مهمترین اثرگذاری ویروس کرونا را میتوان در وجه اقتصادی آن جستجو کرد، آنجا که تمامی قدرتهای بزرگ اقتصاد جهان نیز در مواجهه با آن عاجز شدند، شاهد این ماجرا تزلزل بزرگترین شاخص قیمتگذاری جهان یعنی نفت بود که به پائینترین مقدار خود در چند دهه اخیر رسید.
در این میان اما ایران بهدلیل داشتن اقتصادی تک محصولی و نیز شرایط تحریم حداکثری شاید شرایطی متفاوت از سایر کشورها را تجربه میکند، از آنجا که قسمت عمده اقتصاد ایران حول محور کسب و کارهای کوچک میچرخد و جی دی پی اقتصاد ایران طی سالهای اخیر روند نزولی به خود گرفته است بنابراین تعطیلی کسب و کارهای کوچک اقتصادی و بازرگانی در اثر شیوع ویروس کرونا میتواند ضربات جبران ناپذیری برای اقتصاد رنجور و نحیف ایران گذاشته و تبعات بسیاری به همراه داشته باشد.
طی دستورالعملهای ابلاغی ستاد مقابله با ویروس کرونا مبنی بر دائر بودن کسب و کارها و مشاغل کشور، برخی از آنها که در زمره کالاهای ضروری و مایحتاج مورد نیاز مردم قرار داشتهاند میتوانند به فعالیت خود در شرایط کرونا ادامه دهند و بسیاری دیگر ضرورتی بر استمرار فعالیت نداشته و مشمول تعطیلی و حتی برخورد صنفی قرار میگیرند.
بر این اساس شاغلان کسب و کارهای غیرضرور شاید اولین متضرران اقتصادی کشور باشند اما سوال اینجاست که تکلیف این مشاغل و شاغلان آنان برای امرار معاش چیست و چگونه اقشاری که از این طریق ارتزاق میکنند خواهند توانست در مدت تعطیلات زندگی خود را سرپا نگه دارند.
این دغدغه اساسی در شرایطی است که بسیاری از کسب و کارهای کشور به طرق مختلف درگیر مشکلات و هزینههای مالی اعم از اجارهنشینی، تسهیلات بانکی، حمل و نقل و غیره هستند که شرایط را از آنچه هست برای آنان مشکلتر و چه بسا غیرقابل تحمل خواهد کرد.
یکی از آرایشگران شهرستان تنکابن به صراحت میگوید که از ابتدای اسفندماه سال گذشته تاکنون نتوانسته به فعالیت خود ادامه دهد و ناچار با معدود مشتریان و اندک پس انداز خود و کاهش دادن هزینههای جاری خانوار مشغول گذراندن شرایط تعطیلی است.
حسین فلاحی از کاهش ۹۰ درصدی درآمد کسب و کار خود نسبت به مورد مشابه در سالهای قبل خبر داد و تاکید کرد: همه پیرایشگران شهرستان تنکابن شرایط مشابهی را تجربه کرده و یک ماهه اخیر نتوانستند درآمدی داشته باشند و این در شرایطی است که ماه منتهی به سال جدید دوره رونق اکثر مشاغل است.
وی با بیان اینکه واحد تجاری وی استیجاری است، افزود: خوشبختانه با همکاری مالک و پرداخت بخشی از اجاره مقرر ماهانه در حد مبلغ ناچیزی توانستیم اسفندماه را پشت سر بگذاریم اما اگر قرار است شرایط بر همین منوال باشد، مسئولین باید تدابیر بهتری برای مشاغل بیاندیشند.
این آرایشگر از تشدید بازررسی و کنترل ادارات ذیربط با مشارکت سپاه در جهت تعطیلی واحدهای بازرگانی یاد کرد و با بیان اینکه خود مردم نیز کمتر به مشاغل غیرضرور مراجعه میکنند، گفت: علیرغم تشدید کنترلها اما بسیاری از مشاغل غیرضرور ناگزیرند برای امرار معاش و پرداخت معوقات مالی اعم از اقساط بانکی و اجاره اماکن اقدام به بازگشایی واحدهای خود کنند.
این شرایط در مورد پیرایشگران زنانه نیز صدق میکند، رئیس اتحادیه ارایشگران زنانه شهرستان تنکابن به صراحت این موضوع را تایید کرده و معتقد است: ماه اخیر به لحاظ درآمد کسب و کار، شاغلان این حوزه آسیب جدی دیدهاند.
ثریا ساجدی از کاهش ۸۰ درصدی درآمد سالنهای آرایش زنانه خبر داد و تصریح کرد: علیرغم وجود مراجعه کننده اما طبق دستورالعملهای ستاد مقابله با ویروس کرونا اکثر واحدهای این صنف یا تعطیل بوده و یا به صورت بسیار محدود ارائه خدمات داشتهاند.
وی بهترین فصل رونق کسب و کار این اتحادیه را ماههای منتهی به سال جدید و نیز ایام عید نوروز اعلام کرد و افزود: به دلیل برگزاری مراسم متنوع خصوصی و عمومی در این ایام صنف آرایشگران حساب ویژه برای آن در نظر میگیرند که متاسفانه با شیوع ویروس کرونا امسال آسیب جدی به این صنف وارد شد.
رئیس اتحادیه آرایشگران زنانه شهرستان تنکابن با بیان اینکه از ۳۵۰ عضو این اتحادیه تنها ۵۰ نفر به صورت تک شیفت و بسیار محدود ارائه سرویس کردهاند، یادآور شد: این افراد به دلیل داشتن مشکلات مالی و سرپرستی خانوار ناچار به صورت محدود و همچنین با رعایت تمام مسائل بهداشتی اقدام به ارائه خدمات کردند.
ساجدی از مشکلات متعدد مالی بسیاری از بانوان سرپرست خانواری که با این شغل امرار معاش میکنند سخن گفت و تاکید کرد: این افراد ناگزیرند برای ادامه زندگی در محیط کسب و کار خود حاضر شوند و بسیاری از آنان تنها به همین شغل برای تامین مایحتاج زندگی خود امید بستهاند.
وی با ابراز امیدواری نسبت اجرای وعدههایی که برای حمایت از واحدهای بازرگانی تعطیل در زمان کرونا اعلام شد، گفت: منتظریم به این واحدها کمک مادی و معنوی شود.
در پایان لازم به ذکر است که پیرایشگری تنها یکی از مشاغل خردی است که در جریان شیوع بیماری کرونا آسیب دیده و نمونههای بیشماری از مشاغل کوچک و بزرگ دیگری وجود دارند که در این ماجرا یا تعطیل شده و یا متضرر شدهاند.
به نظر میرسد که تدابیر اندیشیده شده نظیر کمکهای معیشتی و نیز استمهال هزینههای مالی و بانکی که از سوی ستاد مقابله با ویروس کرونا کشور در نظر گرفته شده است یا اجرایی نشده و یا در صورت اجرا بسیار محدود انجام گرفته است.
دور از انتظار نیست که با شرایط کنونی و نیز نمودار افزایشی شیوع ویروس کرونا در کشور در حالی که هنوز روز طبیعت آغاز نشده این وضعیت در فرودین ماه پایان یابد.
حال سوال اصلی و اساسی اینجاست که اگر شرایط قرنطینه تشدید نشده و بیماری کرونا در فروردین ماه فروکش نکند و به ناچار مقرر شود که تدبیر فاصلهگذاری اجتماعی برای ماه اردیبهشت و حتی خرداد تمدید شود، مسئولان چگونه تعطیلی مشاغل را مدیریت خواهند کرد،آیا زنگ هشدار برای مهار کرونا با تشدید کنترل عبور مرور به صدا درخواهد آمد.