طبق آمار در ماههای سرد سال جاری مصرف گاز خانگی بیش از 70 درصد از کل تولید گاز کشور بوده است.
طبق برآوردها اوج گرفتن مصرف گاز در بخش خانگی و به تبع آن محدودیت در تامین گاز صنایع و نیروگاهها خسارتی معادل 20 میلیارد دلار بر کشور تحمیل کرده است.
یکی از راهکارهای دولت سیزدهم برای جلوگیری از اوج گرفتن مصرف گاز در فصل سرمایه و مصرف بیرویه گاز در بخش خانگی، جریمه مشترکان پرمصرف متمرکز بوده است تا بدین صورت آنها مجبور شوند که رفتار مصرفی خود را در شرایط کمبود گاز در کشور اصلاح کنند یا هزینه واقعیتری از گاز مصرفی را پرداخت کنند.
سیاست وزارت نفت در اصلاح تعرفه گاز خانگی بدین صورت تعریف شد که تعرفه گاز مشترکان کممصرف هیچ تغییری نکند، تعرفه گاز مشترکان با مصرف متوسط، کمی افزایش یابد و قبض گاز مشترکان پرمصرف که از امکانات و رفاهیات خاصی برخوردار هستند به طور قابل ملاحظهای افزایش یابد.
*بیش از 76 درصد مشترکان مشمول افزایش قیمت گاز نشدند
جدول 1 درصد مشترکان و درصد مصرف گاز هر پله را نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود، بیش از 76 درصد از مشترکان گاز خانگی حدود 50 درصد از مصرف گاز را به خود اختصاص دادهاند که این دسته هیچ افزایش قیمتی را مشمول نشدند.
اما افزایش قبض گاز مشترکان 6 پله آخر جدول که شامل کمتر از 4 درصد از مشترکان هستند و حدود 12 درصد از مصرف گاز را به خود اختصاص دادهاند، قابل ملاحظه بوده است و تا دو برابر افزایش داشته است. این موضوع سبب شد که در ماههای سرد سال جاری روزانه 25 میلیون متر مکعب در مصرف گاز صرفهجویی شود.
جدول 1
*72 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان گاز در جیب 4 درصدیها
اما محاسبات نشان میدهد که با وجود افزایش قبض گاز 4 درصد از مشترکان (پرمصرفها) همچنان رقم یارانه پنهان گاز پرداختی به این قشر بسیار بالاست. تصویر 1 میزان قبض و یارانه پنهان مشترکان پرمصرف خانگی را نشان میدهد.
تصویر 1- میزان قبض و یارانه 6 پله پایانی مصرف (واحد: تومان)
در حال حاضر تعداد کل مشترکان گاز خانگی حدود 28 میلیون مشترک است، در نتیجه تعداد این مشترکان پرمصرف حدود یک میلیون را شامل میشود. با در نظر گرفتن قیمت واقعی گاز معادل نرخ صادراتی 25 سنت بر متر مکعب و قیمت ارز 25 هزار تومان، دولت ماهانه حدود 6 میلیون تومان یارانه پنهان گاز به مشترکان پرمصرف اعطا میکند.
به بیان دیگر ماهانه رقمی معادل 6 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان گاز به 4 درصد از مشترکان پرداخت میشود که در سال رقمی معادل 72 هزار میلیارد تومان است.
حال سوال اساسی این است که چرا سالانه باید بیش از 70 هزار میلیارد تومان به جیب تنها 4 درصد از مشترکان گاز که از امکانات لاکچری برخوردار هستند واریز شود؟ آیا با روی کار آمدن دولت سیزدهم همچنان لازم است که هزینه گرمایش استخر، سونا و جکوزی افراد ثروتمند جامعه از جیب کمدرآمدها پرداخت شود؟