مسعود میرکاظمی با اشاره به بحث وجود کسری بودجه که اخیراً توسط رسانهها مطرح شده است، گفت: بودجه سال 1400, اساساً متناسب طراحی نشده است و اگر بخواهیم طبق روال، در سال آینده هم ضریبی را بر بودجه امسال اضافه و بودجه سال 1401 را تدوین کنیم مشکل جدی خواهیم داشت.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: در عملکرد پارسال کشور 562 هزار میلیارد تومان مصارف کشور بود که از این رقم، 30درصدش از طریق واگذاری داراییهای مالی مانند اوراق و مانند آن بود و 70 درصد منابع پایدار بود.
میرکاظمی با ابراز اینکه “در بودجه 1400، دو سقف مصرف گذاشتیم”، گفت: سقف نخست، 937 هزار میلیارد تومان و سقف دوم هزار و 277 میلیارد تومان است.
عملکرد پارسال را ببینیم و منابع پایدار آن را محاسبه کنیم حدود 2 و نیم تا 3 برابر شده است. باید پاسخ دهیم؛ به چهعلت این افزایش رقم بودجه را انجام دادیم؟
میرکاظمی اضافه کرد: امسال در 5 ماه و نیم یعنی در این 139 روز، 280 هزار میلیارد تومان مصارف کشور بوده است که از این رقم 220 هزار میلیارد تومان از منابع قابل اتکا بوده است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: مابهالتفاوت آن از 220 تا 280 هزار میلیارد تومان از تنخواه استفاده شده است و 85 هزار میلیارد تومان هم از طریق واگذاری داراییهای مالی بوده است.
میرکاظمی با بیان اینکه این نشان میدهد از اول سال، امکان تأمین بودجه نبوده است، افزود: با توجه به اینکه منابع درآمدی پیشبینیشده ناشی از فروش نفت در بودجه امسال، محقق نشده است در این 139 روز، فقط 15 درصد تحقق عملیات داشتیم.
وی با تأکید بر اینکه “باید بهروی منابع تأمین مالی و چگونگی افزایش درآمدها، بازنگری کنیم”، گفت: باید پایداری بودجه را بیشتر و در مصارف، مدیریت کنیم.
او اضافه کرد: در پایان سال 91، عملکرد مصارف دولت, 89 هزار میلیارد تومان بوده است؛ چگونه میشود که در سال 1400 این رقم به 937 هزار میلیارد تومان رسید؟
آقای میرکاظمی گفت: متوسط رشد اقتصادی در 8 سال گذشته از صفر تا 8دهم درصد بوده و عمدتاً تورم دورقمی بوده است.
او همچنین گفت: زمانی که منابع پایداری برای بودجه نیست به خلق نقدینگی و تورم، میانجامد و ضریب جینی هم در 8 تا 10 سال گذشته، افزایشی بوده است یعنی فاصله طبقاتی بهنفع مرفهین، افزایش یافته است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: امسال بودجه موارد ضروری مانند واکسیناسیون کرونا باید تأمین شود و جزو اولویتهای ماست و همچنین بحث معیشت و تأمین کالاهای اساسی کشور از دیگر اولویتها است.
مسعود میرکاظمی افزود: ذخایر کالاهای اساسی، کاهش یافته بود که در تلاشیم آن را به وضع مطلوبی برسانیم و این کار در حال انجام است.
میرکاظمی در پاسخ به این پرسش که “برای کسری بودجه امسال چهکار خواهید کرد؟” گفت: باید مصارف خود را کنترل کنیم و حالت انقباضی در هزینهها داشته باشیم و کمتر مجبور شویم خلق پول کنیم زیرا خلق پول، آفتی در اقتصاد کشورمان است که هزینه خانوار را افزایش میدهد و چون رشد اقتصادی نداریم، اشتغال, دچار آسیب میشود.
او اضافه کرد: باید در یک جایی این چرخه را متوقف و تلاش کنیم سرعت آن را کاهش دهیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: برخیها میگویند “حقوقها را افزایش میدهیم” اما، با توجه به اینکه در 8 سال گذشته هزینهها حدود 10 برابر شده است آیا حقوقها هم 10 برابر شده است؟
میرکاظمی با یادآوری اینکه بودجه برای طرحهای عمرانی, کم است ابراز کرد: با توجه به اینکه حجم طرحهای عمرانی بهزمینمانده, بسیار زیاد است شاید با این روند تأمین بودجه این طرحها، تکمیل آنها 100 سال طول بکشد.
او ادامه داد: به همین علت باید این طرحها را مدیریت و طرحهای اولویتدار را در هر استان مشخص و مشارکت مردمی را در آن دخیل کنیم.
میرکاظمی در پاسخ به این پرسش که “آیا متمم و یا اصلاحیه بودجه به مجلس شورای اسلامی ارائه میکنید؟” گفت: فعلاً به این نتیجه نرسیدیم که به متمم نیاز باشد و تلاش میکنیم همین بودجه را مدیریت کنیم.
او خاطرنشان کرد: قاعدتاً درآمدها محقق نمیشود در نتیجه هزینهها هم نباید در این سقف محقق شود اما اگر مجبور شویم حتماً در چارچوب قانون حرکت میکنیم و اصلاحیه میدهیم.
میرکاظمی اضافه کرد: این مسیر فعلی قابل ادامه نیست و باید تجدیدنظر جدی شود و ناچاریم مسیر حرکت را تغییر دهیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اعلام اینکه “به اهداف کلان کشور نرسیدیم”, گفت: رشد اقتصادی 8درصدی و کاهش بیکاری اتفاق نیفتاده است.
میرکاظمی اظهار کرد: اگر یک و نیم میلیون جمعیت فعال را در نظر نگیریم، نرخ بیکاری حدود 14 تا 14ونیم درصد است و این نشان میدهد از اهداف کلان کشور فاصله گرفتیم.
او به تورم حدود 50درصدی اشاره و اضافه کرد: اینها نشان میدهد خطایی در جاهایی انجام شده است بنابراین با محاسبات قبلی نمیشود جلو رفت.
رئیس سازمان برنامه و بودجه, تحریمها را یکی از عوامل وضع موجود دانست و گفت: تحریمها عامل اصلی نیست و نباید کارها را سیاسی کنیم.
میرکاظمی با تأکید بر اینکه “باید از منابع، استفاده بهینه کنیم”, افزود:کشور ثروتمندی هستیم و فقیر نیستیم؛ منابع هیدروکربن، معادن، سرمایه نیروی انسانی و موقعیت سوقالجیشی داریم و در حوزه جغرافیایی هستیم که در بسیاری از محصولات کشاورزی، رتبه نخست تا دهم جهان را داریم بنابراین نباید کشور فقیری باشیم و سطح زندگی مردم ما پایین باشد.
او تصریح کرد: اگر توقع دارید دولت سیزدهم نیز بر همان ریل دولتهای یازدهم و دوازدهم حرکت کند مسیر فعلی ادامه مییابد و مردم ادامه این ریل را نمیپذیرند و حتماً باید عوامل مؤثر بر اقتصادمان را درست تشخیص دهیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه تأکید کرد: نباید سرنوشت کشورمان را به اراده دیگران گره بزنیم.
میرکاظمی ادامه داد: بر اساس اسناد بالادستی، دولت به تغییر در ساختار بودجه، مکلف بوده است اما بهعللی این کار انجام نشده است.
وی اضافه کرد: اگر طبق روال، همان بودجه قبل را با ضریب 30 تا 50 درصد به سال بعد منتقل کنیم، اتفاقی نمیافتد و مشکلات، باقی میماند؛ باید بهسمتی پیش برویم که بودجه ما، برنامههای ما را پشتیبانی کند.
میرکاظمی افزود: برای تحقق رشد اقتصادی، بودجه کشورمان باید بهگونهای تدوین شود که هم پشتیبانی مالی کند و هم شفاف, ساده و قابل اندازهگیری باشد.
وی خاطرنشان کرد: باید تکلیف دستگاهها و سازمانهای مستقل و استانها و فرمانداریها معلوم باشد.