گزارش سکان نیوز ؛ نخستین روز آخرین ماه سال میلادی یعنی اول دسامبر مصادف با ۱۰ آذرماه، از سال ۱۹۸۸ بهعنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده است و به همین مناسبت هرساله تلاش میشود تا ضمن حساس سازی جامعه با اجرای برنامههای آموزشی آگاهی شهروندان در خصوص پیشگیری و کنترل بیماری ایدز افزایش یابد. ۳۵ میلیون نفر در دنیا براثر عفونت ایدز جان خود را از دست دادهاند و هدف عمده از نامگذاری روز جهانی ایدز این است که به عموم مردم یادآوری شود که HIV از بین نرفته است و هنوز کارهای زیادی باید انجام شود. همهساله در این روز شعاری از سوی سازمان بهداشت جهانی(who) برای حمایت از بیماران ایدزی در سراسر جهان اختصاص مییابد. در روز جهانی ایدز مردم لباسهایشان را به روبان قرمز مزین میکنند تا توجه و مراقبت در برابر HIV و ایدز را متذکر شده و به دیگران یادآور شوند که تعهد و پایبندی و حمایت آنها موردنیاز است.
روز جهانی ایدز در ایران
روز جهانی ایدز در ایران ۱۰ آذرماه است و طی هفته اطلاعرسانی ایدز از ۸ تا ۱۴ آذر بر اهمیت اطلاعرسانی پیشگیری، تشخیص زودهنگام، درمان و حمایت از مبتلایان به HIV تأکید و معمولا برنامههای متفاوت خبری و آموزشی در برخی نقاط انجام میشود.
بیماری ایدز چیست؟
HIV یک عفونت ویروسی مزمن است که اگر زود تشخیص داده شود با شروع درمان و رعایت اصول بهداشتی بهتدریج میزان عفونتزایی آن کم میشود. افراد مبتلابه این ویروس میتوانند بدون ترس از انگ اجتماعی با شروع درمان، به زندگی سالم بپردازند. ایدز (AIDS) نوعی بیماری است که در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی (HIV) ایجاد میشود. مسئله مهم در مورد ایدز، آمار بیماری مبتلایان نیست، بلکه مهم این است که حدود ۶۰ درصد افراد مبتلابه این ویروس از وجود عفونت HIV در بدنشان اطلاع ندارند. این وضعیت نهتنها موجب پیشرفت ویروس در بدن و بروز بیماری میشود، بلکه احتمال انتقال این ویروس به اطرافیان از افرادی که با آنان روابط نزدیک جنسی دارند و بخصوص همسرانشان وجود دارد.
اچ آی وی (HIV) چیست؟
اچ آی وی نام یک ویروس و همچنین بیماری که این ویروس باعث آن میشود میباشد. حرف اچ H از کلمه Human یعنی انسان گرفتهشده، به این معنی که مردم به آن مبتلا میگردند. حرف آی I از کلمه Immunodeficiency گرفتهشده، به این معنی که سیستم محافظتی شما موردحمله قرار میگیرد. حرف وی V از کلمه Virus به معنی ویروس گرفتهشده که باعث این بیماری میشود.
آیا ایدز درمان دارد؟
HIV میتواند کنترل شود اما درمان قطعی ندارد. داروهای ضد HIV میتواند به افراد کمک کند تا مدتها سلامت خود را حفظ کنند و شانس انتقال ویروس به دیگران را کاهش میدهد. بهطورکلی در حال حاضر درمان ایدز بهصورت: درمان از طریق ترکیب دارویی، درمان از طریق مقابله با ویروس، عفونتهای فرصتطلب و داروهای جایگزین انجام میشود و با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، پژوهشگران به نتایج مطلوبی جهت درمان بیماریهای صعبالعلاج و ایدز دستیافتهاند و اعلام کردند که در حال دستیابی به روش جدیدی برای درمان ایدز میباشند. در این روش سه مرحله طی میشود:
مسئله مهم در مورد ایدز، آمار بیماری مبتلایان نیست، بلکه مهم این است که حدود ۶۰ درصد افراد مبتلابه این ویروس از وجود عفونت HIV در بدنشان اطلاع ندارند
تجویز داروهای ضد بازگشت بیماری: از بین بردن سلولهای لنفاوی آلوده و جلوگیری از تکثیر آنها
بهبود سیستم ایمنی: در این مرحله سیستم ایمنی تقویت میشود و علائم حیاتی امیدوارکننده در فرد دیده میشود.
خروج سلولهای آلوده از خون با استفاده از دارو
ایدز چگونه منتقل میشود؟
رابطه جنسی پرخطر، تزریق خون و یا فرآوردههای خونی آلوده، انتقال از مادر آلوده به جنین در طول حاملگی، زایمان و شیردهی و هچنین استفاده از وسایل تزریق مشترک که قبلاً توسط یک فرد مبتلا استفادهشده است، راههای انتقال ایدز هستند.
آخرین آمار مبتلایان به ایدز در ایران
محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت در نشست خبری آستانه روز جهانی بیماری ایدز درباره آخرین آمار ابتلا به بیماری HIV در کشور اظهار داشت: تخمین ما این است که در حال حاضر ۵۴۸۵۰ نفر مبتلا به عفونت داشته باشیم. ۴۲۹۳۳ مورد به این عفونت را شناسایی کردیم که از این تعداد ۲۰۲۸۴ مورد جان باختند. ۶۸۸۵ مورد از این تعداد به مراکز ما برای مراقبت و درمان مراجعه نکرده اند، درحال حاضر ۲۲۶۸۴ مبتلا به عفونت و زنده شناسایی شده است که بیش از ۱۵ هزار نفر از آنها تحت مراقبت قرار دارند و ۱۴ هزار نفر درمان موفق داشه اند و درمان مناسب دریافت می کنند و تعداد ویروس ]های بدن آنها شدیدا کاهش یافته است.
وی گفت: از ابتدای شیوع بیماری ۸۱ درصد مربوط به آقایان بود و ۱۹ درصد مبتلایان خانم ها هستند اما رفته رفته این آمار افزایش پیدا کرده است در حال حاضر ۳۲ درصد موارد ابتلا به خانم ها مربوط است. روند همه گیری وقتی در آقایان تفاوت چشمگیر در خانمها دارد اگر مراقبت و درمان را دنبال نکنیم و فرد مبتلا دستورات بهداشتی را رعایت نکند طبیعی است که همسر نیز در معرض خطر قرار خواهد گرفت مگر اینکه آنها دقیقا از راه های پیشگیری بیماری آگاه باشند.
ایدز در لردگان
در مهرماه ۹۸ انتشار خبر ابتلای تعدادی از اهالی روستای چنار محمودی از توابع لردگان در استان چهارمحال و بختیاری و تجمع عدهای از مردم که معتقد بودند امور بهورز شبکه بهداشتی وزارت بهداشت عامل انتقال ویروس ایدز به روستاییان بوده است توجه مردم ایران بیشتر به این بیماری جلب شد. 65 نفر از روستاییان لردگان به ایدز مبتلا هستند و می گویند خانه بهداشت با یک سرنگ از همه آنها خون گرفته، وزارت بهداشت این ادعا را تکذیب کرده و البته هنوز پرونده این روستا در قوه قضائیه باز است.
تاریخچه ایدز
دانشمندان معتقدندHIV در ابتدا از یک ویروس مخصوص شامپانزهها در غرب آفریقا در دهه ۱۹۳۰ به وجود آمد. آنها بر این باورند که این ویروس از ویروس نقص ایمنی نوعی شامپانزه (به نام SIV) به انسان انتقالیافته و به HIV جهشیافته است. زمانی که انسان، شامپانزهها را برای گوشت شکار میکرد. طی چند دهه، ویروس بهآرامی در سراسر آفریقا و بعداً به سایر نقاط جهان گسترش یافت. بااینحال، ایدز اولین بار در سال ۱۹۸۱ در امریکا مشاهده شد. اولین مواردی که مشاهده شد در بین معتادان تزریقی و همچنین همجنسگرایان مرد قرار داشت که به دلیل نامعلومی سیستم دفاعی بدن آنها ضعیف شده بود و زمانی که انواع نادر پنومونی، سرطان و سایر بیماریها به پزشکان گزارش شد، جهان از HIV و ایدز مطلع شد. در سال ۱۹۸۷ اولین دارو برای درمان ساخته شد.
روبان قرمز ایدز نشانه چیست؟
در سال ۱۹۹۱ یک گروه از هنرمندان در نیویورک آمریکا تصمیم گرفتند برای آگاهی دادن درباره این بیماری اطلاعرسانی کنند. در آن زمان مبتلایان به این بیماری به سختی درباره آن با کسی صحبت میکردند و آنها تصمیم گرفتند که نمادی ساده را که حاوی نوشتهای کوتاه درباره ایدز بود در جمعهای مختلف توزیع کنند. روبان قرمز گزینه آنها بهعنوان این نماد بود.
تاثیر همه گیری کرونا بر درمان بیماران ایدز
به مناسبت روز جهانی ایدز، خبر فوری مصاحبه ای با زهرا بیات جوزانی- مسئول باشگاه یاران مثبت که یکی از مراکز وابسته به مر کز تحقیقات ایدز ایران”(IRCHA) است- مصاحبه ای انجام داده است:
بعد از گذشت دو سال از شیوع بیماری کرونا و اینکه گفته شد بعضی از داروهای بیماران HIV به بیماران کرونایی داده شده، آیا کمبودی در داروی بیماران پیش آمده است؟
نه این اتفاق به این صورت پیش نیامد بلکه داروهای ایدز فقط سری اول و در ابتدای شیوع کرونا استفاده شد و آن هم از یک ردیف جداگانه تامین شد و هیچ تداخلی با داروهایHIV مثبت نداشت و کمبودی هم در این رابطه به وجود نیامد.
آیا بیماران HIV به دلیل اینکه بیمار خاص محسوب می شوند، تحت پوشش بیمه هستند؟
خیر، بیمارانHIV به دلیل اینکه تمام داروهایشان به صورت رایگان هست، تحت پوشش بیمه نیستند. این بیماران به محض اینکه پرونده تشکیل می دهند داروهای خود را به صورت رایگان دریافت می کنند.
به دلیل اینکه در ابتدای ورود کرونا به ایران، شایعاتی مبنی بر اینکه معتادین به کرونا مبتلا نمی شوند و اینکه بیشترین راه انتقال ایدز در ایران، استفاده از سرنگ آلوده و مشترک هست،آیا این موضوع باعث افزایش محسوس در آمار مبتلایان نشد؟
همانطور که گفتید این شایعه ای بود که ما در همان ابتدا با اطلاع رسانی درست چه به بیماران خودمان و چه در سطح جامعه باعث شد موج شایعه از بین برود و مشخص شد علاوه بر اینکه افراد دارای اعتیاد به کرونا مبتلا می شوند، یکی از دلایل اینکه افراد معتاد مبتلا به کرونا شناسایی نمی شوند این است که پیگیری نمی شوند مانند افراد کارتن خواب و این شایعه در مورد اعتیادهایی مانند تریاک بود تا اعتیادهای تزریقی.
البته این مساله بر روی افزایش آمار مبتلایان HIV تاثیری نداشته است. البته برنامه های HIV در مدت همه گیری کرونا و مساله قرنطینه به دلیل اینکه تعداد کمتری برای آزمایش و یا ادامه روند درمان مراجعه کردند دچار نقصان شده که لازم است برای دوران پساکرونا برنامه ریزی دقیق و بودجه کافی برای اطلاع رسانی و کمک به جامعه HIV تدوین شود.
در حال حاضر وضعیت روحی بیماران HIV چگونه است؟
قبل از کرونا، بیماران در این مرکز جمع می شدند و کلاس ها برپا بود و ویزیت افراد انجام می شد ولی به دلیل کرونا، مشکلاتی هم برای بیماران و هم ما پیش آمد. البته سعی کردیم با کمک فضای مجازی و گروه های مجازی ارتباط مان را ادامه دهیم و از همین طریق درمان های دارویی انجام دادیم، کلاس مجازی برگزار کردیم و حتی بستری بیماران مان در بیمارستان را هم از همین طریق پیگیری کردیم.
- نویسنده : الهام .