طبق آمار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در حال حاضر میزان تولید بنزین کشور، 98 میلیون لیتر در روز است که از این مقدار، 35 میلیون لیتر دارای استاندارد یورو 4 و 5 هستند. همچنین تولید گازوئیل نیز روزانه 110 میلیون لیتر بوده که 40 میلیون لیتر آن با استانداردهای یورو 4 و 5 مطابقت دارد.

در گزارش‌ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با عنوان «ارتقا استانداردهای سوخت» آورده شده است: میزان آلاینده گوگرد در بنزین کشور از PPM 1000 (حداکثر) به کمتر از PPM 50 کاهش یافته و عدد اکتان بخش عمده‌ای از بنزین تولیدی کشور از 87 به 91 افزایش داده شده و آلاینده‌های بنزن و آروماتیک نیز به استاندارد یورو 4 ارتقاء یافته است.

در ادامه توضیح داده شده است: در مورد نفت‌گاز (گازوئیل) نیز نزدیک به 50 درصد از گازوئیل مصرفی کشور با استاندارد یورو 4 تولید می‌شود و میزان گوگرد آن از PPM 10000 (حداکثر) به کمتر از PPM 50 رسیده است، با تکمیل و اجرای کامل طرح‌های بهینه‌سازی و ارتقاء کیفی فرآورده‌ها، در آینده سوخت بنزین و نفت‌گاز کشور به طور کامل با استاندارد یورو 4 تولید خواهد شد.

بدین ترتیب 36 درصد بنزین و گازوئیل کشور با استاندارد یورو 4 و یورو 5 تولید می‌شود که این موضوع ناشی از ارتقای پالایشگاه‌های ایران در یک دهه گذشته بوده است.

پیش از این در گزارشی با عنوان «سهم 36 درصدی بنزین و گازوئیل یورو از تولید پالایشگاه‌ها/ جزئیات 4 طرح برای ارتقای کیفی سوخت» به بررسی 4 طرح در حال راه‌اندازی در پالایشگاه‌های ایران پرداخته شد.

در این گزارش به 12 طرح در دست ساخت برای ارتقای کیفیت پالایشگاه‌های ایران می‌پردازیم.

* جزئیات جدید از 12 طرح ارتقای پالایشگاه‌های ایران

جزئیات ‌12 طرح ارتقای پالایشگاه‌های ایران به شرح زیر است:

۱- شرکت پالایش نفت اصفهان: احداث واحد تصفیه هیدروژنی نفت کوره (RHU) جهت سولفورزدایی و افزایش تولید نفت کوره کم گوگرد به میزان 300هزار تن در ماه تا پایان سال 1404.

۲- شرکت پالایش نفت آبادان: مطالعات طرح توسعه فاز 4 پالایشگاه آبادان (Bottom Upgrading)، در تکمیل طرح توسعه و تثبیت فاز 2 پالایشگاه آبادان در جهت کاهش نفت کوره و افزایش کیفیت محصولات با رعایت الزامات زیست‌محیطی، به صورت جامع انجام و امکان‌سنجی صورت گرفته که در صورت تامین منابع مالی، طرح اجرایی خواهد شد.

۳- شرکت پالایش نفت شیراز: پروژه ایزومریزاسیون نفتای سبک با احداث واحد جدید گوگردزدائی نفتا و Naphtha Splitter با ظرفیت 6500 بشکه در روز (راه اندازی شده) و احداث واحد ایزومریزاسیون جدید با ظرفیت 5000 بشکه در روز جهت تولید بنزین با استاندارد یورو 5 و همچنین ساخت واحد گوگردزدایی از محصولات میان‌تقطیر به منظور دستیابی به گازوئیل با مشخصات یورو 5 (واحد GHT) با ظرفیت 26000 بشکه در روز به همراه سرویس‌های جانبی مورد نیاز (راه اندازی تا پایان سال 1402).

۴- شرکت پالایش نفت بندرعباس: هدف از طرح ارتقای محصولات سنگین این پالایشگاه عبارتند از:

• کاهش حداکثری میزان نفت کوره تولیدی، تولید فرآورده‌های پتروپالایشگاهی با ارزش افزوده بالاتر و در نتیجه افزایش میزان سودآوری پالایشگاه
• افزایش تولید فرآورده‌ها از جمله دیزل با کیفیت مطابق با بالاترین استانداردهای بین‌المللی اروپا و سازگار با محیط زیست
• تولید محصول استراتژیک کک نفتی با کیفیت موردنیاز صنایع آلومینیوم‌سازی و رفع نیاز به واردات این فرآورده و قطع وابستگی به خارج از کشور
• تولید بنزین و نفت‌گاز یورو 5، تولید پروپان، بوتان و انواع حلال‌ها، تولید روغن‌های پایه 2 و 3

لازم به ذکر است طرح مذکور در قالب سه فاز احداث واحدهای فرآیندی، واحدهای جانبی و روغن سازی تا پایان سال 1404 به بهره برداری می‌رسد.

5- شرکت پالایش نفت امام خمینی (ره) شازند: طرح تولید کک سوزنی با هدف کاهش نفت کوره و تولید 95000 تن کک در سال متناسب با میزان نیاز کشور و پیش‌بینی راه‌اندازی تا نیمه سال 1404 با دانش فنی پژوهشگاه صنعت تعریف شده است.

۶- شرکت پالایش نفت تهران: احداث واحدهای تصفیه نفتای سنگین و تبدیل کاتالیستی (CCR) با هدف کاهش بنزن از بنزین تولیدی و بهبود کیفی و کمی بنزین با افزایش تولید از 6.5 میلیون لیتر به 8 میلیون لیتر بنزین استاندارد یورو 5 با درصد پیشرفت فیزیکی 30 درصد و پیش بینی راه اندازی تا پایان سال 1403، همچنین طرح ارتقای کیفیت محصولات (Bottom Upgrading) و تکمیل زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی به میزان 55000 بشکه در روز که پس از نهایی شدن مطالعات مفهومی و اقتصادی روند اجرایی طرح مشخص خواهد شد.

7- شرکت پالایش مهر خلیج فارس: احداث پالایشگاه میعانات گازی با ظرفیت 120 هزار بشکه در روز با پیشرفت تقریبی 46 درصد و با هدف تولید بنزین و نفت گاز با استاندارد یورو 5 و گازمایع، پیش‌بینی راه‌اندازی فاز یک در سال 1402 و فاز تکمیلی در سال 1403

۸- شرکت پالایش آدیش جنوبی: احداث پالایشگاه میعانات گازی به ظرفیت 60 هزار بشکه در روز و پیش‌بینی راه‌اندازی در سال 1402 با هدف تولید بنزین و نفت گاز با استاندارد یورو 5.

۹- شرکت پالایش نفت تبریز: اجرای طرح جامع با هدف افزایش بنزین و نفت‌گاز به ترتیب از 3.8 و 7.2 میلیون لیتر به 4.9 و 9 میلیون لیتر در روز و به حداقل رساندن تولید نفت کوره با پیشرفت 10 درصد و پیش‌بینی راه‌اندازی در سال 1405.

۱۰-شرکت پالایش نفت لاوان: طرح احداث واحد تقطیر در خلا جدید و قیرسازی با هدف تبدیل ته مانده برج تفطیر اتمسفریک به محصولات با ارزش افزوده با پیش‌بینی راه اندازی دو سال بعد از انتخاب پیمانکار (مناقصه برگزار شده است  تا پایان ماه جاری پیمانکار اجرایی مشخص خواهد شد).

۱۱-شرکت پالایش نفت کرمانشاه: طرح ارتقای کمی و کیفی فرآورده‌های تولیدی با هدف کاهش گوگرد نفت کوره، تولید کک، تصفیه هیدروژنی نفتا و ایزمریزاسیون و ارتقاء به استاندارد یورو 5، پیش‌بینی راه اندازی سال 1404.

۱۲-شرکت پالایش نفت آناهیتا: احداث پالایشگاه نفت خام با هدف افزایش تولید بنزین و نفت گاز کشور با استاندارد یورو 5 به ظرفیت 150هزار بشکه در روز که در صورت تامین منابع مالی در سال‌های آتی احداث خواهد شد.