خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به پررنگتر شدن نشانههای رکود در اقتصاد ایالات متحده، پس از انقباض آن در نیمه اول سال ۲۰۲۲ و نگرانیهای فزاینده از رشد منفی اقتصاد در سطحی گسترده در این کشور این سوال را مطرح میکند که چگونه میتوان متوجه شد که رکود در آمریکا واقعاً چه زمانی رخ میدهد؟
بر اساس این گزارش، دولت آمریکا روز پنجشنبه هفته گذشته تأکید کرد که اقتصاد ایالات متحده در نیمه اول سال جاری رشد منفی داشته و با این حال تعداد افرادی که به دنبال مزایای بیکاری هستند به پایینترین حد در پنج ماه گذشته رسیده است، عددی که اغلب نشاندهنده سرعت اخراجها از کار درآمریکاست. این کاهش، نشان میدهد که شرکتها با وجود کند شدن رشد اقتصاد آمریکا، کارکنان خود را حفظ میکنند و یا اخراجشدگان هم به سرعت شغل جدید پیدا میکنند.
بر اساس این گزارش، اشتغال در آمریکا همچنان قوی است و نرخ بیکاری نزدیک به پایینترین حد در ۵۰ سال گذشته است. با توجه به قدرت بازار کار، در حال حاضر تعداد کمی از اقتصاددانان معتقدند که اقتصاد آمریکا اکنون در یک رکود واقعی است. با توجه به اینکه مصرف کنندگان توانستهاند هزینههای خود را حفظ کنند و در حالی که کسری تجاری در آمریکا کاهش یافته است، اقتصاددانان انتظار دارند که اقتصاد این کشور در سه ماهه جولای تا سپتامبر هرچند به کندی رشد داشته است.
در اینجا لازم به ذکر است که تورم شش ماهه یک تعریف غیررسمی از رکود است که مدتهاست وجود داشته است. با این حال، در اقتصاد پس از کرونا که رشد منفی است، هیچ چیز سادهای وجود ندارد؛ اما بازار کار قوی است. طبق گزارش آسوشیتدپرس، جهت نمودار رشد اقتصادی در آمریکا، سیاستگذاران فدرال رزرو (بانک مرکزی) و همچنین بسیاری از اقتصاددانان بخش خصوصی را از زمانی که رشد اقتصاد در مارس ۲۰۲۰ با همهگیری کرونا متوقف شده بود، گیج کرده است، زیرا در زمان کرونا ۲۲ میلیون نفر آمریکایی ناگهان از بازار کار خارج شدند.
در همین حال، با وجود کاهش هزینههای گاز و سایر قیمتها در هفتههای اخیر در آمریکا، تورم نزدیک به بالاترین حد خود در چهار دهه اخیر است و هنوز آنقدر بالاست که با وجود افزایشهایی که بسیاری از کارگران دریافت میکنند، قدرت خرید آمریکاییها در حال کاهش است.
آسوشیتدپرس نوشت: این فشار به شکل غیرمتناسبی روی خانوادههای کم درآمد و به ویژه اسپانیایی تبارها احساس میشود که بسیاری از آنها برای پرداخت هزینههای ضروری مانند غذا، لباس و اجاره بها تلاش میکنند.
جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا تاکید کرده است که بانک مرکزی برای مهار تورم و بازگرداندن آن به هدف دو درصدی خود، نرخ بهره را تا جایی که لازم باشد افزایش خواهد داد. او و سایر مقامات اعلام کردهاند که حتی اگر منجر به رکود شود، این کار را انجام خواهند داد.
اما چگونه متوجه شویم که اقتصاد چه زمانی در رکود است؟ در اینجا به چند سوال مفید در این زمینه پاسخ داده شده است:
1- چه کسی در مورد زمان شروع رکود تصمیم میگیرد؟
-رکود به طور رسمی توسط دفتر ملی تحقیقات اقتصادی آمریکا اعلام میشود، گروهی از اقتصاددانان که رکود را به عنوان کاهش قابل توجه در فعالیتهای اقتصادی که در همه جوانب اقتصاد گسترش مییابد و بیش از چند ماه طول میکشد، تعریف میکنند.
کمیته ویژه دفتر ملی تحقیقات اقتصادی آمریکا روند اشتغال را به عنوان یک اقدام کلیدی در تعیین رکود میداند. همچنین بسیاری از دادههای دیگر، از جمله معیارهای درآمد، اشتغال، هزینههای تعدیلشده بر اساس تورم، خردهفروشی و تولید کارخانه را ارزیابی میکند. با این حال، این اداره معمولاً تا مدتها پس از شروع رکود، گاهی تا یک سال بعد، رکود را اعلام نمیکند.
2- آیا انقباض دو فصل متوالی اقتصاد، به معنای رکود است؟
-این یک قاعده کلی رایج است، اما یک تعریف رسمی نیست، اگرچه در گذشته معیار مفیدی بوده است. مایکل استرین، اقتصاددان موسسه امریکن انترپرایز که متمایل به راست است، خاطرنشان میکند که در هر یک از ۱۰ باری که اقتصاد در دو فصل متوالی منقبض شده است، باعث رکود شده است.
3- آیا بسیاری معتقد نیستند که رکود اقتصادی در راه است؟
– خیر. خیلیها این اعتقاد را دارند. زیرا بسیاری از مردم اکنون احساس میکنند بار مالی بیشتری دارند افزایش دستمزدها پس از تورم برای اکثر مردم، منجر به قیمتهای بالاتر و کاهش قدرت خرید آمریکاییها را کاهش داده است.
وال مارت(شرکت خردهفروشی آمریکایی چندملیتی است، که دارای بزرگترین شبکه فروشگاههای زنجیرهای موادغذایی، سوپرمارکتها . …)گزارش داده که افزایش هزینههای سوخت و غذا خریداران را مجبور به کاهش خرید دلخواه مانند لباسهای نو کرده است که این، نشانه واضحی از مخارج ضعیف مصرفکننده است که محرک اصلی اقتصاد محسوب میشود.
وال مارت، با پیشبینی کاهش سود خود گفته است که باید برای محصولات بیشتری مانند لوازم خانگی و لوازم الکترونیکی تخفیف ارائه کند.
افزایش نرخ بهره بانک مرکزی آمریکا به افزایش متوسط بهره نرخ وام مسکن ثابت ۳۰ ساله به بیش از شش درصد در مقایسه با کمتر از سه درصد در سال گذشته کمک کرده است و همین مساله خرید مسکن را در این کشور دشوارتر کرده است.
بهره بیشتر احتمالاً بر تمایل شرکتها برای سرمایه گذاری در ساختمانهای جدید، ماشین آلات و سایر تجهیزات تأثیر میگذار. و اگر شرکتها، هزینهها و سرمایه گذاریها را کاهش دهند، سرعت استخدام را نیز کاهش خواهند داد.
همچنین احتیاط بیش تر شرکتها برای مخارج آزادانه میتواند در نهایت منجر به اخراج کارکنان شود. اگر اقتصاد، مشاغل خود را از دست بدهد و ترس عمومی افزایش یابد، مصرف کنندگان به طور فزایندهای هزینه کمتری خواهند کرد.
4- برخی از نشانههای رکود اقتصادی قریب الوقوع در آمریکا چیست؟
– اقتصاددانان واضحترین نشانه رکود را افزایش مداوم از دست دادن شغل و افزایش بیکاری میدانند.
کلودیا سهام، اقتصاددان و کارمند سابق فدرال رزرو تاکید میکند که از زمان جنگ جهانی دوم افزایش نیم درصدی نرخ بیکاری در طول چند ماه منجر به رکود شده است.
بسیاری از اقتصاددانان هر هفته بر تعداد افرادی که به دنبال مزایای بیکاری هستند نظارت میکنند که نشان میدهد که آیا اخراجها بدتر میشود یا خیر.
در همین حال درخواستهای هفتگی برای کمک بیکاری در آمریکا به کمترین میزان در پنج ماه گذشته رسیده است، به این معنی که در بحبوحه کمبود نیروی کار، تعداد کمی از کارفرمایان به اخراج متوسل میشوند.
5- چه نشانههای دیگری از رکود اقتصادی را باید مراقب بود؟
– بسیاری از اقتصاددانان نیز تغییرات در پرداختهای بهره یا بازده اوراق قرضه مختلف را برای سیگنال رکودی که به عنوان «منحنی بازده معکوس» شناخته میشود، رصد میکنند.
این زمانی اتفاق میافتد که بازده اوراق قرضه خزانه داری ۱۰ ساله کمتر از بازده اوراق خزانه کوتاه مدت، مانند اوراق خزانه سه ماهه باشد. این غیرعادی است. اوراق قرضه بلندمدت اغلب به سرمایه گذاران در ازای بازگرداندن پول آنها برای مدت طولانی تری بازده بیشتری میپردازد.
«منحنی بازده معکوس» به طور کلی به این معنی است که سرمایه گذاران انتظار رکودی را دارند که فدرال رزرو را مجبور به کاهش نرخ بهره خواهد کرد. منحنیهای معکوس اغلب مقدم بر رکود هستند. با این حال، ممکن است رکود، ۱۸ تا ۲۴ ماه بعد از وارونگی منحنی بازده رخ دهد.
عملاً چند هفته است که بازدهی اوراق خزانه دو ساله آمریکا از بازدهی 10 ساله فراتر رفته است که نشان می دهد بازارها به زودی انتظار رکود را دارند.
اما با وجود این، بسیاری از تحلیلگران میگویند مقایسه بازده سه ماهه با 10 سال، سابقه بهتری در پیش بینی رکود دارد.
6- آیا بانک مرکزی ایالات متحده به افزایش نرخ بهره حتی با کاهش سرعت اقتصاد ادامه خواهد داد؟
-شاخصهای اقتصادی ایالات متحده، مانند کاهش رشد با اشتغال قوی، فدرال رزرو را در موقعیت دشواری قرار داده است.
جروم پاول،رئیس بانک مرکزی آمریکا به دنبال یک فرود نرم است، چیزی که اقتصاد را به اندازه کافی ضعیف میکند تا رشد اشتغال و دستمزدها را بدون ایجاد رکود کاهش دهد و تورم را به هدف دو درصدی بانک مرکزی بازگرداند.
با این حال، پاول اذعان کرد که دستیابی به چنین نتیجهای دشوارتر میشود. هفته گذشته، او به صراحت اعلام کرد که بانک مرکزی حتی با وجود اقتصاد ضعیفی که ممکن است به سمت رکود فرو رود، در صورت نیاز برای مهار تورم به افزایش نرخ بهره ادامه خواهد داد.