به گزارش سکان، دغدغهای که در حال حاضر برای کریدور شمال – جنوب ایجاد شده است مناسب است، از سالها پیش خصوصاً سفر آقای ولایتی به روسیه این مباحث و فعالسازی کریدور شمال – جنوب مطرح شد، در سفر آقای قالیباف رئیس مجلس به روسیه هم مجدداً این کریدور مطرح شد اما به اجرا نرسید، ولی ظرفیت تقاضای این کریدور طبق برآوردها بالای 30 میلیون تن تقاضای روسیه و کشورهای CIS و اوکراین است و این ظرفیت بیشتر هم خواهد شد.
امروز که ایران و روسیه برای تکمیل کریدور شمال – جنوب به تکاپو افتادهاند دیر نیست و میتوان تعاملات اقتصادی خیلی خوبی را رقم زد و تعاملات راهبردی و سیاسی مناسبی داشت. این کریدور فقط اقتصادی نیست بلکه راهبردی است و میتواند کاملاً ایران و روسیه را از نظر راهبردی و اقتصادی به یکدیگر وابسته کند و تعاملات و تناسبات ایران و روسیه را در سطوح مختلف افزایش دهد و به سطوح مختلف تعمیم دهد زیرا صادرات خدمات حمل و نقل است که به همه سطوح تجارت مرتبط میشود. ما اگر فقط یک کالا را در نظر بگیریم، صادرات آن کالا فقط میتواند به نزدیک شدن دو کشور بینجامد. اما حمل و نقل چون همه کالاها را در بر میگیرد میتواند سطح در هم تنیدگی اقتصادی و راهبردی و سیاسی را بالا ببرد و از این جهت بسیار حائز اهمیت است.
روسیه برای آنکه بتواند از طریق ریلی به ایران متصل شود پنج راه دارد که شامل مرز سرخس – ترکمنستان، مرز اینچهبرون، مسیر دریای خزر و راهآهن رشت – آستارا است؛ البته گزینه دیگری هم مطرح است که مرز جلفا نام دارد و اینها راههای ارتباطی ایران و روسیه است که غیر از دریای خزر که ترکیبی محسوب میشود، بقیه ریلی است.
اگر بخواهیم مسیر اتصال روسیه و ایران را در سمت شرق دریای خزر بررسی کنیم، در این مسیر کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و حتی ازبکستان در برخی مواقع، کشورهای واسطه هستند که این موضوع هزینه ترانزیت را بالا میبرد.
اگر بخواهیم از مرز اینچهبرون عبور کنیم خط آهن گرمسار – اینچهبرون این ظرفیت را ندارد و سرمایهگذاری روی این خط هم کاملاً اشتباه است مثلا اینکه برقیسازی راهآهن گرمسار – اینچهبرون مطرح میشود یک پروژه کاملاً غیرقابل توجیه است و اگر بیش از یک میلیارد یورو هم برای ارتقای این خط هزینه شود چندان نمیتواند ظرفیت خاصی را اضافه کند، پس نباید به خط آهن گرمسار – اینچهبرون هم فکر کنیم.
همچنین مسیر ریلی سرخس هم دور است و به مراکز جمعیتی روسیه چندان نزدیک نیست.