به ایام عید نوروز نزدیک میشویم؛ ایامی که با اعیاد سالهای گذشته زندگیمان متفاوت است. زندگی در خانه همراه با قرنطینه خانگی و نرفتن به دید و بازدید و سفر، روزهای استثنایی و خاصی را پیشروی ما قرار داده است. اینکه «نوروز متفاوت امسال را چگونه سپری کنیم» موضوع گفتوگوی ما با بیژن عبدالکریمی استاد فلسفه دانشگاه شد تا از دید یک پیشکسوت فلسفه این چالش را بررسی کنیم.
دکتر بیژن عبدالکریمی
وی افزود: اما یک حالت اصیل دیگر وجود دارد که فرد، فراتر از روزمره قرار میگیرد و به فعالیتهای ماندگارتری میپردازد. به تعبیر ملاصدرا یک فطرت اول و یک فطرت ثانی داریم و زندگی در ساحت فطرت اول است که با حیوانات در این زمینه اشتراک داریم.عبدالکریمی با اشاره به اینکه هر انسانی در ۲ سطح باید زندگی کند، ابراز داشت: به تعبیر دیگر هر انسانی ۲ زمان دارد؛ یک زمان روزمره و غیر اصیل و یک زمان اصیل. زمان روزمره، زمانی است که به فعالیتهای روزمره زندگی میپردازید؛ مثل فعالیتهای مرتبط با کسب درآمد، رفتن به بازار و تهیه مایحتاج روزانه.
ثبت لحظات مثبت و خوب را در عید کرونایی رقم بزنیم
عبدالکریمی با تأکید بر اینکه شیوع ویروس کرونا زمان روزمره و زندگی روزمره ما را مختل کرده است، اما با این شرایط میتوانیم از این اختلال به سبک دیگری ارتقا پیدا کرد، ابراز داشت: اما در حال زمان خوبی برای من ایجاد شده که به مطالعه بیشتر بپردازم، کارهای عقب افتاده را پیگیری کنم و کتابی را که میخواستم ترجمه و تألیف کنم، دست بگیرم.
وی ادامه داد: این روزها تمام خواهد شد، اما نقشی که از ما باقی خواهد ماند که باید ماندگارتر باشد. اینکه توجه به روابط خانوادگی با حضور بیشتر در خانه، همراه با توجه بیشتر به همسر و فرزندان، رد و بدل شدن دیالوگ و گفتوگو میان افراد خانواده میتواند لحظات مثبت و خوبی برای ما ایجاد کند.
فضای مجازی واقعیت را فربهتر از آنچه هست، بازنمایی میکند
این استاد دانشگاه با اشاره به نقش فضای مجازی در دوران کرونایی و چالشهای پیشروی آن در التهابآفرینی جامعه اظهار داشت: به قول «ژان بودریار» در فضای مجازی «Hyperreality» یا فراواقعیت تولید میشود که چند برابر دوباره به خود ما باز میگردد. البته لبه تیز واقعیت را بسیار تیزتر از آنچه هست، نشان میدهد. نمیخواهم بگویم بحران نداریم یا مسؤولان خوب عمل کردند و مرگ و میر در کشور وجود ندارد، همه اینها را میپذیرم، اما باید توجه داشته باشیم، فضای مجازی واقعیت را بسیار بسیار فربهتر از آنچه هست بازنمایی میکند. این فراواقعیت یا بازنمایی غیرواقعی به شدت ما را تضعیف میکند و در برابر واقعیت مستاصل میسازد. به نظرم کنشگری در برابر واقعیت ما را از اسیر بودن در واقعیت نجات میدهد.
قرنطینه خانگی، آرامشبخش است/ تجربه بزرگ اجتماعی در عید کرونایی چیست؟
عبدالکریمی تصریح کرد: اینکه هر کس بتواند کاری کند تا به بحران دامن زده نشود، در این فراغت اجباری که چارچوب بازی و شرایط آن را تعیین کرده است، خود، یک مقدار آرامش بخش است. به این معنا که چون نمیتوانید بیرون بروید، دچار بحران انتخاب نیستید که کجا بروید یا کجا خرید کنید. بنابراین چون انتخاب دیگری وجود ندارد، آرامش بیشتری پیدا میکنید.
وی افزود: در این شرایط کرونایی، با قرنطینه خانگی استرس کمتر شده و این موضوع، به خودی خود آرامشبخش است. این روزها تمام خواهد شد و این سرمایه وجودی و ایام، تجربه بزرگ اجتماعی است