روزبه پیروز عضو هیأت مؤسس صندوق فیروزه در گفتوگویی درخصوص انگیزههای ورود به حوزه کشاورزی و تسهیل صادرات محصولات مختلف توضیحاتی ارائه داد.
ورود صندوقها به حوزههایی مثل کشاورزی را باید به فال نیک گرفت. صندوق فیروزه در زمینه کشاورزی، ابتکار عمل را به دست گرفته و سعی کرده است در این زمینه پیشرو دیگران باشد. تأسیس سامانه گلشنآرا توسط این صندوق را میتوان اولین تلاش یک صندوق برای تسهیل صادرات محصولات کشاورزی دانست.
آغاز چند اتفاق خوب برای کشاورزان
روزبه پیروز در تشریح بیشتر این موضوع اظهار داشت: در حوزه کشاورزی دو موضوع و معضل اصلی وجود دارد. مورد اول به صادرات مربوط میشود. طبیعی است که کشاورزان ما در صورت دسترسی به بازارهای جهانی میتوانند محصول خود را با قیمت بسیار بالاتری به فروش برسانند. از طرف دیگر این موضوع برای مملکت هم مفید است چون سبب ارزآوری میشود. چه خوب است که علاوه بر صادرات نفتی بتوانیم از حوزههای دیگر هم درآمدآفرینی ارزی داشته باشیم. مشکل اینجاست که صادرات، الزامات خاص خودش را دارد. در رابطه با این الزامات باید گفت که بستهبندی باید مناسب باشد؛ به کنترل کیفیت بها داده شود و کالای صادرشده از نظر نوع، اندازه، سطح کیفیت و ملاکهای دیگر طبقهبندی شود. این در حالی است که کشاورزان این الزامات را در اختیار ندارند پس یک سامانه صادراتی به وجود آوردیم. بهترین ماشین آلات و تجهیزات را از اروپا وارد و نصب کردیم. در این سامانه چند اتفاق میافتد. اولاً محصولات با دقت بالا، طبقهبندی میشوند؛ برای مثال سیبهای مرغوب و ممتاز، جدا میشوند. در مرحله اول محصول در فرمتی شیک و زیبا بستهبندی میشود. نظیر این بستهبندی را در سوپرمارکتهای اروپایی مشاهده میکنید. سطح بستهبندی با استانداردهای واردکنندگان خارجی انطباق دارد. در عین حال؛ واحد فروش گلشنآرا، واردکنندگان کشورهای دیگر و بالاخص واردکنندگان کشورهای همسایه را شناسایی میکند. بعد از ارتباطگیری با واردکنندگانی از روسیه، امارات، عراق و … شروع به صادرات میکنیم. بدیهی است که کشاورز نمیتواند این مرحله از کار را به راحتی انجام دهد. در عمل موانع صادرات را از بین میبریم. به امید خدا راه صادرات محصولات کشاورزی را هموار میکنیم.
تحلیل دقیق نیازهای بازار
وی افزود: در حوزه کشاورزی، کثرت واسطهها، موضوع بسیار مهمی است. این موضوع باعث بالا رفتن قیمت برای مصرفکننده و کاهش درآمد کشاورز میشود. در گلشنآرا؛ کشاورزان محصولات خود را به طور مستقیم عرضه میکنند و واسطهها حذف میشوند. این سامانه را در یک منطقه نسبتاً محروم راهاندازی کردهایم. یکی از اهداف اولیه ما اشتغالآفرینی و ایجاد تحول اقتصادی است. درآمدآفرینی بیشتر کشاورزان آنها را به ادامه کار تشویق میکند. این اتفاق در منطقه کرمان و جیرفت در حال وقوع است و انگیزه سرمایهگذاران و کشاورزان مضاعف میشود. حسن دیگر سامانه آن است که سبب اطلاع از نیازهای بازار میشود. پیشبینی کشاورزان درباره حجم نیاز بازار به فلان محصول میتواند اشتباه باشد و ما این معضل را در سالهای اخیر به وفور تجربه کردهایم. ممکن است تعداد زیادی از کشاورزان پیاز بکارند اما در نهایت مجبور میشوند محصول خود را دور بریزند.
این موضوع تلخ باعث زیان دهی کشاورز میشود. گلشنآرا امکان رصد و پیشبینی دقیق نیازهای بازار را فراهم میآورد. اگر ارتباط میان گلشنآرا و کشاورزان منطقه تقویت شود میتوان از تکرار این تجربه تلخ جلوگیری کرد. این سامانه، عمده محصولات را پوشش میدهد. مشاهده میدانی نحوه انجام کار در سامانه واقعاً لذتبخش است.
تمرکز اشتباه روی محصولات آب بر
عضو هیأت مدیره صندوق تأمین سرمایه فیروزه تصریح کرد: معتقدم نگاه ما به بخش کشاورزی باید از چند بعد، راهبردی باشد. باغهای ما به نسبت کوچک هستند. باغ کوچک به معنای افزایش هزینههاست. باغهای کشور باید تجمیع شوند تا هزینه نهایی کاهش پیدا کند. بزرگتر شدن باغها راه را برای مکانیزه شدن هموار میکند. نکته دیگر آن است که باید کشاورزی را به مسیری سوق داد که نیاز کمتری به آب داشته باشد. بخش زیادی از بحران آب کشورمان به همین موضوع مربوط میشود. متأسفانه روی محصولاتی تمرکز میشود که مصرف آب بالایی دارند. این نوع کشاورزی، مناسب کشور کم آب ما نیست. باید به سوی محصولاتی حرکت کرد که در عین نیاز کمتر به آب، قیمت جهانی بالاتری دارند. نکته سوم آن است که به دنبال فروش جهانی محصول باشیم و این هدفی است که ما از طریق گلشنآرا، سعی در تحقق آن داریم. حداقل به 50 سامانه مشابه دیگر نیاز است تا سراسر کشور پوشش داده شود و میان کشاورزان و خریداران جهانی، پل زده شود.
وی گفت: کار را به صورت آزمایشی شروع کردهایم. در صورت موفقیت و سوددهی، قصد داریم این سامانه مفید را در نقاط دیگر کشور توسعه دهیم. توصیه من به کشاورزان آن است که به صورت جدی به آینده فکر کنند. نباید چند ماه را صرف کشت و پرورش محصولی مثل گوجه فرنگی یا سیب زمینی کرد و تازه بعد از اتمام کار به صادرات آن فکر کرد. این نگاه، جواب نمیدهد. از ابتدا باید دید نیازهای بازارهای صادراتی چیست؟ تعامل با سامانههایی مثل گلشنآرا سبب میشود که کشاورز به یک حوزه اشباع شده وارد نشود. باید با برنامهریزی پیش رفت. سامانه گلشنآرا نخستین سامانه صادراتی و الگویی مناسب برای کشاورزان کشور ما است. از همه کشاورزان منطقه و همجوار دعوت میکنیم سامانه را از نزدیک ببیند و با مدیریت شرکت صحبت و تعامل داشته باشند تا انشاءالله یک ارتباط مفید و آیندهدار شکل بگیرد.