پیوند ناتمام قانون و میدان/عملکرد قابل توجه بابایی کارنامی در کمیسیون اجتماعی
پیوند ناتمام قانون و میدان/عملکرد قابل توجه بابایی کارنامی در کمیسیون اجتماعی
سکان نیوز: مجلس دوازدهم در شرایطی به نیمه راه رسیده که عملکرد برخی از کمیسیون‌های تخصصی آن، به ویژه در حوزه‌های حساسی مانند امور اجتماعی، نیازمند واکاوی دقیق‌تر است.

به گزارش سکان نیوز، در این میان، دکترعلی‌بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی، الگویی از یک ریاست فعال و میدان‌محور را ارائه داد که اگرچه در چارچوب ساختاری مجلس محدود بود، اما توانست نقاط درخشان و جهت‌گیری‌های مهمی را ثبت کند.

تحلیل عملکرد ایشان نشان‌دهنده چند محور کلیدی و همچنین چالش‌های ساختاری فراروی این کمیسیون است.

۱. تغییر رویکرد از قانون‌نویسی صرف به پیگیری اجرا: نقطه قوت متمایز

شاید بارزترین ویژگی بابایی کارنامی در این دوره، تلاش برای خلأزدایی از فاصله میان تصویب قانون و اجرای آن بود. کمیسیون اجتماعی همواره با حجم انبوهی از قوانین مصوب در حوزه‌های رفاه، آسیب‌های اجتماعی و بهداشت مواجه است که اجرای ناقص یا کند آنها، اثرگذاری قانون را خنثی می‌کند.

بابایی کارنامی با سفرهای استانی ، برگزاری جلسات با مدیران اجرایی در استان‌ها و دعوت از نهادهای مردمی، سعی کرد نقش یک ناظر پیگیر و پرسشگر را ایفا کند.

این «نظارت میدانی»، گامی فراتر از وظیفه ذاتی کمیسیون بود و نشان از درکی صحیح از آسیب‌شناسی قبلی در حوزه اجتماعی داشت.

۲. تمرکز بر پرونده‌های لایه دوم اجتماعی: عبور از روزمرگی

درحالی که فضای عمومی معمولاً بر مسائل جاری و خبرساز متمرکز است، کمیسیون تحت مدیریت بابایی کارنامی تلاش کرد تا مسائل ساختاری و بلندمدت را در دستور کار قرار دهد.

پرداختن به حاشیه‌نشینی به عنوان یک زنجیره تهدیدآفرین (متشکل از معضلات آموزشی، امنیتی، بهداشتی)، توجه به پدیده پیری جمعیت و تبعات آن بر نظام تأمین اجتماعی، توجه به معیشت کارگران و بازنشستگان  و نیز تمرکز بر عدالت در توزیع خدمات بهداشتی-درمانی در مناطق محروم، نشان می‌دهد که نگاه وی، نگاهی صرفاً مسکن‌محور و واکنشی نبوده است.

این نگاه را می‌توان در پیگیری مصادیق قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نیز مشاهده کرد که فراتر از تبلیغات رسانه‌ای، به دنبال رفع موانع اجرایی آن بود.

 

۳. تعامل با جامعه مدنی: گشایشی نسبی در فضای بسته

بابایی کارنامی با ایجاد کانال ارتباطی با سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOs) و تشکل‌های تخصصی، کوشید تا پارلمان را به میدان تجربه زیسته اقشار مختلف جامعه وصل کند.

این تعامل، اگرچه محدود به چارچوب‌های موجود بود، اما نقش بی‌بدیل اطلاعات میدانی و ارزیابی نخبگان غیردولتی را در فرآیند قانون‌گذاری و نظارت پررنگ‌تر کرد.

این اقدام را می‌توان تلاشی برای مقابله با «انزوای اطلاعاتی» برخی نهادهای تقنینی دانست.

جمع‌بندی: الگویی برای مجلس آینده؟

عملکرد علی‌بابایی کارنامی را می‌توان نمادی از اراده‌ای اصلاح‌گر در چارچوبی محدود دانست. وی نشان داد که ریاست یک کمیسیون می‌تواند فراتر از مدیریت جلسات، با خروج از ساختمان مجلس، تعامل با جامعه و اصرار بر نظارت اجرایی، قدرتی مضاعف یابد. رویکرد «نظارت میدانی» و «تعامل با نهادهای مدنی» مهم‌ترین دستاورد روشی این دوره است که می‌تواند برای مجلس آینده به عنوان یک الگوی کارآمد مورد توجه قرار گیرد.

فرجی نقیبی

مدیرمسئول سکان نیوز