به گزارش سکان، صنعت بیمه طی سال‌های اخیر دچار تغییرات متعددی شده، تاثیرات آن در زندگی عموم مردم بصورت مستقیم و غیر مستقیم افزایش یافته، همچنین تعداد شرکت‌های بیمه نیز رشد قابل توجهی داشته و به 34 شرکت رسیده است.
از طرفی این صنعت با چالش یا فرصت دیجیتالی شدن و حضور استارت آپ‌ها رو به رو است. بر همین اساس مجید بهزادپور رئیس کل بیمه مرکزی در گفتگویی ضمن ارائه اطلاعاتی از وضعیت موجود صنعت بیمه، درخصوص شرایط توسعه فناوری محور و کم و کیف حضور استارت آپ ها در این صنعت بیمه توضیحاتی ارائه میکند.
وضعیت صنعت بیمه و عملکرد آن در سال 1400 میتواند وضعیت فعلی صنعت بیمه را به خوبی نشان دهد. با توجه به اتمام سال 1400 عملکرد صنعت بیمه نسبت به سال‌های اخیر چه تغییراتی داشته است و رویکرد شما در خصوص ارتقا وضعیت موجود چگونه است؟
بهزادپور: صنعت بیمه مجموعه‌ای است که از نظر جایگاه، شاید نسبت به برخی دیگر از بخش‌های اقتصادی کمتر دیده شده باشد اما تاثیر آن در فضای زندگی مردم چه در بحث‌های اقتصادی و چه در بحث‌های اجتماعی بالا است.
نفوذ صنعت بیمه در جامعه امروز بسیار زیاد است. ارتباطی که صنعت بیمه با آحاد مردم در بخش‌های مختلف از جمله درمان، تولید، حمل و نقل و صادرات و واردات دارد، بی‌بدیل است. در زمان حاضر هر فردی حداقل در یک زمینه با صنعت بیمه ارتباط دارد.
در مورد چنین صنعتی می‌توان آمارهای متعددی ارائه کرد. اصلی‌ترین رقمی که معمولا عملکرد صنعت بیمه را نشان می‌دهد بحث حق بیمه تولیدی است. براساس آمار 11 ماهه سال 1400، حق بیمه تولیدی سال 1400 به 100.5 هزار میلیارد تومان رسیده که آمار بسیار خوبی است.
رقم خسارت پرداختی توسط صنعت بیمه نیز برابر با 54 هزار میلیارد تومان بوده است. نرخ رشد حق بیمه تولیدی ٤٥.٢ درصد و خسارت پرداختی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای رشد ٣٨.٨ درصدی بوده است که آمار بالایی محسوب می‌شود.
پرداخت خسارت بیشتر به معنای تعامل بیشتر صنعت بیمه با افراد بیمه‌گذار است. البته رشد حق بیمه نیز محصول رشد نرخ آن در بیشتر رشته‌های موجود بوده است و محصول افزایش نرخ در یک رشته خاص نبوده است. نسبت خسارت بازار با 2.4 واحد افزایش نسبت به 11 ماهه سال قبل به حدود 53.8 رسیده است.
که البته در این محاسبه خسارت بیمه و حق بیمه تولیدی بر حسب درصد است و با ضریب خسارت متفاوت است. در ضریب خسارت بحث خسارت معوق و ذخایر حق بیمه در نظر گرفته می‌شود. رشته درمان با حدود 106.3 درصد، حمل و نقل دریایی با 84.5 درصد و بدنه اتومبیل با 54.7 بالاترین نسبت خسارتی را در مقایسه با حق بیمه دریافتی در رشته‌های مختلف صنعت بیمه دارند.
* پرداخت بیش از 100 درصدی خسارت به نسبت حق بیمه در رشته درمان
یکی از مواردی که باید به شکل جدی در سال جاری(1401) به آن توجه کنیم، بخش درمان است که نسبت قابل توجهی از پرداختی خسارات صنعت بیمه را نیز شامل می‌شود.سهم بخش غیر دولتی از حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی توسط این بخش به ترتیب 68.6 درصد و 70.7 درصد بوده است که نشان دهنده فعال‌تر شدن بخش خصوصی در صنعت بیمه است.
با توجه به حساسیت و دربرگیری گسترده بیمه شخص ثالث، سهم این نوع بیمه در سال گذشته چه میزان بوده است؟
بهزادپور: سه رشته اصلی در بین رشته‌های بیمه‌ای وجود دارد که سهم بیمه شخص ثالث و مازاد، 34.8 درصد، درمان 18.3 و زندگی 16 درصد بوده است. در پرتفوی کلی صنعت بیمه این سه رشته، رشته‌های اصلی هستند که شاهد رشد آنها هستیم، بیمه زندگی به صورت آرامی در حال رشد است اما این رشد به صورت 100 درصد مورد تایید ما نیست و باید کار بیشتری بر روی آن انجام شود.
در 11 ماهه سال 1400، 63.1 میلیون بیمه‌نامه صادر شده است و این رقم نشان دهنده همان نفوذ واقعی صنعت بیمه در جامعه است. حدود 47.4 میلیون فقره خسارت نیز در این مدت پرداخت شده است که عمده آنها یعنی 93.9 درصد مربوط به رشته درمان بوده است. تعداد بیمه‌نامه‌های صادر شده و تعداد خسارات پرداخت شده نسبت به مدت مشابه سال قبل 4.3 و 41.7 درصد رشد داشته است.
مجموع سرمایه‌گذاری صنعت بیمه طی یک سال اخیر در حوزه های مختلف چه میزان بوده است؟
بهزادپور: در خصوص آمارهای مربوط به شاخص‌های مالی صنعت بیمه کشور در 11 ماهه سال 1400 نیز باید گفت که مانده کل ذخایر بیمه‌ای تا پایان شهریور 1400 نزدیک به 120 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 18 درصد رشد داشته است.
سرمایه شرکت های بیمه در همان مقطع حدود 41 هزار میلیارد و حقوق صاحبان سهام نیز 50 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این دو عدد آخر مهم‌ترین منابعی هستند که پرداخت خسارت و سرمایه‌گذاری از طریق آنها انجام می‌شود. کل دارایی‌های شرکت‌های بیمه در پایان شهریور 1400، 200 هزار میلیارد تومان بوده است.
سال گذشته شرکت‌های بیمه براساس ارزش دفتری بالغ بر 80 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کردند که اگر عملکرد بیمه مرکزی را نیز به آن اضافه کنیم در مجموع حدود 120 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری انجام شده است.
اخیرا مباحثی در خصوص توسعه نیروی انسانی در راستای کارآمدی هر چه بیشتر صنعت بیمه مطرح شده، چشم انداز حضور و اثر گذاری نیروی انسانی در این حوزه، چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بهزاد پور: مواردی مثل حمایت از بیمه‌گزاران، مبارزه با فساد، تبانی و تبعیض در بستر ظرفیتهای قانونی، حفظ امنیت فعالان شبکه فروش و توجه به معیشت کارکنان، لزوم بهره‌گیری از مولفه‌های شریعت اسلام برای توسعه بیمه‌گری، راه‌اندازی کمیته فقهی و تاسیس شرکت بیمه تکافل، استقرار حاکمیت شرکتی و پرهیز از مداخله‌گری در امور غیرمرتبط، سرمایه‌گذاری هوشمندانه در بازار سرمایه و انتشار اوراق بیمه ای، استقرار سامانه بیمه‌گری و تغییر شیوه‌های نظارتی، نوآوری در ارائه محصولات، هوشمندسازی خدمات و بیمه‌گری مبتنی بر تنوع ریسک‌ها و همچنین کوتاه شدن فرایند صدور مجوزها، از اولویتهای مهم صنعت بیمه هستند. یکی از اصلی‌ترین موضوع در 10 محوری که برای صنعت بیمه در نظر گرفتیم سرمایه انسانی است. ” در اجرای تمام برنامه ها چند اولویت جدی دارم که نخستین توجه به سرمایه انسانی است.” بیمه یک صنعت مبتنی بر نیروی انسانی است که در تمام سطوح این صنعت باید به این مسئله توجه داشته باشیم.
صنعت بیمه چه ظرفیت‌هایی در حوزه IT دارد، آیا این حوزه میتواند یک ریسک برای صنعت محسوب شود؟ به روایت ساده تر در رقابتی که در یکی دو سال اخیر بین استارت‌آپ‌های بیمه‌ای و کارگزاران شکل گرفته، برخی از کارگزاران نیز اعتراضاتی را در این زمینه مطرح می‌کنند، نظر شما در این مورد چیست؟
بهزادپور: اصل تحول دیجیتال در صنعت بیمه انکار ناپذیر است. در زمان حاضر صنعت بیمه در دنیا، یکی از صنایع پیشرو در زمینه IT است. اینکه فکر کنیم بدون استفاده از تکنولوژی روز می‌توانیم صنعت بیمه را در یک سطح قابل قبول توسعه دهیم، امری محال است.
اما باید توجه داشته باشیم مقام معظم رهبری در مباحث خود تاکید کرده بودند اگر پروژه‌ای را انجام می‌دهیم باید پیوست عدالت را نیز در کنار آن در نظر بگیریم. اگر قرار است توسعه دیجیتالی را در دستور کار قرار دهیم اما منابع انسانی ما دچار مشکل شود، قطعاً این پروژه باید مورد بازنگری قرار گیرد.
در واقع نباید بدون در نظر گرفتن جوانب مساله، تصمیمی گرفته شود که به نیروی انسانی لطمه‌ای وارد شود. امروزه نمایندگان بیمه‌ها در سراسر کشور، عرضه بیمه به بیمه‌گذاران را انجام می‌دهند، اگر روشی که برای تحول در صنعت پیش می‌گیریم منجر به ضربه دیدن این بدنه تخصصی و دلسوز شود و نتیجه آن کاهش درآمدها و فضای کاری آنها شود، روند مذکور قابل تجدید نظر خواهد بود و باید دنبال راهکار کارآمد تری باشیم. به صورت خلاصه تعریف یک پیوست عدالت محور و توسعه سرمایه انسانی، شرط تعادل در عملکرد و خروجی کارگزاران و استارت‌اپ‌های بیمه‌ای است.
صنعت بیمه در راستای دیجیتالی شدن نیاز دارد تا این موضوع را در زمینه‌های مختلف از جمله عرضه بیمه، نظارت، سرمایه‌گذاری و تمام موضوعاتی که امروز در آن فعال هستیم پیگیری کند تا بتوانیم از ظرفیتهای عرصه فناوری و حوزه دیجیتال استفاده کنیم. قطعا باید از شرکت‌هایی که در این زمینه فعال هستند و پیشنهاد ارائه می‌کنند، بهره ببریم اما در عین حال توجه به نیروهای انسانی نیز برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
