جعفر مهراد مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در گفت‌وگو با خبرگزاری سکان نیوز؛ با اشاره به اعلام اسامی پژوهشگران پراستناد سال ۲۰۲۱ توسط کلاریویت انالتیکس، گفت: انتخاب این پژوهشگران مبتنی بر عملکرد استثنایی آنان در یک یا چند رشته علمی است. در این فهرست اسامی ۶ هزار و ۶۰۲ پژوهشگر پراستناد معرفی شده است، تعداد ۲ هزار و ۷۷۴ پژوهشگر در رشته های موضوعی و تعداد ۲ هزار و ۸۲۸ پژوهشگر دیگر در حوزه های میان رشته ای مطرح شده‌اند. چهار سال متوالی است که کلاریویت انالتیکس نسبت به معرفی دانشمندان پراستناد در حوزه های میان رشته ای اقدام می کند.
وی ادامه داد: در تحلیل دانشمندان پراستناد سال ۲۰۲۱ مقاله هایی که مورد بررسی قرار گرفته است شامل جدیدترین مقاله های منتشر شده ای است که در فاصله سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ مورد استناد واقع شده و آنگاه در بین یک درصد پژوهشگران برتر بر حسب سال و استنادها در رشته های ۲۱ گانه شاخص های اساسی علم رتبه بندی شده اند.
به گفته مهراد، آستانه مقاله های پراستناد برای انتخاب برحسب رشته های ۲۱ گانه متفاوت است، طوری که برای مثال، پزشکی بالینی مستلزم بیشترین و داروسازی و سم شناسی مستلزم کمترین آستانه است. دومین معیار برای انتخاب، شمارش استنادهای مقاله های پراستنادی است که یک پژوهشگر را در بین یک درصد پژوهشگران برتر بر حسب استناد در یکی از رشته های شاخص‌های اساسی علم رتبه بندی می کند.
مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری با بیان اینکه امریکا با ۲۶۲۲ دانشمند پراستناد (۳۹/۷ درصد از کل پژوهشگران) در راس جدول این رتبه بندی قرار گرفته است، گفت: درصد این پژوهشگران در فاصله سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۱۸ به ترتیب ۴۱/۵ درصد، ۴۴ درصد و ۴۳/۳ گزارش شده است. رتبه چین از نظر تعداد دانشمندان پراستناد در جایگاه دوم جدول رتبه بندی است. این کشور دارای ۹۳۵ پژوهشگر پراستناد است (۱۴/۲ درصد از کل پژوهشگران پراستناد جهان). این درصد در فاصله سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۱۸ به ترتیب ۱۲/۱ درصد، ۱۰/۲ درصد و ۷/۹ درصد اعلام شده است.
* ایالات متحده امسال تقریبا ۱/۸ درصد از پژوهشگران پراستناد خود را از دست داده است
وی ادامه داد: تعداد پژوهشگران پراستناد بریتانیا ۴۹۲، استرالیا ۳۳۲، آلمان ۳۳۱، هلند ۲۰۷، کانادا ۱۹۶، فرانسه ۱۴۶، اسپانیا ۱۰۹و سویس ۱۰۲ پژوهشگر است. پژوهشگران پراستناد جهان در ۷۰ کشور به تحقیق اشتغال دارند. در سال جاری، ایالات متحده تقریبا ۱/۸ درصد از پژوهشگران پراستناد خود را از دست داده است. در مقابل، چین از سال ۲۰۱۸ میلادی به میزان ۶/۳ درصد بر تعداد پژوهشگران پراستناد خود افزوده است.
به گفته مهراد، اگر بخواهیم تعداد پژوهشگران پراستناد جهان را برحسب موسسه ای که در آن به کار اشتغال دارند، نشان دهیم ۱۰ موسسه برتر عبارت است از دانشگاه هاروارد با ۲۱۴پژوهشگر، آکادمی علوم چین با۱۹۴پژوهشگر، استنفورد با ۱۲۲پژوهشگر، موسسه ملی بهداشت آمریکا با ۹۳ پژوهشگر، ماکس پلانک در آلمان با ۷۰ پژوهشگر، ام ای تی با ۶۴ پژوهشگر، برکلی با ۶۲ پژوهشگر، دانشگاه شینهوا با ۵۸ پژوهشگر، دانشگاه سان دیه گو در کالیفرنیا با ۵۶ پژوهشگر، آکسفورد با ۵۱ پژوهشگرو مرکز تحقیقات سرطان در ایالت نیوجرسی آمریکا با ۵۰ پژوهشگر برتر است.
* درخشش ۱۵ دانشمند ایرانی در بین برترین پژوهشگران دنیا
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در بین ۶ هزار و ۶۰۲ دانشمند پراستناد جهان دارای ۱۵ دانشمند برجسته است، گفت: تعداد ۹ تن از دانشمندان میان رشته ای و ۶ دانشمند دیگر در رشته های موضوعی جزو دانشمندان یک درصد جهان معرفی شده‌اند، مصطفی عباس زاده در رشته ریاضی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ۹۳ اثر، محمد عبداللهی میان رشته ای از دانشگاه علوم پزشکی تهران با ۹۳۵ اثر، مرتضی اغباشلو میان رشته ای از دانشگاه تهران با ۱۹۶ اثر، محمد حسین احمدی میان رشته ای از دانشگاه صنعتی شاهرود با ۱۹۶ اثر، مهدی دهقان از رشته ریاضی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر با ۷۵۲ اثر جزء برترین دانشمندان دنیا معرفی شدند،
به گفته مهراد، در این لیست اسامی سید فاضل نبوی در رشته علوم کشاورزی از دانشگاه بقیه الله اعظم، نورالدین قدیمی در رشته مهندسی از دانشگاه آزاد اسلامی، عزیز حبیبی ینگجه میان رشته ای از دانشگاه محقق اردبیلی، احمد حسینی بنده قرایی میان رشته ای از دانشگاه آزاد اسلامی ایران، حامد میرزایی میان رشته ای از دانشگاه علوم پزشکی مشهد، سید محمد نبوی در رشته علوم کشاورزی از دانشگاه بقیه الله اعظم ، امید رحمتی میان رشته ای از دانشگاه تهران، بهرام رمضان زاده میان رشته ای از پژوهشگاه علوم و فناوری رنگ، مسعود رضایی در رشته علوم کشاورزی از دانشگاه تربیت مدرس و جواد شریفی راد میان رشته ای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دیده می‌شود.
- نویسنده : میلاد
