به گزارش سکان نیوز؛ قرار است امروز علی باقری کنی مذاکره کنندگان ارشد ایران و سه کشور اروپایی که روز جمعه گذشته برای انجام امور مربوط به سمت‌های سیاسی خود و برخی مشورت‌ها، موقتا به پایتخت‌ها بازگشته بودند، دوباره وارد وین شوند. بازگشت مذاکره کنندگان ارشد البته به معنای توقف گفت و گوها نبود و روز گذشته مرحله دیگری از نشست کارگروه لغو تحریم ها در هتل کوبورگ وین برگزار شد.
مذاکرات وین در ۶ ضلع شرقی غربی با منافع ملی مختلف در جریان است. دیپلمات‌های ارشد ایران، روسیه، چین، انگلیس، آلمان و فرانسه سرگرم بحث درباره ازسرگیری اجرای توافقات سال ٩۴ با تمرکز بر راستی آزمایی رفع تحریم‌ها و تضمین هستند.
ضلع هفتم یعنی ایالات متحده هم به عنوان طرف نقض کننده توافق، به طور غیر مستقیم در مذاکرات حضور دارد تا نحوه جبران اقدامات دولت سابق و بازگشت دوباره این کشور به توافق را بررسی کند.
در این مذاکرات، اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده گفت‌وگوها نقش بی طرفانه‌ای را ایفا، اما هر کدام از کشورها منافع ملی مختلفی را دنبال می‌کنند که تجمیع آنها در چارچوب یک گفتمان واحد کاری بس دشوار و طاقت‌فرساست.
در یک تعریف کلی درباره آرایش مذاکرات، چین و روسیه مواضع هماهنگی را با جمهوری اسلامی ایران دارند و گفته می‌شود که برای پیشبرد گفت‌وگوها به اتحادیه اروپا کمک می‌کنند.
این مسأله در اظهارنظر نمایندگان آنها در مذاکرات نیز مشهود است. میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه معتقد است که گفت‌وگوها به گواه همگان پیشرفت کرده و دستیابی به توافق نهایی تا ماه آینده میلادی امکان پذیر است.
وانگ کوان مذاکره کننده ارشد چین هم دیدگاه مشابهی از روند دارد و می‌گوید که گفت‌وگوها در حرکت است و رو به جلو جریان دارد.
سه کشور اروپایی هم پس از نقش غیرمفیدی که در ابتدای مذاکرات با تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی و مقصرنمایی ایران ایفا کردند، کم و بیش با واقعیت‌ها کنار آمده و گفت‌وگوها در مسیر مناسبی بسمت حصول توافق نهایی ادامه دارد.
به گفته یک منبع آگاه مذاکرات به مرحله‌ای رسیده که « چطور می‌توانیم مسائلی که در اصول توافق شده را به کلمات تبدیل و در سند وارد کنیم.»
وی خاطر نشان کرد که در مورد رفع تحریم ها و مسائل هسته‌ای، بسیاری از پرانتزها پاک شده و اکنون «به طور فزاینده ای روی ضمیمه سوم در مورد نحوه اجرا و توالی (توافق احتمالی) کار می کنیم.»
او درباره «توالی» اینگونه توضیح داد که این مساله مربوط به اقداماتی است که ایران و ایالات متحده باید برای اجرای کامل توافقات سال ۹۴ صورت دهند. وی با بیان اینکه «این اقدامات باید راستی آزمایی شود» افزود: ما سرگرم بحث بر سر جزئیات هستیم. این منبع آگاه اظهار کرد: این یکی از ملال‌آورترین، طولانی ترین و سخت ترین بخش مذاکره است، اما برای رسیدن به هدف ما کاملاً ضروری است.
از این مرحله به بعد سرعت حصول توافق، تابع ضریب اشتراک و تضاد منافع کشورهای مشارکت کننده است.
از نگاه روسیه، برجام سندی است که با تنش‌زدایی میان ایران و غرب و جلوگیری از رقابت‌های تسلیحاتی در خاورمیانه عامل ثبات در منطقه است.
ناظران معتقدند که روسیه خواستار موفقیت مذاکرات وین است. مقامات مسکو نیز در موضع گیری ها خود، به همین موضوع اشاره می کنند. این کشور خود را طرف مذاکره و ذی نفع در این توافق میداند که این خود یک موفقیت دیپلماتیک بزرگ برای روسیه است . بنابراین روسیه در مجموع مایل است که همه طرف‌ها به توافق برگردند و اجرای آن از سر گرفته شود.
چین هم به عنوان قدرت اقتصادی، موفقیت مذاکرات وین را گشایشی در روابط اقتصادی با ایران در بستر خاورمیانه ای امن و باثبات می بینید. به ویژه سند همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین، مواضع پکن در مذاکرات را بیش از پیش به تهران نزدیک کرده است. آنچنان که مذاکره کننده ارشد چین در مقطعی اظهار داشت: چین و ایران گفت‌وگوهای دائمی را در جریان مذاکرات دارند و دو طرف درباره تمام مسائل مذاکراتی تبادل نظر می‌کنند.
وی با بیان اینکه ایران با ارائه ایده‌های تازه و جامع نقش بسیار سازنده‌ای را در گفت‌وگوها ایفا می‌کند تصریح کرد: چین قاطعانه از مطالبات منطقی ایران در زمینه فعالیت‌های اتمی، مادامی که خطر اشاعه تسلیحات هسته‌ای نداشته باشد حمایت می‌کند. دیپلمات چین خاطر نشان کرد که این کشور به حمایت از ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی ادامه می دهد.
اما سه کشور اروپایی حتی در ژست طرفداری از موازین بین المللی و نگرانی ادعایی از عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای نتوانستند توازن یک سند بین المللی را که خود پای آن را امضاء کردند حفظ کنند. پس از خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام، اروپایی‌ها در عمل انتظارات مشروع ایران را برای بازگرداندن توازن به توافق نادیده گرفته و در نتیجه ایران با توقف گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی داد.
از این منظر نخستین منفعت تروئیکا و بالطبع ایالات متحده در مذاکرات وین این خواهد بود که اعتبار از دست رفته خود را در عرصه بین‌المللی احیا کنند. پروتکل‌های بین‌المللی در حوزه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای به سبب تناقض رفتار قدرت‌های اتمی که نمونه آن در قرارداد اخیر فروش زیردریایی‌های اتمی انگلیس و امریکا به استرالیا مشهود است، اعتبار خود را از دست داده و از این حیث، دستکم ژست طرفداری از احیای برجام برای ترمیم اعتبار غرب حائز اهمیت است.
اما جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که معطل نتیجه مذاکرات نخواهد ماند و طرف‌های غربی باید با برداشتن گام های ضروری که معنادار و اقدام محور باشد، تمایل معتبر خود را برای دستیابی به توافق نشان دهند.
جمهوری اسلامی ایران ثابت کرده است که چقدر در زیرکی، آینده نگری و جسارت مهارت دارد و اکنون زمان آن رسیده که غرب برای سرعت بخشیدن به روند گفت‌وگوها تصورات نادرست، سوگیری ها و تعصبات غلط را که در تضاد با مذاکرات حرفه‌ای است کنار گذاشته و اقدامات اعتمادساز و معتبری را صورت دهد.
- نویسنده : میلاد
