منطقه عسلویه و نخل تقی در استان بوشهر و در مجاورت دریای نیلگون خلیج فارس قرار گرفته است، جایی که تا 30 سال قبل به عسل تولیدیاش معروف بود، اما با کشف گاز در این منطقه و سرمایهگذاری کلان در فازهای پارس جنوبی، هم اکنون به پایتخت انرژی ایران تبدیل شده و دریایی از لوله و تجهیزات گاز و پتروشیمی درآن قرار دارد، گرمای هوا و بخارهای صنعتی فضای سختی برای تازه واردان فراهم کرده است.
به گفته مقامات محلی کارگران و مهندسان تاسیسات گاز و پتروشیمی عسلویه 60 درصد مهاجر از شهرهای مختلف و 40 درصد بومی هستند، کارگران و مهندسان مهاجر در شهرهای جم،کنگان و عسویه زندگی میکنند و برخی نیز 14 روز مداوم سر کار و 14 روز تعطیل هستند که در کنار خانوادهیشان باشند.
محصول شیمیایی پلی پروپیلن اولین بار در 1954 توسط یک دانشمند انگلیسی به دست آمد است، امروزه در تولید پلاستیک، مواد بسته بندی مواد غذایی و هزاران محصول به کار میرود، یکی از دغدغههای طرفداران محیط زیست این است که مواد پلاستیکی و پلیمری که غیر قابل تجزیه و یا دیر تجزیه میشوند و حدود 800 تا 900 سال در طبیعت میمانند،باید دانشمندان فکری کنند تا زمین با مصرف بیرویه پلاستیک بیش از این آلوده نشود.
بنابراین گزارش خبرنگاران بازار سرمایه روز سه شنبه 10 خرداد از منطقه گازی عسلویه، پایتخت انرژی ایران و شرکت بورسی پلی پروپیلن جم (نماد معاملاتی جم پیلن) بازدید کرده و در جریان روند تولید این محصول قرار گرفتند، ماده اولیه پلی پروپیلن، گاز مایع شده است و خود پلی پروپیلن به عنوان ماده اولیه صنایع مختلف مانند نساجی، الیاف مصنوعی، مواد بهداشتی مثل پوشک بچه و نوار، انواع پلاستیک، گرید فیلم و مواد اولیه انواع بستهبندیهای مواد غذایی به شمار میرود.
در این سفر همچنین این مساله مطرح شد که مسئولان پاسخ دادند، پروژه مطالعاتی با دانشگاه امیرکبیر در دست اجرا است تا پلیمر زود تجزیه برای برگشت سریعتر به طبیعت معرفی و تولید شود.
در حاشیه این بازدید، حمید مرادی مدیرعامل شرکت تولیدی جم پیلن اعلام کرد: در حال حاضر نیاز کشور پلی پروپیلن کشور حدود 750 تا 800 هزار تن در سال است، اما ظرفیت تولید ایجاد شده یک میلیون تن است و در برنامه هشت سال آینده این ظرفیت به 2 میلیون افزایش مییابد.
وی مهمترین چالش تولیدکنندگان پلی پروپیلن را کمبود خوراک گاز مایع کرد و گفت: از هماکنون باید به فکر تولید خوراک این شرکتها باشیم.
مرادی اظهار داشت: در حال حاضر محصولات پلی پروپیلن گرید 3130 یوبی برای تولید محصولات ضد ضربه مانند سپر خودرو در این واحد تولید میشود.
به گفته وی، نرخ ارز در بازار بیشتر از نرخ نیمایی است، اما ارز صادراتی خود را در سامانه نیما ارائه میکنیم. 90 درصد محصولات ما در داخل کشور به فروش میرسد و 10 درصد آن صادر میشود که سال گذشته از محل صادرات 27 میلیون دلار درآمد داشتیم و حجم صادرات به 17 هزار تن گرانول پلی پروپیلن رسید و مقصد صادرات محصولات ما نیز عمدتاً ترکیه و اروپا است و در حال حاضر با کشورهای مشترکالمنافع آسیای میانه و روسیه مذاکره میکنیم و مقداری هم به امارات صادر میکنیم و هنوز به بازار شرق آسیا ورود نکردهایم.
مدیرعامل شرکت تولید جم پیلن گفت: متأسفانه از سال گذشته محصول صادراتی ما مشمول 8 درصد عوارض صادراتی شده است که این مسئله مانعی برای حضور ما در بازار ترکیه است و در واقع مزیت صادراتی را از دست دادیم. از یک طرف درآمد ارزی ما 8 درصد کم شده و از طرفی فاصله بین نرخ ارز آزاد و ارز سامانه نیما صادرات ما را با چالش همراه کرده است.
مرادی همچنین در مورد اینکه چه صنایعی از محصولات پلی پروپیلن استفاده میکنند، عنوان کرد: عمدتآً صنایع نساجی برای تولید الیاف، پارچه، موکت، فرش، الیاف بافته و نبافته مانند پارچه ماسک، پوشک بهداشتی همچنین دسته دوم در محصولات شیمیایی مانند سپر خودرو، آب باطری و مواد فرایند تزریق پلاستیک استفاده میشود.
وی افزود: یک دسته دیگر از مصرفکنندگان پلی پروپیلن گرید فیلم برای ورقهای نازک پوشش مواد غذایی مانند چیپس، شکلات، پفک و سایر مواد بستهبندی است.
مدیرعامل شرکت تولید جم پیلن همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس که آیا خوراک پتروشیمیها با نرخ آزاد دریافت میشود، عنوان کرد: براساس مقررات نرخ خوراک پتروشیمیها با معیار 95 درصد قیمت فوب خلیج فارس و فوب منطقهای محاسبه میشود. نرخ فروش محصولات ما هم با همین فرمولی که توسط شرکت ملی پتروشیمی تهیه شده به معیار 95 درصد فوب خلیج فارس به فروش میرسد.
به گفته مرادی، اولین محصول پروپیلن در دنیا سال 1954 به دست آمده است و در منطقه عسلویه هم با سرمایهگذاری در دهه 1370 کارخانههای متعددی راهاندازی شده و شرکت جم پیلن سال 83 راهاندازی شد که این شرکت در سال 98 وارد بورس شده و ظرفیت تولید آن به 300 هزار تن در سال میرسد.
وی یکی از شعارهای این شرکت را حفظ محیط زیست و آلایندگی حداقلی عنوان کرد و گفت: در زمینه محصولات تولید شده هم پروژهای با دانشگاه امیرکبیر اجرا میشود که بتوانیم محصولات تولید کنیم که با طبیعت سازگار باشد. اما عمده محصولاتی که در دنیا تولید میشود به گونهای است که فعلاً در طبیعت تجزیه نمیشود و باید کار تحقیقاتی فراوانی در این زمینه صورت گیرد تا محصولات دوستدار محیط زیست قابل تولید باشد.
مدیرعامل شرکت تولید جم پیلن اظهار داشت: در حال حاضر با ظرفیت 70 تا 80 درصد کار میکنیم علت اصلی آن هم مشکل خوراک است چون واحدهایی مانند پتروشیمی جم که به تولید خوراک مایع میپردازند که محصول آنها برای ما به عنوان خوراک به شمار میرود تولید آن اقتصادی نیست و براساس قانون ستاد تنظیم بازار شرکت ملی صنایع پتروشیمی اجازه داده است که نرخ خوراک مایع پتروشیمیها هم 95 درصد فوب خلیج فارس باشد، البته برای نرخ خوراک این معیار را میتوان 5 تا 10 درصد با تخفیف ارائه کرد که شرکتهای تولید پلی پروپیلن بتوانند سرپا بمانند.
مرادی خاطرنشان کرد:در کوتاه مدت باید از وضعیت مشکل خوراک مایع خارج شویم و در درازمدت نیز بتوانیم به تولید خوراک مایع بپردازیم.
وی همچنین با بیان اینکه مجمع جمپیلن در اواخر اردیبهشت برگزار شد، گفت: در روز 10 خردادماه سود به دست آمده را بین سهامداران از طریق سامانه سجام تقسیم کردیم و در اسرع وقت سود سهامداران را پرداخت کردیم.
مدیرعامل شرکت تولید جم پیلن ادامه داد: شرکت جم پیلن در سال 98 در بورس عرضه اولیه شد که 9 درصد سهام آن در بازار شناور است. سهامدار عمده آن شرکت پتروشیمی جم با 44 درصد، سپس شرکت ملی پتروشیمی ایران با 44 درصد و یک درصد صندوق سرمایهگذاری بازنشستگی و یک درصد نیز شرکت توسعه صبا برعهده دارد.
مرادی گفت: با تولید محصول گرید RP120L توانستیم 20 میلیون دلار صرفهجویی ارزی ایجاد کنیم. همچنین همه محصولات خود را از طریق بورس کالا عرضه کردیم که صددرصد فروش به صورت نقدی انجام میشود.
وی افزود: یکی از استراتژیهای شرکت استفاده حداکثری از نقدینگی از جمله سرمایهگذاری در صندوقها، سپردهگذاری در بانک است البته امسال طبق قانون به سپردههای افراد حقوقی در بانک مالیات تعلق میگیرد بنابراین به روشهای دیگر روی بیاوریم.
مدیرعامل شرکت تولید جم پیلن در مورد تأثیر نرخ ارز گفت: نرخ ارز هم در خوراک و هم در محصولات تولیدی اثر میگذارد اما هم ارز حاصل از صادرات را در نیما ارائه میکنیم و هم از محل ارز صادراتی مواد اولیه که مورد نیاز است را وارد میکنیم.