والیبال ایران این روزها و در شرایطی که کرونا کار را برای همه سخت کرده، کارش را برای حضوری موفق در المپیک آغاز کرد. پس از کش و قوس های فراوان ولادیمیر آلکنو به ایران آمد و تمرینات را زیر نظر گرفت. ستاره ها دور هم جمع شدند و لژیونرها هم کم کم خود را به جمع سایر نفرات اضافه می کنند.
تقریباً از همان روزهای ابتدایی کار تیم ملی با حواشی شروع شد؛ مثبت شدن تست کرونای برخی از اعضای تیم، غیبت برخی ستاره ها، جواب رد دادن برخی مربیان به نشستن روی نیمکت تیم ملی، اظهارات متفاوت از نفرات دعوت شده به تیم ملی و …، اما به هر شکلی بود، کار استارت خورد و برنامهریزیها برای حضور موفق تیم ملی در لیگ ملت ها و المپیک شروع شد.
شاید بد نباشد در شرایطی که همه تصور میکنند والیبال گوهر درخشان ورزش کشور است، پیش از پرداختن به هر موضوعی نگاهی به پشت سر بیندازیم و ببینیم از کجا به کجا رسید و در این مسیر چه نفراتی برای منافع خود قدم برداشتند و چه مدیرانی دلسوزانه به فکرش بودند. آیا والیبال واقعاً گوهر درخشان ورزش کشور در سال های اخیر است یا اینکه همه اشتباهات مدیریتی و ضعفها پشت درخشش تک ستاره ها و برخی موفقیتهای ملی پنهان شده است؟
* افسار اسب زین شده والیبال در دستان داورزنی
مرداد ماه 1385 وقتی محمدرضا یزدانیخرم اسب زین شدهای به نام والیبال ایران را به محمدرضا داورزنی تحویل داد، شاید هیچ وقت فکر نمیکرد که کمتر از 15 سال دیگر، 17 سال تلاشش برای ساختن این رشته بیسرانجام شود. هیچ وقت فکر نمیکرد بلافاصله عکسهایش از ویترینهای فدراسیون حذف شود و مستقیم و غیر مستقیم تلاشهای بسیاری برای حذف نام وی به عنوان بنیانگذار زیر ساختهای والیبال نوین که در چند سال گذشته شاهد موفقیتش بودیم، انجام شود.
یزدانیخرم برای والیبال ایران سنگ تمام گذاشت. از ساخت خوابگاه و سالن مسابقه و تمرین مجهز گرفته تا استعدادیابی نقطه به نقطه در سراسر ایران همه و همه نتیجه تلاشهای مدیر صنعتی اما متعهد والیبال ایران است. خدماتی که اکنون هم تمامی والیبالیها از آنها به نیکی یاد میکنند و به خوبی میدانند اگر یک نفر در این سالها بدون هیچ چشم داشتی به این ورزش خدمت کرد، کسی نبود جز «محمدرضا یزدانیخرم»
* داورزنی دستور داد عکسهای من را جمع کنند!
محمدرضا یزدانیخرم درخصوص اینکه مسئولان فدراسیون در اقدامی عجیب تمام عکسهایش را از دیوارهای فدراسیون جمع کردهاند، اظهار داشت: بیش از 15 سال در فدراسیون بودم و آنجا را ساختم. سالن کنونی مخروبهای بود که با کمک هایی که از بیرون گرفتیم، حدود 2 – 3 سال طول کشید تا با بنایی و استانداردسازی آنجا را به کمپی کم نظیر تبدیل شود. مجموعه ای که ساختم بهترین کمپ برای حدود 50 نفر بود. مدتی بعد کف پوش ها را استاندارد کردیم و زحمات زیادی کشیده شد.
وی ادامه داد: قدم بعدی این بود که از نفرات بلند قد استفاده کردیم و با کمک روس ها و ژاپنی ها توانستیم قدم های خوبی برداریم. در آن مقطع عکس تمام بزرگان و پیشکسوتان را تهیه و به دیوارهای فدراسیون نصب کردیم. من با داورزنی مشکلی نداشتم، اما به یاد دارم که در زمان حضور مرحوم پناهی و مرحوم جمشید داهول در روابط عمومی فدراسیون با من تماس گرفته شد و گفتند که دستور داده تا عکس های یزدانی خرم جمع شود. دوستان هم عکس های مربوط به من را جمع کردند و کنار گذاشتند. من در آن مقطع با خودم گفتم که خدا باید عکس ما را ببیند، نه بنده خدا.
* ستارهسازی در شرایط سخت
اگر در مقایسهای سطحی، نگاهی به وضعیت والیبال امروز بیندازیم، تنها سوالی که به ذهنمان میآید این است که از داورزنی، رئیس وقت فدراسیون بپرسیم به راستی دستاورد شما چه بوده و اکنون بعد از 15 سال که بر این ورزش حاکم بوده اید، چه میراثی برای آینده به جای گذاشتید؟
ستارههای کنونی والیبال ایران همچون سعید معروف و سیدمحمد موسوی که در زمان یزدانی خرم توسط ایوان بوگانیکوف شناسایی و ساخته شدند، اما امروز بعد از معروف هیچ پاسور دومی مطمئنی در تیم ملی نداریم و سرعتی زنهایمان نیز با سید محمد موسوی اختلاف زیادی دارند و اگر امیر غفور در پست پشت خط زن نباشد، نفر اول خط حمله تیم ملی ایران چه کسی خواهد بود؟ چرا که شهرام محمودی هم که در زمان یزدانیخرم پرورش یافت و در زمان داورزنی خیلی زود والیبالش در رده ملی به دلیل نبود پشتوانه خوب برای تیم ملی و فشار زیاد به پایان رسید.
* مربیانی که شیفته خدمت بودند، نه تشنه قدرت
در 17 سال ریاست یزدانی خرم مربیان ایرانی چون مصطفی کارخانه، عباس برقی، امیرحیدری، ایرج مظفری، محمدرضا دامغانی، اکبر و اصغر نائینی و مهدی صابر پور و… در والیبال ایران پرورش یافتند و توانستند به تیمهای ملی کمک کنند که تکتکشان در دوره اخیر به تدریج و به روشهای مختلف کنار گذاشته و فراموش شدند. الان بعد از گذشت 15 سال در سایه مدیریت داورزنی در والیبال هنوز برای تیم ملی یک مربی توانمند ایرانی نداریم. هنوز یک شماره یک یا حداقل یک شماره دوی مطمئن روی نیمکت تیم ملی نداریم و همه چیز به قضا و قدر و سلیقه مربیان خارجی که کدامیک را بپسندند، سپرده شده است.
در میان مخالفت، محمدیراد به کادر فنی تیم ملی اضافه شد و سالها در کنار مربیان تیم ملی میادین مختلف بینالمللی را تجربه کرد و سپس به ناگاه از تیم ملی حذف و دیگری جایگزین وی شد. به راستی دستاورد امثال این مربیان برای تیم ملی چه بوده است؟ به غیر از این است که بعد از گذشت این همه سال، تیم ملی والیبال نه پشتوانه مطمئنی دارد و نه مربی مطمئنی؟
* داورزنی در خدمت والیبال یا والیبال در خدمت داورزنی؟
شاید با نگاهی سریع، اما دقیق به این 15 سال به پاسخ این سوال برسیم که در این همه سال والیبال در خدمت داورزنی بوده یا داورزنی در خدمت والیبال؟ گرفتن پست معاون وزیری و در عین حال مدیریت از راه دور والیبال که بارها و بارها مطرح شد و سپس به بن بست رسیدن در کمتر از دو سال در پست معاون وزیر و بازگشت به فدراسیون و اکنون دور خیز برای کابینه دولت سیزدهم؛ علاقمندان به والیبال خیلی دوست دارند که پاسخ این دو سوال را از زبان او بشنوند. صادقانه به مردم گفته شود که دستاورد داورزنی برای والیبال چه بود و اینکه آیا او در خدمت والیبال بود یا والیبال در خدمتش؟
* نمیدانم چرا برخیها به دنبال حذف نام یزدانیخرم از والیبال هستند
رئیس پیشین فدراسیون والیبال در پاسخ به این سوال که چرا برخی در تلاش هستند تا نام یزدانی خرم را از والیبال حذف کنند، تصریح کرد: واقعاً اطلاعی ندارم. آنها سیاسی هم نیستند که بگوییم مشکل سیاسی دارند. باید از خودشان سوال کرد. دوستان همه بزرگان را کنار گذاشتند. انشالله این دوره هم تمام می شود و همه مدیران کنونی باید در منزل استراحت کنند.
یزدانی خرم درمورد اینکه گفته می شود برخی مدیران از حالا رایزنی ها را برای نشستن روی صندلی وزارت دولت بعدی آغاز کرده اند، گفت: اینگونه نیست. مردم بیدار هستند و می دانند که چه کسی به فکر خدمت است و چه کسی به فکر منافع شخصی.
وی درخصوص رفت و برگشت داورزنی از والیبال به وزارت ورزش، اظهار داشت: این اتفاق به دلیل بی برنامگی وزارت ورزش بود.
* داورزنی خیلی کوچک است
رئیس پیشین فدراسیون در پاسخ به اینکه آیا با داورزنی در ارتباط هست یا خیر، گفت: از زمانی که از فدراسیون آمدم، وظیفه او بود که با من تماس بگیرد و با من صحبت کند، اما این اتفاق رخ نداد و ما هم کاری نداشتیم. از زمانی که از فدراسیون آدم قدم های خوبی برای ورزش کشور برداشتم و از جمله آنها راه اندازی باشگاه چمران و راه اندازی تله کابین و اسکی توچال و… بود.
یزدانی خرم در پاسخ به این سوال که در سال های اخیر داورزنی در خدمت والیبال بود یا والیبال در خدمت داورزنی، تصریح کرد: داورزنی آدم بزرگی نیست؛ او خیلی کوچک است. والیبال راه خودش را پیدا کرده و اگر برنامه های اصولی پیاده سازی شود، شرایط خوب خواهد شد. والیبال ما چند سال است که درجا می زند. از زمانی که من رفتم، تنها اتفاقی که رخ داد این بود که والیبال ایران از آسیا به جهان رسید، اما در مسابقات جهانی نتیجه درخشانی نگرفتیم، چون کار خاصی نکردهایم