این روزها یکی از موضوعاتی که خبرساز شده و حاشیه‌های زیادی را هم به‌دنبال داشته، رسوب 200هزار تن برنج در گمرکات و بنادر کشور است که گفته شده در حال فاسد شدن است و همین مسئله واکنش‌های زیادی را درپی داشته است. ارزش این برنج‌ها اگر قیمت برنج خارجی را متوسط کیلویی 20هزار تومان هم در نظر بگیریم، بیش از 4هزار میلیارد تومان خواهد شد.
در این گزارش به چند و چون این ماجرا پرداخته است تا مشخص شود هر یک از دستگاه‌های دولتی چقدر در بروز این اتفاق نقش داشته‌اند و حال چه باید کرد.
موضوع دپو شدن برنج در گمرک و عدم ترخیص و عدم اختصاص ارز به واردات این محصول و اعلام خبر احتمال فاسد شدن 200هزار تن برنج، دلایل و ریشه‌های مختلفی دارد که برای بررسی دلایل آن باید به سال گذشته و اختلافات میان دستگاه‌های مختلف برای واردات در طول سال حتی فصل برداشت یا برقراری ممنوعیت فصلی واردات برنج رجوع کرد.
* دعوای زرگری دستگاه‌های دولتی
سال گذشته به‌دلیل شرایط خاص تحریمی و برای جلوگیری از واردات یکباره حجم زیادی برنج در یک مقطع سال، با افزایش قیمت در بازارهای جهانی تصمیم گرفته شد که ممنوعیت فصلی واردات برنج برداشته شود و به واردکنندگان اجازه داده شود که حتی در فصل برداشت برنج داخل هم اقدام به واردات این محصول کنند.
البته قرار بود که از واردکنندگان تعهد گرفته شود که محصول خود را در فصل برداشت برنج داخلی توزیع نکنند تا منجر به کاهش قیمت آن نشوند، اما پس از مدتی رفع ممنوعیت فصلی واردات با اعتراضات گسترده کشاورزان و با همراهی وزارت جهاد کشاورزی مواجه شد در نتیجه رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد که “واردات برنج دوباره در فصل برداشت ممنوع خواهد بود.”
* مسئله این است؛ ارز 4200 تومانی یا نیمایی!
این تغییر سیاست و تصمیم باعث شد واردکنندگانی که تا قبل از آن حجم زیادی برنج به کشور وارد کرده بودند، به‌دلیل تغییر یکباره قوانین و اعمال ممنوعیت، برنج‌هایشان در گمرک بماند.
بعد از این رویداد نیز اتفاقی دیگر نیز افتاد، به‌خلاف قانون انتزاع، دولت مسئولیت‌های بازار مرتبط با حوزه کشاورزی را از وزارت جهاد کشاورزی گرفت و به وزارت صمت سپرد که این امر نیز خود منجر به وقفه و اختلال دوباره در واردات برنج شد تا به ماه‌های انتهایی سال رسیدیم و از آنجا که دولت خود می‌دانست که از سال 99 قرار نیست به واردات برنج ارز 4200تومانی اختصاص داده شود، به همین منظور بانک مرکزی نیز مدتی تخصیص ارز واردات برنج را به تأخیر انداخت تا ارز ترجیحی واردات این محصول برداشته شود.
واردات برنج , کالاهای اساسی , گمرک جمهوری اسلامی ایران , بانک مرکزی ,
ترخیص برنج‌های دپوشده در گمرک دیگر بصرفه نیست!
ماجرای برنج‌های دپوشده به همین جا ختم نمی‌شود، بر اساس اعلام دبیر انجمن برنج بعد از این‌همه کش‌وقوس یک هفته است که کد تخصیص همه برنج‌های رسوب‌کرده در گمرک صادر شده است اما با این نرخ روز ارز نیمایی ترخیص آن دیگر برای واردکنندگان بصرفه نیست زیرا با نرخ ارز امروز قیمت هرکیلوگرم برنج بیش از 30هزار تومان خواهد بود،
این در حالی است که فلسفه واردات برنج این بود که برنج‌های خارجی با توجه به قیمت پایین‌تری که دارند به‌قیمت مناسبی به دست مردم برسد اما با برداشته شدن ارز 4200تومانی و گرانی یکباره نرخ ارز آزاد و نیمایی، دیگر واردات برنج بصرفه نیست.
با این حال به‌نظر می‌رسد اگر مجموعه دستگاه‌های دولتی هرچه زودتر فکری برای ترخیص این برنج‌ها و یا هر تصمیم دیگری برای آن نکنند، احتمال فاسد شدن کل آن و از بین رفتن حداقل 4هزار میلیارد تومان سرمایه وجود دارد.
