سکان نیوز/ اتصال خط‌آهن شلمچه-بصره یکی از مهم‌ترین اولویت‌‌های ریلی کشور محسوب می‌شود که دولت فعلی و دولت‌های قبلی هم برای تکمیل این خط‌آهن 32 کیلومتری رایزنی و تلاش‌های زیادی داشته‌اند، اما تاکنون به نتیجه نرسیده است.
خط‌آهن شلمچه-بصره به طول 32 کیلومتر شامل مسیر ریلی یک خطه ‌‌بین شلمچه تا بصره و یک پل بازشونده بر روی اروندرود ( پل ریلی بازشو به طول 800 متر‌) است.
تکمیل این خط ریلی در دولت‌های مختلف پیگیری و دنبال شد اما طبق آنچه مسئولان وزارت راه و شهرسازی اعلام می‌کنند «نبود اهتمام از سوی طرف عراقی»، موجب توقف عملیات تکمیل این خط ریلی شده است.
این در حالی است که بعد از تفاهمات کلی که در سال 94 بین ایران و عراق درباره این خط‌آهن صورت گرفت، در سفری سال 97 رئیس‌جمهور ‌به عراق داشت‌، تفاهم‌نامه اجرایی‌ مکمل‌ در حضور رؤسای جمهور ایران و عراق امضا شد‌.
‌ایران پس از این تفاهم‌نامه، بلافاصله نماینده‌های خود را تعیین و به عراق معرفی کرد‌ و ‌از طرف عراقی هم خواست نماینده‌های خود برای پیگیری امور این خط‌آهن را‌ معرفی کند تا مباحث مربوط به سرمایه‌گذاری را دنبال کنند.
کشور ایران حتی برای تکمیل این خط ریلی، سرمایه‌گذار و پیمانکار نیز تعیین کرد و بدین ترتیب بنیاد مستضعفان به سرمایه‌گذاری و ساخت خط‌آهن شلمچه-بصره وارد شد.
یکم خردادماه 98 بود که ‌هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی تصویب کرد که شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور به نمایندگی از وزارت راه و شهرسازی مجاز است به منظور تأمین مالی پروژه راه‌آهن شلمچه- بصره به طول تقریبی (۳۵) کیلومتر و پل بزرگ در مسیر آن با برآورد تقریبی ۶ هزار میلیارد ریال تا مرحله بهره‌برداری نسبت به انعقاد قرارداد به صورت (BLT) شامل طراحی و احداث پل و مسیر راه‌آهن (شامل زیرسازی و روسازی) و راه‌اندازی تا تحویل آن با شرکت پروژه احداث راه‌آهن و پل شلمچه – بصره به سهامداری بنیاد مستضعفان با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام کند.
* عدم تعیین خط مرزی و عدم تحویل زمین از سوی عراق از موانع تکمیل خط‌آهن ‌شلمچه-بصره‌
درباره این خط ریلی و مشکلات پیش‌ رویِ تکمیل آن، پیش از این یکی از مدیران ارشد وزارت راه و شهرسازی به فارس گفت: در ساخت خط‌آهن شلمچه-بصره، مسئولان عراقی دو نظر متفاو‌ت دارند و در این حوزه عراقی‌ها دو دسته هستند، ‌‌وزارت حمل و نقل عراق با اتصال راه‌آهن و ساخت خط ریلی شلمچه-بصره موافق است و به نفع آنها هم هست، اما‌ وزارت خارجه عراق در این حوزه مخالفت‌هایی دارد و مشکلات این خط‌آهن و کندی کار به این دلیل است که ‌مشکل داخلی طرف عراقی محسوب می‌شود، از سوی دیگر وزارت حمل و نقل عراق اعلام می‌کند تا وزارت خارجه عراق اجازه ندهد امکان واگذاری زمین برای ساخت این خط‌آهن، از سوی آنها وجود ندارد.
به گفته این مقام آگاه، توجیه وزارت خارجه عراق این است که ابتدا باید خطوط مرزی بین ایران و عراق در آن منطقه مشخص شود؛ پس از جنگ تحمیلی هنوز خطوط‌ مرزی بین ایران و عراق خصوصاً در اروند دقیقاً مشخص نشده است و در حوزه خطوط مرزی اختلافاتی بین دو طرف وجود دارد‌ به هر حال دو طرف روی خطوط مرزی حساس هستند؛ در مورد این خط‌آهن (شلمچه-بصره) مشکل کماکان همان آبراه اروند و خط مرزی است، وزارت خارجه عراق می‌گوید تا همه مرز مشخص نشود، ما حاضر نیستیم منطقه را برای ساخت خط‌آهن به شما تحویل دهیم و بدین ترتیب هنوز طرف عراقی اراضی را به ما تحویل نداده است.
* اهتمام وزارتخانه‌های راه و امور خارجه ایران برای ساخت خط‌آهن شلمچه-بصره
مردادماه سال گذشته بود که محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، درباره این خط ریلی به خبرنگار فارس گفت: فرآیند پیگیری احداث خط‌آهن شلمچه-بصره از سوی طرف ایرانی پرسرعت است، ما با شور زیاد احداث این خط‌آهن را دنبال می‌کنیم اما پاسخ‌ها و دریافت‌های‌ طرف عراقی خیلی ضعیف و کند است‌.
به گفته وزیر راه و شهرسازی ‌وزارت امور خارجه ایران هم به صورت جدی دنبال این کار است‌ تا موانع دیپلماتیک و غیرفنی پروژه رفع شود و به مرحله‌ای برسد که کار فیزیکی و روی زمین، آغاز شود.
* نیکزاد:‌ پیگیری مجلس بابت تحویل اراضی از سوی عراق‌ برای ساخت خط‌آهن شلمچه-بصره
درباره همکاری مجلس شورای اسلامی با دولت برای پیگیری ساخت این خط ریلی استراتژیک، موضوع را از نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی پیگیری کردیم.
علی نیکزاد در این‌باره به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس‌ گفت: ‌خط‌آهن شلمچه بصره 32 کیلومتر خط‌آهن است و یک پل دارد، پیش از این وزیر سابق حمل و نقل عراق «العامری» درباره تکمیل این خط ریلی اهتمام جدی داشت.
به گفته وی، مقرر بود این پل روی اروند را عراقی‌ها بسازند و ایران هم 32 کیلومتر خط ریلی را با استفاده از ظرفیت‌های خود، بسازد.
‌این عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه مجلس شورای اسلامی به صورت جدی تکمیل خط‌آهن شلمچه-بصره را دنبال می‌کند، افزود: در دولت فعلی و دولت اسبق، چندین بار توافقاتی در این باره انجام شده است، یک‌سری فعالیت‌ها هم برای آغاز ساخت پروژه شروع شده است اما کار به نتیجه نرسید‌.
خبرنگار فارس پرسید طبق گفته مسئولان، کشور عراق در تحویل اراضی به ایران بابت ساخت این خط‌آهن کم کاری می‌کند و طرف عراقی مدعی است پیش از تعیین خط مرزی در اروند، تحویل اراضی عراق به پیمانکار ایرانی انجام نمی‌شود، که نیکزاد در این‌باره تصریح کرد: مجلس شورای اسلامی حتما موضوع تحویل اراضی را ‌پیگیری می‌کند تا این مانع هم در ساخت راه‌آهن شلمچه-بصره رفع شود.
به گزارش فارس، خط‌آهن شلمچه-بصره در ادامه راه‌آهن خرمشهر-شلمچه (به طول 17 کیلومتر که در سال 90 تکمیل شد)، قرار دارد و در صورت تکمیل این حلقه مفقوده ریلی در کنار رشد و توسعه ترانزیت ریلی، مسیر ریلی کربلا نیز برای زائران امام حسین (ع) هموار می‌شود به هر حال خط ریلی از بصره تا کربلا هم فعال است و با تکمیل این 32 کیلومتر حلقه مفقوده، زائران ایرانی می‌‌توانند از طریق قطار به شلمچه و سپس بصره و کربلا بروند.
همچنین با تکمیل این حلقه مفقوده امکان اتصال ریلی تا کشورهای شرق مدیترانه‌ و ‌بندر لاذقیه سوریه نیز فراهم می‌شود و تحولی بزرگ در زمینه ترانزیت و تبادل کالا و مسافر رخ خواهد داد./خبرگزاری فارس