اکبر ترکان با حضور در شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین و ملاقات با مدیرعامل جدید تاپیکو، این شرکت را یکی از پیشران‌های توسعه در کشور معرفی و بر ضرورت توسعه سرمایه‌گذاری‌ها برای ایجاد پروژه‌های جدید در شرکتهای تابعه این شرکت تأکید کرد.

وی با اشاره به گزارش تحلیل 10 ساله اقتصاد ایران که به تازگی منتشر شده است گفت: در سال 1390 کل سرمایه‌گذاری ملی ایران (Capital Formation) معادل 31 درصد GDP اما در سال 1398 این میزان به 22 درصد GDP کاهش یافته که یکی از مهم ترین دلایل آن خروج بخشی از سرمایه از کشور بوده است.

وی با بیان اینکه باید تا می‌توانیم تشکیل سرمایه ( Capital Formation) را تقویت کنیم، افزود: این موضوع برای بنگاه‌های اقتصادی ما تکالف ویژه‌ای ایجاد می‌کند که مهمترین آن توسعه سرمایه‌گذاری‌های جدید به منظور جبران هزینه‌های استهلاک بخش مهمی از این تکالیف است.

ترکان خاطرنشان کرد: اگر به روال معمول سود سالانه شرکت را تقسیم کنیم، چون استهلاکی که از محل هزینه‌های استهلاک اندوخته می‌کنیم، جبران واقعی استهلاک را نمی کند، معنای آن این است که داریم بخشی از دارایی‌هایمان را مصرف میکنیم. با توجه به اینکه اندوخته استهلاک بصورت ریالی محاسبه می‌شود، با محاسبه نرخ تورم و… امکان ساخت یک کارخانه مشابه از محل ذخیره اندوخته شده به هیچ وجه وجود نخواهد داشت. بنابراین دارایی‌ای که داریم از دست می‌دهیم جبران نمی‌شود.

وی تصریح کرد: شاید یکی از بهترین راه‌ها این است که ما بطور دائم تجدید ارزیابی کنیم تا قیمتها واقعی شود و کسر استهلاکی که می‌گیریم بتواند موضوع را جبران کند. ضرر آن البته این است که مالیات اتفاقی بر تجدید ارزیابی لحاظ می‌شود. بعضی سالها قوانین بودجه اجازه می‌دهد که تجدید ارزیابی از مالیات معاف باشد. در آن مواقع استفاده از تجدید ارزیابی ضروری است. در هر حال حتی با وجود ضرورت پرداخت مالیات اتفاقی، به صرفه خواهد بود که تجدید ارزیابی دارایی‌ها را داشته باشیم. چون  آن چیزی که به اسم سود تقسیم می‌کنیم، واقعاً سود نیست، بلکه استهلاک کارخانجات است.

رئیس هیات مدیره شستا تصریح کرد: این درست است که کل اقتصاد ایران باید به فکر Capital Formation و توسعه سرمایه‌گذاری باشد، با این حال نقش بنگاه‌های خصوصی و نیمه خصوصی را نیز باید در نظر داشت.

ترکان با اشاره به نامگذاری امسال به عنوان سال جهش تولید از سوی مقام معظم رهبری گفت: چیزی که رهبر انقلاب تحت عنوان جهش تولید فرمودند همین است. وقتی می‌خواهیم تولید را اضافه کنیم یا باید با ظرفیت‌های موجود تولید را زیاد کنیم و یا ظرفیت جدید بسازیم.

وی افزود: متاسفانه تقریبا بیست سال است که بهره‌وری ایران افزایش پیدا نکرده است. تعجب آور است اما متاسفانه حقیقت دارد. یعنی رشد ناشی از بهره وری در GDP کشور صفر است و هر چه افزایش تولید داشتیم از محل سرمایه‌گذاری بوده است. چرا نمی‌توانیم افزایش بهره‌وری را داشته باشیم؟ آیا کارخانجات ما همگی با نهایت ظرفیت تولید در حال کار هستند؟ حداقل می‌توان گفت که کسی آموزش جدید ندیده است. کسی تکنولوژی جدید نیاورده است. پس افزایش بهره‌وری یا از توسعه فناوری است یا از آموزش. یعنی ابزارهایی بکار می‌بریم که بدون افزایش سرمایه گذاری فیزیکی جدید، تولید را افزایش دهیم.

وی ادامه داد: در گزارش تحلیل 10 ساله اقتصاد ایران تصریح شده است که انباشت سرمایه کشور منفی شده است و باید سیاستهایی اتخاذ کنیم که تشکیل سرمایه را افزایش دهد.

وی به تجربه کشورهایی نظیر کره، ژاپن، آلمان، چین اشاره کرد و گفت: در این کشورها تعدادی بنگاه بزرگ هستند که لوکومتیوهای توسعه به حساب می‌آیند. مابقی شرکتها با اتصال به اینها رشد و توسعه پیدا می‌کنند. این لوکومتیوها هستند که می‌توانند چندین شرکت را به دنبال خود حرکت دهند. شرکتهایی مثل هیوندای، ال جی، دوو، سامسونگ و… لوکومتیوهای توسعه هستند. در جایی مثل چین 10- 15 بنگاه بزرگ مثل نورینکو، کتیک، گریت‌وال، CNPC، سینوک، ساینوپک و… هستند که لوکومتیوهای توسعه چین هستند.

وی افزود: در ایران هم بنگاه هایی مثل ایدور، NPC، ایدرو، ایمیدرو، فولاد مبارکه، شستا که بخش زیادی از آن در تاپیکو تعریف شده است، هلدینگ غدیر و… لوکومتیوهای توسعه ما هستند که می توانند بخشی از توسعه را پیش ببرند.

ترکان یادآور شد: اگر در این شرکتها که پیشران توسعه هستند، بتوانیم شکل گیری سرمایه را جلو ببریم، افت کشور در ایجاد ظرفیت از طریق سرمایه گذاری را می‌توانیم جبران کرده و روند تشکیل سرمایه را در کشور مثبت کنیم.

وی با تاکید بر ضرورت انجام سرمایه‌گذاری های جدید توسعه‌ای در شرکتهای تابعه شستا تصریح کرد: ما دو روش برای سرمایه گذاری داریم، یکی افزایش ظرفیت واحد موجود و یکی احداث واحد جدید از صفر ؛ بررسی‌هایی که کردیم نشان داد شیوه اول بهتر است. به عنوان مثال هزینه راه اندازی یک واحد جدید 50 هزار تنی ساخت لاستیک 300 میلیون دلار است. در حالی که گروه صنعتی بارز با هزینه‌هایی به مراتب پایین‌تر، همین 50 هزار تن را افزایش ظرفیت ظرفیت می‌دهد . که خوشبختانه در شستا مصوب شد و در حال اجراست و فاز اول با 10 هزار تن هم محقق شده است.

وی با بیان اینکه ارزان ترین کار امروز در کشور مهندسی است، تصریح کرد: بهترین کار این است که مهندسین مشاور در کنار شما باشند و برای پیدا کردن راه حل به شما مشورت بدهند.

رئیس هیات مدیره شستا بار دیگر تاکید کرد: هلدینگ تاپیکو بزرگترین هلدینگ زیرمجموعه شستا است و برای این شرکت راه‌های زیادی برای توسعه سرمایه‌گذاری وجود دارد. شما باید پروژه متولد کنید. اصل شستا اینجاست. مابقی هلدینگهای شستا همه با هم یک سوم شستا را تشکیل می‌دهند. اینجاست که باید تولید پروژه مولد کند. پروژه خلق کنید. سعی کنید برای آنها در شستا مصوبه بگیرید. حتی فرایند مهندسی را هم انجام بدهید و اجازه بدهید طرح آماده باشد تا به محض تامین اعتبار بتوانیم پروژه را اجرا کنیم.

ترکان نوسازی پتروشیمی آبادان را یک اقدام ارزشمند دانست و گفت: آبادان یک پتروشیمی بیش از 50 ساله بود که با این همه مشکلات، نهایتاً یک بخش مهمی از کارخانه به همت مهندسان ایرانی نوسازی شد.

وی تعیین تکلیف حوزه سلولزی را هم در مجموعه تاپیکو ضروری دانست و گفت: باید از طریق مدیریت روشهای سازماندهی، سینرژی و هم افزایی مثبت ایجاد کنیم که یکی از آنها زنجیره سازی است.

رئیس هیات مدیره شستا در پایان تجربیات دکتر ابویی در وزارت صنایع، شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سایر تجربیات کاری وی را بسیار ارزشمند توصیف کرد و اظهار امیدواری کرد که با تکیه بر این توانمندی‌ها تاپیکو در دوره جدید با ایجاد ظرفیت‌های جدید سرمایه گذاری یک تیک آف و حرکت موثر رو به جلو داشته باشد.