به گزارش ریحان نیوز؛ سدسازی به‌عنوان يكی از راهكارها برای استفاده از ظرفيت آبهای سطحی به شمار می‌رود كه دراين زمينه مازندران هنوز از قافله اجرای طرح ها عقب مانده و با طولانی شدن و زمان بر شدن ساخت سدها اين فرصت‌ها در حال از دست رفتن است.
در حال حاضر ۱۰ سد مازندران حدود ۴۰۰ميليون متر مكعب از آبهای سطحی را مهار می‌كنند كه با تكميل سه سد ديگر و ۱۰ سد در حال مطالعه اين رقم به ۲ميليارد متر مكعب افزايش می‌يابد.
ولی دراين ميان روند كند اجرای سدها در مازندران باعث شده تا اين فرصت از دست برود و كم آبی امسال گريبان‌گير محصولات كشاورزی استان بارانی كشور را نيز بگيرد.
رودخانه‌ها يكی از ظرفيت‌های كشاورزی در هر منطقه به شمار می‌روند كه در اين ميان مازندران با دارا بودن بيش از ۱۲۰رودخانه به طول ۷هزار كيلومتر يكی از برخوردارترين استان‌های كشور در زمينه وجود رودخانه به شمار می‌رود.
بخش عمده‌ای از منابع تامين آب مازندران از طريق اين رودخانه‌ها با آورد سالانه ۴/۵ ميليارد مترمكعب آب تامين می‌شود.
هراز ، تلار ، سياهرود ، چشمه كيله ، تجن ، نكا ، سفيد رود ، سنبل رود از جمله رودخانه‌هایی مهم در مازندران هستند.
کشت برنج در بیش از ۲۰۰هزار هکتار از اراضی مازندران
رييس سازمان جهاد كشاورزی مازندران در این باره با اشاره به اينكه اين استان ۴۶۰ هزار هكتار اراضی زراعی و باغی دارد، گفت: بيش از ۲۰۰ هزار هكتار از اين اراضی به كشت برنج بعنوان كشت غالب استان اختصاص دارد.
دلاور حيدرپور ادامه داد: آب به‌عنوان اصلی‌ترين فاكتور برای كشت برنج به شمار می‌رود كه كمبود يا نبود آن منجر به رها كردن شاليزارها می‌شود.
وی از رها شدن ۶۰۰هكتار از شاليزارهای استان به دليل كم‌آبی توسط كشاورزان خبرداد و افزود: شالی در اين زمين ها كشت شده بود كه به‌دليل نبود آب موردنياز رها شد.
رييس سازمان جهاد كشاورزي مازندران ادامه داد : همچنين يک‌هزار و ۵۰۰هكتار شاليزار آماده نشا در زمان كشت، بدليل خطر خشكسالی به كشاورزان توصيه شد تا برنجی نشا نشود و اين زمين‌ها نيز از گردونه كشت برنج خارج شد.
۲۶هزار هکتار شالیزار در تنش خشکسالی
وط با اشاره به اينكه ۲۶ هزار هكتار از شاليزارهای مازندران در استرس و تنش خشكسالی قرار دارند ، گفت: بدليل نبود زير ساخت‌های لازم تنها هشت درصد آبهای سطحي استان ذخيره می‌شود.
به گفته حيدرپور نبود سد به اندازه كافی برای ذخيره آب باعث شده تا كشاورزی مازندران امسال با كم‌آبی موجود دچار ضربه و خسارت زيادی شود.
وی به اقدامات ضربتی برای رفع كم آبی و رهایی زمين‌های كشاورزی از خشكسالی در مازندران اشاره كرد و افزود: حفر ۲۲ حلقه چاه ، خريداری ۴۰ دستگاه موتور پمپ ، لايروبی ۴۵ كيلومتر انهار از جمله اقدامات اضطراری دراين خصوص است كه انجام شد.
نجات موقتی شالیزارها از خشکسالی دردی را دوا نمی‌کند
رييس سازمان جهاد كشاورزی مازندران اعلام كرد: هر چند با انجام اين اقدامات ضربتی ۷هزار و ۵۰۰ هكتار شاليزارهای استان از خشكسالی نجات يافت ولی برای رفع اساسی اين مشكل نياز به جدط گرفتن ساخت سدها بعنوان زير ساخت مهم در زمينه مهار آبهای سطحی است.
توان بالقوه سالانه آبهای سطحی مازندران ۴/۵ ميليارد متر مكعب است كه ۷۰۰ ميليون متر مكعب از اين ميزان آب‌ها ذخيره می‌شود.
ميانگين بارندگی سالانه در مازندران در دو دهه اخير ۶۸۰ تا ۸۵۰ ميلی متر بوده است.
معضلی به‌نام کاهش آب ذخیره شده پشت سدها و آب‌بندان‌ها
به گفته مديرعامل شركت آب منطقه‌ای مازندران در حال حاضر ذخيره آب پشت سدهای مازندران ۲۲درصد و آب‌بندان‌های استان ۵۵درصد نسبت به سال زراعی قبل كاهش نشان می‌دهد.
ابراهيم يخكشی گفت: يكی از دلايل مهم خالی شدن سدها و آب‌بندان‌ها كاهش ۴۳ درصدی ميزان بارندگی در ۱۱ماهه سال جاری بوده كه در عين حال سبب كم شدن ۴۷درصدی حجم روان آبهای منتهی به رودخانه ها شده است.
مدير عامل شركت آب منطقه‌ای مازندران با تاكيد بر اين كه ميزان بارندگی و روان آب رودخانه‌های استان در سال جاری به نسبت سال پيش بسيار كم شده است ، گفت: كاهش بارندگي در دشت هراز ۱۲درصد ، بابلرود ۱۱درصد ، تجن ۳۰درصد و بهشهر و گلوگاه ۳۴درصد بوده است.
وی افزود: كاهش روان آب هم امسال در مقايسه با پارسال در رودخانه هراز ۳۳درصد ، بابلرود ۴۴درصد ، تلار ۵۹درصد ، تجن ۸۹درصد و نكا رود ۸۰درصد گزارش شده است.
مدير عامل شركت آب منطقه ای مازندران با اظهار اين كه نسبت منابع آبی با تقاضاس آب كشاورزی و شرب در سه بخش غرب ، مركزی و شرق استان متفاوت است ، گفت : نسبت منابع آبی به تقاضا در غرب استان شامل شهرستان های نور ، نوشهر ، چالوس ، تنكابن و رامسر بيشتر است ، در مركز استان شامل شهرستان های محمودآباد ، بابلسر ، فريدونكنار ، آمل ، بابل و قائمشهر برابری می‌كند، در حالی كه در شرق استان شامل شهرستان‌های ساری، نكا ، بهشهر و گلوگاه كمتر است و در مرحله بحران قرار دارد.
بخش کشاورزی ۸۲درصد از آب مازندران را مصرف می‌کند
يخكشی با بيان اينكه ۸۲درصد آب مصرفی استان مازندران در بخش كشاورزی، ۱۱ درصد شرب، ۵ درصد صنعتی و ۲درصد خدمات و بهداشت مصرف می‌شود، ادامه داد: با بهره‌برداری از سدهای هراز گلورد و چالوس ميزان مهار آبهای سطحی استان به ۳۰درصد افزايش خواهد يافت.
مدير عامل آب منطقه‌ای مازندران به انجام كار مطالعات ۱۰سد در استان اشاره كرد و گفت: سدسازی در مهار آبهای سطحی نقش حائز اهميتی را دارد.
وی از وجود ۷۷۰قطعه آب‌بندان در مازندران به‌عنوان ظرفيت خوبي در مهار و ذخيره‌سازی آبهای سطحی نام برد و ادامه داد: سالانه ۳۷۶ميليون متر مكعب آب در اين آب بندان‌ها ذخيره می‌شود.
یخکشی كه ميزان بارش مازندران را نامطلوب دانست و ادامه داد: با توجه به شرايط موجود در سال آبی جاری وضعيت خوبی نخواهيم داشت.
مديرعامل شركت آب منطقه‌ای مازندران به اقدامات صورت گرفته در جهت افزايش ذخيره آبي استان اشاره كرد و افزود: در حال حاضر ۱۰سد درمازندران حدود ۴۰۰ ميليون متر مكعب از آبهای سطحی را مهار می‌كنند.
این مسئول ادامه داد: با بهره‌برداری از سدگلورد، هراز و سيستم انتقال آب از سد هراز و ۱۰سد در حال مطالعه اين رقم به ۲ميليارد مترمكعب برابر با ۴۰ درصد از ظرفيت مهار آبهای سطحی مازندران افزايش می‌يابد.
وی گفت: اقداماتی برای ساخت سد و تصفيه‌خانه به همين منظور در سال‌های اخير انجام شد ولی همچنان مازندران در مقوله مهار آبهای سطحی جز استان‌های محروم كشور به شمار می‌رود.
مديرعامل شركت آب منطقه‌ای مازندران با اشاره به اينكه اين استان در مهار آبهای سطحي به نسبت استان‌های ديگر كشور استان محرومی به شمار می‌رود ، ادامه داد: هم اكنون كمتر از ۲۰درصد آبهای سطحی مازندران مهار می‌شود درحاليكه اين رقم در كشور ۴۵درصد است.
به گفته يخكشي بمنظور مهار بيشتر آبهاي سطحي ، شركتهاي آب منطقه اي ، آب و فاضلاب شهري و روستايي مازندران در قالب طرحي استان را به 9 منطقه تقسيم كردند .
وي از شركت آب منطقه اي بعنوان مجري اين طرح نام برد و گفت: طرح مهار آب هاي سطحي در مناطق مختلف استان اجرا و مشكل كمبود آب نيز تا حد زيادي رفع مي شود.
