سکان نیوز/ گروه استان‌ها: فصل صید ماهیان کیلکا طی چند سال اخیر و طبق توافق بین صیادان کلیکاگیر هم‌زمان با پایان خردادماه شروع می‌شود و تا اسفندماه ادامه دارد.
کرونا و گسترش آن بر پیکره صنعت صیادی و ماهیگیری در مازندران ضربه زده که هم ماهیان استخوانی ضرر کردند و هم صیادان کیلکا از اوضاع دل‌خوشی ندارند و از مجموع ۴۳ لنج فعال در بنادر صیادی بابلسر و امیرآباد حدود ۱۰ لنج هنوز رغبت رفتن به دریا و صید را پیدا نکرده اند.
صیادان و کارگران لنج‌های صید کیلکا با اظهار اینکه معیشتشان تحت تأثیر کرونا و قیمت‌های ناعادلانه تعیین‌شده از سوی کارخانه‌داران و شرکت‌های فرآوری قرارگرفته است، حال‌وروز صید و صیادی را ناخوش توصیف می‌کنند.
شرایط نامناسب دریا، پایین بودن قیمت‌ها، رکود و غیرفعال بودن کارخانه‌های فرآوری، اخلال در فرایند صادرات از جمله مشکلاتی است که حال و اوضاع صید کیلکا را در استان مازندران نامساعد کرده است.
یک کارگر لنج صید کیلکا که دلش از قیمت‌های ناعادلانه که توسط کارخانه‌داران تعیین می‌شود، خون است می‌گوید: زحمت و رنج صید کیلکا و به دل موج‌های دریا زدن بر عهده ناخدا و کارگران و صیادان فعال روی ۴۳ لنج صیادی در مازندران است اما کارخانه‌داران و شرکت‌های فرآوری با چوب حراج بر دسترنج این قشر، کیلکاها را باقیمتی که خودشان تعیین می‌کنند، خریداری می‌کنند و در بسیاری از اوقات، این قیمت مورد رضایت صیادان و لنج داران نیست.
زحمت و رنج صید کیلکا و به دل موج‌های دریا زدن بر عهده ناخدا و کارگران و صیادان فعال روی ۴۳ لنج صیادی در مازندران است اما کارخانه‌داران و شرکت‌های فرآوری با چوب حراج بر دسترنج این قشر، کیلکاها را باقیمتی که خودشان تعیین می‌کنند، خریداری می‌کنند
وی می‌گوید: قیمت ماهی را کسانی تعیین می‌کنند که از سختی‌های صید ماهی در امواج خروشان خزر خبر ندارند و تنها به سود خودشان می‌اندیشند درحالی‌که باید قیمت عادلانه و دوطرفه تعیین شود.
به گفته این کارگر لنج صیادی، کارخانه‌دار و شرکت‌های فراوری کیلکا عنوان می‌کنند باید ماهی به قیمتی که ما تعیین می‌کنیم، عرضه شود وگرنه از خرید آن امتناع می‌کنند و لنج داران و صیادان چاره‌ای جز تمکین خواسته‌های آنان ندارند.
به گفته وی، افزایش هزینه‌ها و بالابودن تورم و قیمت ناچیز فروش کیلکا سبب می‌شود تا به کارگران و صیادان فشار زیادی وارد شود و تا زمانی که قیمت توسط کارخانه‌داران تعیین می‌شود، اوضاع صید و صیادی همین‌گونه است.
در حال حاضر ۴۳ فروند شناور صیادی و لنج در امر صید کیلکا در دریای مازندران فعالیت می‌کنند که به گفته صیادان بیش از ۱۰ لنج همچنان رغبت به صید پیدا نکرده‌اند و کنار ساحل پهلوگرفته‌اند.
به سراغ اتحادیه کیلکا گیران که می‌رویم، آنان نیز از اوضاع نامناسب صید و صیادی گلایه دارند. بیش از هزار و ۵۰۰ خانوار شاغل در این حرفه یک‌چشمشان به دریا است و چشم دیگرشان به کارخانه‌داران و بازار فروش.
مهرداد قلی پور رئیس اتحادیه کیلکا گیران مازندران بابیان اینکه صید ماهیان کیلکا از ۱۵ خردادماه شروع‌شده است، می‌گوید: بخشی از ماهیان صیدشده برای مصرف انسانی و بخش عمده‌ای به کارخانه‌های فرآوری و شرکت‌های پودر ماهی عرضه می‌شود.
وی شمار کارخانه‌های پودر ماهی را در استان ۱۴ واحد و چهار واحد فرآوری اعلام می‌کند و می‌گوید: هنوز به صید مطلوب و ایده آل نرسیدیم.
قیمت ماهی ناچیز است / افزایش ۳۰ درصدی محقق نشد
وی با اظهار اینکه قیمت ماهی قرار بود ۳۰ درصد افزایش یابد اما هنوز محقق نشده است، پایین بودن قیمت‌ها را از جمله مشکلات فراروی عنوان می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر هر کیلوگرم کیلکا بین چهار تا چهار هزار و ۷۰۰ تومان به کارخانه‌ها فروخته می‌شود که بسیار پایین است.
قلی با عنوان اینکه قرار بود قیمت ماهی به شش هزار تومان افزایش یابد، ادامه می‌دهد: پایین بودن قیمت از یک سو و رکود صید از سوی دیگر در کنار بالابودن هزینه‌ها و ادوات صیادی، صید کیلکاماهی را در استان غیرصرفه کرده است.
رئیس اتحادیه کیلکاگیران درباره غیرفعال بودن برخی لنج‌ها و صیادان، پایین بودن قیمت و محدودیت‌های ایجاد شده براثر کرونا را دلیل این رکود بیان می‌کند و ادامه می‌دهد: به دلیل بالابودن هزینه‌های لنج و شناورهای صیادی شاهد عدم فعالیت تعدادی از لنج‌ها هستیم.
حال وروز ناخوش کیلکاگیران
قلی پور با عنوان اینکه صید ماهی، صید انتظاری است یادآور شد: احتمال دارد وضعیت صید در ماه‌های بعدی بهتر شود اما اتفاق بد آنجا است که طبق بررسی وضعیت صید در سال‌های قبل، در حال حاضر میزان صید کاهش چشمگیری یافته است.
رئیس اتحادیه کیلکا گیران مازندران وضعیت صید ماهیان کیلکا را نسبت به سال‌های قبل بسیار نگران‌کننده برشمرد و گفت: در سال‌های گذشته وضعیت صید به‌مراتب بهتر از حال حاضر بوده است.
وی با اظهار اینکه اتحادیه کیلکا گیران ۴۸۰ سهامدار دارد، گفت: با احتساب افراد و کارگران شاغل، کارگران روزمزد و فعالان بخش‌های مختلف بیش از هزار و ۵۰۰ خانوار در این رسته فعالیت می‌کنند.
قلی پور به صید کیلکا در برخی مناطق استان ازجمله بابلسر و امیرآباد اشاره کرد و افزود: شناور صید کیلکا بیشتر در مسیرهای دریایی بابلسر و امیرآباد فعالیت دارد و روزانه ۱۲ ساعت به صید مشغول هستند.
رئیس اتحادیه کیلکا گیران با عنوان اینکه فصل صید ماهیان کیلکا تا پایان اسفندماه ادامه دارد، گفت: تجربه نشان داده که به دلیل شرایط نامناسب جوی و غیره فقط ۱۵۰ روز می‌توان به صید پرداخت.
وی همچنین سخت و زیان‌آور بودن شغل صیادی را ازجمله دغدغه‌ها بیان کرد و خواستار توجه مسئولان برای تحقق این خواسته قانونی و منطقی شد.
درعین‌حال متولیان شیلات و سیاست‌گذاران صید و صیادی مازندران نیز بابیان اینکه صید ماهیان کیلکا در سال جاری با کاهش ۵۸ درصد مواجه شده است، معتقدند برخی از شرکت‌ها و کارخانه‌های پودر و فرآوری ماهیان غیرفعال و راکد شده‌اند.
کاهش ۵۸ درصدی صید کیلکا
حسن اسحاقی سرپرست شیلات مازندران نیز بابیان اینکه سال گذشته در صید ماهیان کیلکا به برنامه تعیین‌شده دست‌یافتیم، افزود: مجموع صید در بندر صیادی بابلسر و امیرآباد ۱۸ هزار تن بود و افزایش یک‌درصدی را شاهد بودیم.
وی با اظهار اینکه ماهیان صیدشده در دو بخش انسانی و پودر ماهی مصرف می‌شوند، ادامه داد: بیش از ۹۸ درصد ماهیان برای پودر و فرآوری و بقیه برای مصرف انسانی مورداستفاده قرار می‌گیرند و ماهیان برای تهیه پودر و آرد ماهی به شرکت‌های مستقر در شهرک صنعتی می‌رود و به کارخانه‌ها ارسال می‌شود.
بیش از ۹۸ درصد ماهیان برای پودر و فرآوری و بقیه برای مصرف انسانی مورداستفاده قرار می‌گیرند و ماهیان برای تهیه پودر و آرد ماهی به شرکت‌های مستقر در شهرک صنعتی می‌رود
اسحاقی با اظهار اینکه در سال‌های قبل حتی صادرات کیلکا و محصولات فراوری‌شده را داشتیم، ادامه می‌دهد: امسال با توجه به مشکلات پیش‌آمده و تبعات شیوع کرونا، بیشتر تولیدات صرف مصرف مزارع پرورش ماهی و مصارف داخلی می‌شود و صادراتی صورت نگرفته است.
وی میزان صید ماهیان کیلکا را در سال جاری ۲۴۱ تن ذکر کرد و با اشاره به کاهش ۵۸ درصدی صید نسبت به مدت مشابه پارسال افزود: برای تعیین نرخ و قیمت ماهی نیز کارگروهی از صیادان، اتحادیه، شرکت‌های فرآوری و شیلات تشکیل دادیم که در این زمینه تصمیم‌گیری می‌کنند.
اسحاقی یادآور شد: در حال حاضر ماهیان کیلکای صیدشده بین کارخانه‌ها توزیع می‌شود و اکنون وضعیت قیمت پودر ماهی در بازار خوب است و تا قیمت ۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
دلایل رکود برخی کارخانه‌های فرآوری
سرپرست شیلات مازندران به رکود و غیرفعال بودن برخی شرکت‌های فرآوری و کارخانه‌های پودر ماهی به دلایل فرسودگی تجهیزات و ازکارافتادگی دستگاه‌ها و یا مسائل حقوقی و هیئت‌مدیره‌ای اشاره کرد و اظهار داشت: درعین‌حال شرکت‌های فعال فرآوری وضعیت خوبی دارند و طبق روال به تولید و فرآوری می‌پردازند.
اگرچه صید کیلکا ماهیان درپی شیوع کرونا تعطیل نشده و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام می‌شود، اما اقتصاد صیادان و ماهیگیران در این بخش لنگ می‌زند و سرانه صید هر فروند شناور کیلکاگیر ۳۰۰ تن در سال قبل بوده و پیش‌بینی می‌شود این میزان در سال جاری کمتر شود.
ازآنجاکه کیلکا ماهیان در اعماق بیش از ۴۰ متر صید می‌شوند لذا از خاصیت غذایی بسیار بیشتری در مقایسه با سایر آبزیان حتی ماهیان استخوانی برخوردارند، اما متأسفانه به دلیل عدم آگاهی عموم مردم از این امر، قیمت کیلکا همچنان پایین است.
صید و صیادی از فعالیت اصلی اهالی مازندران به شمار می‌رود و سالانه بیش از ۱۱۰ هزار تن انواع آبزیان گرم آبی و سرد آبی در استان تولید می‌شود، ازاین‌رو توجه به معیشت و اقتصاد فعالان این حوزه و تدوین برنامه‌های اصولی و راهبردی برای جهش در تولیدات این بخش نیازمند کار کارشناسی و دقیق است./خبرگزاری مهر
