به گزارش سکان نیوز، منطقه آزاد ماکو، یک منطقه بیش از ۴ هزار کیلومتر مربعی است که از اوایل دهه ۱۳۹۰، نام بزرگترین منطقه آزاد کشور را به خود اختصاص داده است.
این منطقه که به عنوان دروازه ایران به سمت اروپا مطرح است و ۲۷۰ کیلومتر مرز مشترک با ترکیه و جمهوری خودمختار نخجوان دارد، شاهراه ارتباطی و تجاری ایران و حتی بسیاری از کشورهای آسیای میانه و جنوب شرق آسیا با کشورهای اروپایی به شمار می‌رود.
توسعه و فعال شدن منطقه آزاد ماکو، می‌تواند ظرفیتی برای توسعه و پیشرفت آذربایجان غربی و حتی شمال غرب کشور نیز باشد که همین امر دلیل اصلی راه اندازی این منطقه آزاد به شمار می‌رود.
هرچند منطقه آزاد ماکو در سال ۱۳۸۹ تشکیل شد ولی اقدامات جدی برای راه اندازی منطقه آزاد و آغاز به کار آن، از سال ۱۳۹۲ و همزمان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در دوره یازدهم کلید خورد.
دولت تدبیر و امید، طی هفت سال گذشته بیشترین کمک ها را در زمینه های مختلف زیرساختی و توسعه ای به منطقه آزاد ماکو داشته که بخشی از نتایج این کمک ها، راه اندازی فرودگاه ماکو و ایجاد راه ارتباطی هوایی از این فرودگاه برای مقاصد داخلی و خارجی بوده است که مدیرعامل منطقه آزاد ماکو نیز بر این امر مهم تاکید دارد.
منطقه آزاد ماکو گامی برای تحقق تقویت اقتصاد ملی
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو در این خصوص اظهار داشت: این منطقه از سال ۱۳۹۲ همزمان با فعالیت دولت تدبیر و امید با تکمیل، ایجاد و توسعه زیرساختهای حمل و نقل، لجستیک و صنعت به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده است.
محمدرضا عبدالرحیمی افزود: از جمله این زیر ساخت‌ها بزرگراه، فرودگاه مدرن، جاده های منتهی به شهرهای واقع در منطقه، ایجاد شهرک های صنعتی جدید و برنامه‌ریزی برای احداث خط آهن و فراهم‌سازی حمل و نقل چند وجهی، احداث نیروگاه برق، احداث سدهای مختلف (از سوی دولت) در سطح منطقه در کنار موقعیت جغرافیایی و منابع مزیت‌دار طبیعی، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و کسب و کار ارزشمندی را پیش روی فعالان اقتصادی گشوده است.
وی اضافه کرد: تمامی این اقدامات انجام شده، تا گام‌های موثری در تحقق اهداف کلان کمک به تقویت اقتصاد ملی و پیوند آن با اقتصادهای منطقه‌ای و بین‌المللی و البته کمک به عمران و آبادانی، توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ۶شهر متوسط و کوچک و ۲۶۱روستای واقع در سطح این منطقه داشته باشد.
وی، لجستیک و حمل و نقل، کشاورزی، دامپروری و شیلات، معادن سنگهای ساختمانی و تزئینی، کانی‌های فلزی و غیر فلزی و صنایع پایین دست آنها، گردشگری طبیعت و بوم‌گردی و صنایع مختلف مزیت گیرنده از موقعیت جغرافیایی- اقتصادی و کشورهای همجوار را، کسب و کارهای محوری این منطقه عنوان کرد.
به گفته مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو دسترسی آسان به انرژی ارزان و نیروی کار فراوان به همراه مشوق‌های قانونی مناطق آزاد از جمله معافیت بیست ساله مالیاتی برای انواع فعالیت‌های اقتصادی مهمترین مزیت های این منطقه است.
عبدالرحیمی ادامه داد: معافیت خدمات و محصولات عرضه شده در منطقه آزاد از مالیات بر ارزش افزوده، واردات مواد اولیه و ماشین آلات تولیدی، معاف از عوارض گمرکی، صادرات بدون عوارض گمرکی، امکان تاسیس شرکت‌های مختلف با سهام‌داری کامل و مشارکتی داخلی و خارجی، جامعه بیش از ٢٠٠ هزار نفری منطقه و سایر مزیت‌های حمایتی قانونی و تلاش در مسیر فضای کسب و کار سهل و آسان و رها از دیوان‌سالاری‌های معمول، دیگر مزایای فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های این منطقه می‌باشد.
وی اظهار داشت: امروز سازمان منطقه آزاد ماکو درکنار استمرار تکمیل و توسعه امور زیربنایی و زیرساختی منطقه، مصمم است با تسهیل و تسریع فرایندهای شروع کسب و کار و سرمایه‌گذاری در قالب پنجره واحد و فراهم سازی شفاف و یکسان اطلاعات زمینه‌های حضور و فعالیت آسان سرمایه‌گذاران را در این منطقه فراهم کند.
وی گفت: این سازمان خود را برای همراهی مستمر و رفع هرگونه مانع احتمالی در مسیر سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی مردم متعهد می‌داند و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد.
هزینه ۶ هزار میلیارد ریالی برای طرح های عمرانی منطقه آزاد ماکو
معاون فنی، عمرانی و زیر بنایی سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در این خصوص گفت: از آغاز دولت تدبیر و امید تاکنون قریب بر ۶ هزار میلیارد ریال از محل درآمدهای سازمان منطقه آزاد ماکو صرف اجرای پروژه های عمرانی منطقه شده است.
فرازد بازیار ادامه داد: در راستای توسعه زیرساخت های لجستیکی و حمل و نقل منطقه، سازمان منطقه آزاد ماکو اقدام به احداث فرودگاه ماکو با صرف هزینه ای بالغ بر یک هزار و ۶۸۰ میلیارد ریال کرد.
وی ادامه داد: همچنین برای احداث بزرگراه ورودی منطقه آزاد تا بازرگان بالغ بر هزارو ۷۰۰ میلیارد ریال توسط سازمان منطقه آزاد ماکو هزینه می شود که هم اینک ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی ادامه داد: توسعه جاده منتهی به شهرستان شوط، توسعه جاده بین شهری مرگنلر- پلدشت، احداث جاده لجستیک منتهی به مرز بازرگان، توسعه جاده روستایی قوریشکاک-قره تپه از جمله پروژه های مهم انجام شده منطقه بوده و مطالعات اتصال خطوط حمل و نقل ریلی کشور به منطقه و از این طریق به خط راه آهن ترکیه و اروپا برای استقرار نظام حمل و نقل چند وجهی در منطقه و طراحی دهکده بین المللی لجستیک نیز در حال اجرا است.
بازیار از احداث شهرک‌های صنایع سبک و نیمه سنگین، مشارکت در تکمیل زیرساختهای شهرک های صنعتی موجود منطقه نیز به عنوان اقدامات زیرساختی توسعه و گسترش تولید و صنعت در منطقه یاد کرد و افزود: هم اکنون بالغ بر ۱۱۰ واحد صنعتی در مقیاسهای مختلف در آنها فعالیت میکنند و همچنان علیرغم شرایط اقتصادی موجود این روند رو به افزایش می‌باشد.
معاون فنی، عمرانی و زیر بنایی سازمان منطقه آزاد ماکو احداث و تجهیز سالن های ورزشی، مراکز آموزشی، تجهیز بیمارستانها و مراکز بهداشتی درمانی، بهسازی و تجهیز مدارس در سطح شهرها و روستاهای منطقه را از دیگر اقدامات این سازمان در دوره دولت تدبیر و امید دانست.
وی ادامه داد: احداث و تجهیز پارک‌های شهرها، بهسازی معابر شهری و روستایی و تعریض معابر شهری بویژه در شهرستان ماکو، مطالعات طرح‌های جامع و تفضیلی شهرها و طرح‌های هادی روستاها و بازنگری آنها و مشارکت در اجرای طرح های مذکور در تعامل با شهرداری ها و بنیاد مسکن، مشارکت در احداث مسکن برای محرومین و مشارکت موثر در آبرسانی به روستاها و کمک به تقویت پاسگاههای مرزبانی و انتظامی منطقه و کمک به بهبود شرایط مراکز و اماکن مذهبی و مساجد، اختصاص زمین برای طرح های توسعه مسکن شهری و روستایی از دیگر اقدامات سازمان منطقه آزاد در طی هفت سال گذشته است.
وی در ادامه به احداث سالن نمایشگاه بین المللی در ماکو و مجتمع تجاری امید، بهسازی کاخ باغچه جوق، مطالعه و منظرسازی مجموعه تاریخی – گردشگری قلعه قبان اشاره کرد و افزود: احداث مجموعه آبگرم شوط و ایجاد، تکمیل و توسعه زیرساختهای محورها و سایت های گردشگری طبیعی و تفریحی منطقه و مطالعات امکانسنجی بهسازی مجموعه بناهای تاریخی ماکو، احداث مجموعه گردشگری تاریخی و تفریحی بارون و کلیسای زور زور، مطالعات در حال انجام ایجاد سه سایت گردشگری در محدوده شهرستان پلدشت از جمله پروژه های عمرانی منطقه آزاد ماکو است.
سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیون دلاری خارجی در منطقه آزاد ماکو
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو نیز گفت: در راستای افزایش تولیدات منطقه با تکیه بر پتانسیل های بخش صنعت در منطقه از ابتدای سال ۹۲ تا کنون تعداد ۱۷۶ فقره پروانه بهره برداری صادر شده است که هم اکنون ۱۰۸ واحد تولیدی در محدوده منطقه آزاد ماکو و شهرک های صنعتی، فعال هستند.
ابراهیم جلیلی با بیان اینکه این تعداد واحد منجر به سرمایه گذاری داخلی به میزان ۱۲ هزارو ۴۹۸ میلیارد ریال و سرمایه گذاری خارجی به میزان ۲۰۰میلیون دلار و اشتغالزایی ۳۲۶۱ نفر شده است، ادامه داد: در راستای افزایش تولیدات منطقه با تکیه بر پتانسیل های بخش کشاورزی در منطقه نیز در دولت تدبیر و امید اقدامات اساسی و زیر بنایی خوبی انجام شده است.
وی ادامه داد: همچنین می توان به جذب و راه اندازی طرح های بزرگ سرمایه گذاری کشاورزی از جمله طرح احداث باغ و زراعت ۲ عزار هکتاری توسط شرکت توسعه و عمران اراضی کشاورزی، طرح احداث مجتمع گاوداری شیری ۱۰ هزار راسی توسط شرکت ارس دام آرشام، طرح احداث کشتارگاه دام توسط شرکت بیان تجارت نوین ایرانیان، عقد تفاهم نامه با شرکت توسعه و عمران اراضی کشاورزی جهت واگذاری سایت گلخانه ای پلدشت به منظور احداث گلخانه هیدروپنیک اشاره کرد.
وی تصریح کرد: به منظور استفاده از پتانسیل های سرمایه گذاری عظیم صورت گرفته در پایاب سد کرم آباد، سازمان منطقه آزاد ماکو برنامه ریزی و هماهنگی لازم برای واگذاری این اراضی ملی در مقیاس بزرگ را به طرح های سرمایه گذاری از جمله طرح کشت علوفه شرکت ارس دام آرشام، طرح کشت علوفه شرکت دشت پیمان به همراه گوساله پرواری هزارو ۸۷۵ رأسی، طرح کشت شرکت کیمیا فجر(صباح) به همراه مجتمع دام سبک ۵۰ عزار رأسی و کارخانه لبنیات. اشاره کرد.
جلیلی با اشاره به فعالیت معادن منطقه آزاد ماکو گفت: تعداد ۱۵ واحد فعال معدنی با سرمایه گذاری بیش از ۲ هزار میلیارد ریال در محدوده منطقه آزاد ماکو فعالیت میکنند.
وی با اشاره به اینکه تعریف پهنه های اکتشافی جهت انجام عملیات اکتشافی به ایمیدرو واگذار شده است، ادامه داد: اجرای طرح احیای معادن راکد با حضور ایمپاسکو در منطقه واجرای طرح فرآوری شمش منیزیم که زمینه اشتغال بیش از ۵۰۰ نفر مستقیم و غیر مستقیم را خواهد داشت نیز در دستور کار قرار دارد.
وی افزود: تاکنون تعداد ۱۹۶ قطعه زمین جمعاً به مساحت ۲ هزارو ۸۱۶ هکتار به سرمایه گذاران در منطقه آزاد ماکو واگذار شده است.
ترانزیت خارجی بالغ بر ۲۶ میلیارد دلاری از طریق مرزها و زیرساختهای منطقه آزاد ماکو
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو با بیان اینکه ارزش صادرات کالا و گاز صادراتی کشورمان از طریق مرزها و زیرساختهای منطقه آزاد ماکو سالانه بالغ بر ۶ میلیارد دلار می باشد، گفت: سال گذشته حدود ۲۶ میلیارد دلار تجارت بین المللی با سایر کشورها از این منطقه ترانزیت شده است،
وی افزود: ارزش کالاها و خدمات صادراتی تولیدی خود منطقه به خارج از کشور نیز طی سالهای ۱۳۹۲ تا پایان سال ۹۸ نیز به میزان ۱۳۴ میلیون دلار و ارزش صادرات مجدد از منطقه به خارج طی سالهای مذکور به میزان ۶۸.۵ میلیون دلار است.
وی ادامه داد: این درحالیست که بخش عمده تولیدات منطقه برای تامین نیازهای داخلی کشور و جلوگیری از واردات محصولات نهایی از خارج به داخل کشور صادر می شود که ارزش آنها به رقم قابل توجه بیش از ۸۰۰ میلیون دلار می رسد
عبدالرحیمی به افزایش سرمایه گذاری‌ها و احداث واحدهای جدید صنعتی، معدنی و کشاورزی در منطقه از روند رو به افزایش صادرات تولیدات منطقه‌طی سالهای گذشته خبرداد و گفت: برنامه های سازمان منطقه آزاد ماکو هر دو رویکرد درونزایی یعنی استفاده موثر از منابع و قابلیت‌های داخل کشور و منطقه و نیز برون گرایی به معنای استفاده بهینه از بازارها، فناوریها و منابع خارجی را مد نظر دارد.
وی ادامه داد: در این فرایند تلاش برای توسعه و گسترش صادرات به خارج کشور با جلب و جذب سرمایه گذاری های مشارکتی داخلی، خارجی و صنایع دارای بازار خارجی با قوت ادامه دارد و امید می رود با بهبود شرایط ناشی از شیوع کرونا و کم اثر شدن تحریم های ناجوانمردانه موجب افزایش صادرات کالاها و خدمات و همچنین صادرات مجدد از منطقه به خارج از کشور را فراهم کند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو با اشاره به اینکه علیرغم وسعت بسیار منطقه آزاد ماکو کمترین واردات محصولات نهایی و مصرفی طی سالهای گذشته که میزان آن در سال گذشته به کمتر از شش میلیون دلار رسید تراز تجاری منطقه را بسیار مثبت به نفع صادرات دانست و افزود: این روند با توسعه سرمایه گذاری‌های جدید و آتی بسیار مثبت نیز خواهد شد.
وی به اقدامات زیرساختی سازمان منطقه آزاد برای حوزه تجارت خارجی کشور و ترانزیت و لجستیک بین الملل نیز اشاره کرد و گفت: احداث مراکز لجستیک و انبارها در پس کرانه مرز بازرگان طی سالهای اخیر در حال پیگیری بوده و مجموعه پایانه لجستیکی شماره یک بازرگان در محدوده ۱۲ هکتاری و انبارهای هوشمند وسیع، مجموعه لجستیک شماره دو و تیرپارک مدرن آناوطن و مجموعه لجستیک محور طلایی با مشارکت بخش های خصوصی در کنار مجموعه های انبارهای عمومی و آغری بار و سرانجام و تلاش برای مدیریت نرم ازاری و بهبود و تسریع فرایندهای واردات و صادرات در آنها از جمله اقدامات انجام شده در این حوزه است.
وی ادامه داد: برنامه ریزی برای احداث دهکده بین المللی لجستیک در محدوده فرودگاه که ایستگاه ریلی در مسیر ترکیه نیز به آن خواهد رسید از جمله برنامه های آتی برای تبدیل منطقه به هاب لجستیک بین شرق و غرب بویژه چین و هند واتحادیه اروپا می باشد که درصورت حمایت وزارتخانه های راه و شهرسازی، صنعت و معدن و تجارت وامور خارجه موجبات درآمد و اشتغال فراوانی را برای کشورمان فراهم خواهد کرد.
منطقه آزاد ماکو در آذربایجان غربی به لحاظ محدوده جغرافیایی شامل شهرستان‌های ماکو، شوط، پلدشت و شهر مرزی بازرگان بوده و در منتهی الیه شمال‌غرب کشور واقع است.
مساحت این منطقه حدود پنج هزار کیلومترمربع و جمعیت آن بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، حدود ۲۰۰ هزار نفر است.
منطقه آزاد ماکو به عنوان بزرگترین منطقه آزاد کشور دارای ۱۴۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور جمهوری آذربایجان و ۱۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکیه است.
