علیرضا پیمان پاک -قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی – درباره آخرین قیمت گوشت گوسفندی و میزان نزدیکی قیمت آن به ثبات اظهار کرد: به‌طور کلی، کالاهای اساسی با بحران‌هایی مواجه بودند که بخش عمده‌ای از آن‌ها حل شده است. در مورد گوشت قرمز نیز در جلسات و نشست‌های مختلف طی یکی دو سال گذشته توضیحاتی دادیم به خاطر مشکلات خشکسالی، مسئله نهاده‌ها همه دچار مشکل بودیم.
وی افزود: نهاده‌ها مهم‌ترین موضوعی هستند که می‌توانند زنجیره‌های پروتئین کشور را ترمیم کنند و به همین دلیل نیز با برنامه‌ریزی‌های منظم در وزارت جهاد کشاورزی و با همکاری ارگان‌هایی از قبیل بانک مرکزی و… توانستیم طی یک سال به‌طور مستمر تولید نهاده داشته باشیم. بر اساس گزارش‌های موجود، طی یک سال گذشته نهاده‌های مختلفی اعم از جو به‌طور فراوان و مستمر با قیمت‌های زیر نرخ مصوب در اختیار دامداران قرار گرفت و همین مسئله نیز موجب ترمیم بخشی از زنجیره شد.
پیمان پاک ادامه داد: دوره تولید مرغ یک دوره کوتاه ۴۵ روزه است و طی دو دوره با برنامه‌ریزی‌های وزارت جهاد کشاورزی شاهد ثبات شرایط آن بودیم اما در حوزه دام سبک و سنگین، فرایند تولید طولانی‌تر است و حدود ۲ سال زمان می‌برد که در بازه زمانی ۴ الی ۵ ماه اخیر بازار به ثبات نسبی رسید. نکته مهم دیگر این است که ما در حوزه دام سنگین(گوساله و گاو) شاهد کاهش قیمت نیز بودیم و از ۲۲۰ هزار تومان تا ۱۷۰ -۱۸۰ هزار تومان کاهش قیمت داشتیم.
وی با تاکید بر اینکه شیب نزولی قیمت در حوزه گوسفند کم بود اظهار کرد: این کم بودن شیب نزولی قیمت ۲ دلیل اصلی داشت. اول اینکه تولیدات ما در حوزه تولید گوشت سنگین صنعتی است اما در حوزه دام سبک عموم تولیدات در سطوح عشایری و روستایی است که وزارت جهاد برنامه‌ریزی دارد آن را به سمت تولید صنعتی نیز متمایل کند.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی عمده گوشت مصرفی در دنیا گوساله و گاو است. در حالی که سبک زندگی ما در حوزه روستایی و عشایر، نیاز ما، جمعیت ما، مصرف ما تغییر و افزایش پیدا کرده است، ما همچون برخی از کشورها مثل استرالیا و کشورهای دیگر باید به سمت تولید صنعتی گوسفند برویم که این برنامه‌ریزی در وزارت جهاد صورت گرفته بود که انشاالله در دوره مدیریت جدید این مسیر ادامه پیدا کند و ما بتوانیم تولید صنعتی را ادامه دهیم و بتوانیم با آن تولید بازار را مدیریت کنیم.
کاهش ۵۰ هزار تومانی قیمت گوشت گوسفند در میدان بهمن تهران
پیمان پاک ادامه داد: قیمت گوشت گوسفند، ۶۲۰ هزار تومان است و تقریبا ۴۰ -۵۰ هزار تومان در میدان بهمن کاهش داشته است، اما قیمتی که معاونت دام به عنوان قیمت تعادلی محاسبه و اعلام کرده تقریباً حدود ۷۰ -۸۰ هزار تومان زیر این قیمت است و باید با ترمیم تولید و در کنار آن استمرار واردات گوشت گرم و منجمد گوسفندی که برنامه‌ریزی‌های لازم برای آن صورت گرفته تا پایان سال ادامه داشته باشد و به نقطه تعادل برسیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت محاسبه شده به نفع تولیدکننده و مصرف کننده است یا خیر و تعادل وجود دارد؟ اظهار کرد: ما در قیمت گوشت گوساله به آن تعادل رسیده‌ام، اما در حوزه دام سبک باید زنجیره‌های تولید ترمیم شود، حدود ۸ ماه است که معاونت دام برنامه‌هایی دارد و این برنامه‌ها را نیز آغاز کرده و این شیب نزولی که اتفاق افتاده نشان دهنده این است که طی ۶ ماه آینده به آن قیمت متعادل برسیم. فصل آینده، فصل تولید است و طبیعتاً اگر سیاست‌ها دنبال شود این آهنگ نزولی قیمت که شروع شده ادامه پیدا می‌کند و آن تورم منفی را مثل گوشت گوساله، در حوزه دام سبک هم رخ خواهد داد تا به آن نقطه تعادلی برسد.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی درباره وضعیت واردات گوشت قرمز اظهار کرد: ما حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کمبود داریم و اگر نیاز ما را بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ هزار تن برآورد می‌کند، تقریباً بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن کمبود داریم. بخش عمده‌ای از این نیازها از طریق گوشت منجمد گوساله تامین می‌شود، چراکه در مصارف صنعت، اصناف، مصرف پادگان‌ها و مصارف بزرگ به کار گرفته می‌شود و الان تقریباً ۷ -۸ ماه است که در فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم این گوشت گوساله منجمد با قیمت حدود ۳۱۵ هزار تومان عرضه می‌شود. در حوزه گوشت گوسفندی ما گوشت گرم را وارد می‌کنیم و مقداری هم گوشت گوساله‌گرم وارد می‌شود روزانه بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ تن گوشت گرم وارد و در حوزه فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین تره بار عرضه می‌شود.
وی ادامه داد: بنابراین مجموعا تقریباً ۱۷۰ هزار تن در سال واردات گوشت منجمد و گوشت گرم انجام می‌شود و حدود ۱۲۰ هزار تن آن از محل ارزهای مبادله‌ای و حدود ۵۰ هزار تن از آن ارز ترجیحی است که این روند تا پایان سال استمرار خواهد داشت. این به این معنا نیست که تا پایان سال دیگر نیازی به واردات نخواهیم داشت به این معنا است که هر جا احساس نیاز کنیم، نیازمان را از طریق تولید داخل تامین و بلافاصله واردات را قطع خواهیم کرد.
رفع مشکل نهاده‌های دامی با همکاری جهاد کشاورزی و بانک مرکزی
پیمان پاک درباره نهاده‌ها مطرح کرد: مهم‌ترین پاشنه آشیل حوزه مرغ، تخم مرغ، شیر و دام‌ها همیشه نهاده‌های دامی بوده است و این نهاده‌های دامی درگیر انحصار بودند و همچنین مشکلات ارزی نیز مطرح بود که ادغام تمام این مسائل با یکدیگر سفره مردم را دچار مشکل می‌کند که هماهنگی کامل وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی منجر به این شد که حدود یک ونیم سال است ما هیچ مشکل و چالشی در حوزه نهاده‌های دامی نداریم.
قیمت کنجاله سویا زیر قیمت مصوب است
وی ادامه داد: تا ۶ ماه آینده کنجاله سویای مورد نیاز ما تامین است. امروزه قیمت‌های کنجاله‌های ذرت و سویا زیر قیمت مصوب است. سال‌های گذشته شاهد این بودیم که دامداران هزینه را پرداخت می‌کردند و واردکننده پس از ۶ ماه اگر دچار مشکلی نمیشد نهاده مورد نیاز را تامین می‌کرد اما امروز شاهد این هستیم که مرغدار و دامدار نهاده‌های مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند و به‌صورت مدت‌دار زیر قیمت پرداخت می‌کنند و این فراوانی عرضه تنظیم بازار را به همراه دارد.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه قیمت میانگین مرغ ما زیر قیمت نرخ مصوب سال گذشته است گفت: با این وجود همچنان منفعت تولید کننده و مصرف کننده رعایت می‌شود. ما حدودا ماهانه ۱۵۰ میلیون جوجه ریزی داریم که این آمار بسیار بی نظیر و به نوعی رکوردی است که تقریبا ۹ ماه است تثبیت شده و این مسئله بازار را متعادل می‌کند.
وی درباره محل تامین نهاده‌ها نیز مطرح کرد: تامین نهاده‌ها یکی از طریق ایجاد تنوع در واردکننده‌ها انجام شد که در حال حاضر بیش از ۲۰ واردکننده بزرگ داریم و آمار ما در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۰۰ وارد کننده است در حالی که در سال ۱۴۰۱ ما ۱۰۰ وارد کننده داشتیم و این تعدد وارد کننده‌ها منجر به ایجاد رقابت می‌شود.
پیمان پاک همچنین تاکید کرد: ما دیگر هیچ کشتی معطل چندماهه در بنادر نداریم. تنها به دلیل اینکه صف کشتی نهاده داریم و مرتب تخلیه و ترخیص می‌شوند کشتی‌ها به محض رسیدن معطلی یکی دوماه دارند و این درحالیست که شاهد این موضوع هستیم که در برخی مواقع کشتی‌ها به مدت ۱۵ ماه حتی معطل بود و این قطعا موجب کاهش کیفیت کالاها میشد.
هیچ چالشی در بازار مرغ وجود ندارد
وی با بیان اینکه یک سال است هیچ چالشی در بازار مرغ نداریم اظهار کرد: ۱۵۰ میلیون جوجه‌ریزی در کشور انجام شد که تولید ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن مرغ را به همراه داشت و این کل نیاز ما را تامین می‌کرد. در برخی فصول گرم نیز مازادی وجود داشت که با ورود به موقع وزارت جهاد کشاورزی، بخشی از ذخایر پشتیبانی امور دام از محل مرغ تولید داخلی تامین میشد. امسال عمده نیاز ذخایرمان را از تولید داخلی انجام دادیم.
صادرات ۱۲۰ هزار تن تخم مرغ طی سال گذشته
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در مورد تخم مرغ نیز اظهار کرد: طی ۶ ماه اول سال به دلیل گرمای هوا مصرف تخم مرغ در کشور کاهش می‌یابد اما نمی‌توان تولید را متوقف کرد؛ اما در این صورت وقتی قیمت کاهش می‌یابد، مرغدار دچار زیان می‌شود و چرخه تولید را متوقف می‌کند. از شهریور ماه که این تقاضا بر می‌گردد، شما اگر بخواهید مرغ تخم گذار را اضافه کنید ۷ -۸ ماه طول می‌کشد تا این مرغ به جریان تخم گذاری برگردد این یعنی یک بحران، یعنی به هم ریختن آن فرایند و برابری و توازن در عرضه و تقاضا بنابراین طی دو سال گذشته ما برنامه ریزی کردیم که مرغدار در فصول گرم، تخم مرغش را صادر کند و در این صورت دیگر زیان نکرد و نفع برد.
وی افزود: بنابراین اگر بخواهیم همین توازن را برقرار کنیم حداقل به ۵ -۶ همت پول زیان تنظیم بازار نیاز داریم، ما آن جا این زیان را حذف کردیم و با بحث صادرات و کمک به مرغ دار آمدیم آن عرضه و تقاضا را ایجاد کردیم. بنابراین این که ما بگوییم یک نهاده با ارز ترجیحی تولید می‌شود و اگر این ۱۵ هزار تن و ۲۰ هزار تن را متوقف کنیم، باید برای بحران‌هایی که هم مردم را ناراضی و هم دولت را دچار مشکل می‌کند هم آماده باشیم.
پیمان پاک ادامه داد: در حال حاضر ما تقریباً یکی از صادر کننده‌های محوری و به نام منطقه هستیم و تقریبا اکثریت کشورهای منطقه از تخم مرغ ما نفع می‌برند. الان حتی ما صادرات را به cis و روسیه هم شروع کردیم، مجوزهای بسیار سختگیرانه‌ای در آن کشورها است که تولید کنندگان ما توانستند آن‌ها را پاس کنند و مجوزها را بگیرند و صادرات را به این کشورها هم شروع کنند.
رشد ۲۵ درصدی صادرات محصولات کشاورزی در ۱۴۰۲
وی درباره وضعیت صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی اظهار کرد: در حوزه صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ما سال ۱۴۰۲ یک رشد ۲۵ درصدی را نسبت به سال ۱۴۰۱ داشتیم. در چهار ماه اول امسال همانطور که اشاره شد ۳۰ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ رشد داشتیم. در حال حاضر صادرات ما در سال گذشته چیزی حدود ۶ میلیارد دلار بود و جمع صنایع غذایی و کشاورزی هدف گذاری که ما داشتیم برنامه‌مان این بود که با همین ادامه مسیر این را به حدود ۱۰ میلیارد دلار برسانیم.
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی با تاکید براینکه چنین ظرفیتی در کشور وجود دارد گفت: باید ظرفیت‌ها اضافه شود، ما الان رشدی را در حوزه گلخانه‌ای داشته‌ایم. گلخانه‌های ما واقعاً این ظرفیت را دارند که ما افزایش تولید گلخانه‌ای داشته باشیم، گلخانه‌های جدید این محصولات را تولید می‌کند که متناسب با نیاز بازارهای مقصد است و بخشی باید از طریق افزایش ظرفیت اتفاق بیفتد بخشی هم با آن افزایش زیرساخت‌های بسته‌بندی و به عبارتی لجستیک باید انجام شود.
وی ادامه داد: محصولات گلخانه‌ای ما یک محصولاتی هستند که متناسب با بازار مقصد عرضه می‌شود، هم در حوزه بذر، و هم در حوزه کود، و هم در حوزه سم قیمت‌ها کاملاً آزاد است و اصلاً یارانه‌ای وجود ندارد. در حوزه محصولات آبزیان نیز که اتفاقاً رشته‌هایی است که برای افزایش صادرات پتانسیل دارد، از مواد یارانه‌ای استفاده نمی‌کنند. در حوزه آب بری نیز بر اساس آن مسئله آب‌بر بودن عوارض آب بری وضع شده و طبیعتاً عوارض پرداخت می‌شود. در بعضی از حوزه‌ها مثل محصولات جالیزی ما درست است این آب بری و به عبارتی مسئله بحث یارانه‌ها وجود دارد، اما در قالب حمایت از کشاورز و چه در بودجه‌های سالانه و چه در مسئله عوارض صادرات دست وزارت جهاد بسته است و نمی‌تواند عوارض صادراتی وضع کند و حالا باید ما به آن سمت برویم که افزایش صادرات ما از محلی باشد مثل آن محصولات ارزش افزوده بیشتری دارد. به طور مثال یک فلفل دلمه‌ای رنگی ما که صادر می‌شود؛ هم ارزش افزوده بالا دارد یعنی به ازای هزینه‌ای که تولید می‌شود برای کشور ارزآوری بیشتری دارد و هم لطمه‌ای به بازار داخلی نمی‌زند.
پیمان پاک افزود: ما در حوزه صادرات خصوصاً محصولات جالیزی و کشاورزی و صیفی‌جات همیشه در این تقابل و تعارض قرار داریم که یک جا باید از کشاورز حمایت کنیم تا صادراتش افزایش پیدا کند و این صادرات بعضاً منجر به افزایش قیمت پیاز و سیب زمینی و گوجه می‌شود. دولت ستاد تنظیم بازار عوارض وضع می‌کند و به عبارتی کشاورز ما تحت تاثیر قرار می‌گیرد که ما باید یک بالانس و تعادلی ایجاد کنیم. این تعادل در آن حوزه محصولات گلخانه‌ای در حوزه محصولات خاص و در حوزه محصولات به عبارتی ویژه می‌تواند اتفاق بیفتد که آن را هم وزارت جهاد برنامه‌ریزی کرده و به آن سمت انشاالله حرکت می‌کند.
وی درباره تاثیر بسته‌بندی‌ها در نرخ صادرات گفت: ما در صادرات به بلوغ رسیده‌ایم. سالیان گذشته، محصولات به‌صورت فله‌ای صادر میشد اما در برخی حوزه‌ها همچون محصولات گلخانه‌ای چندین برند هم بسته‌بندی بسیار عالی دارند و هم به آن برند توجه ویژه‌ای داشته‌اند که در کشورهای مقصد آن نشان تجاری ثبت شده و عمومیت پیدا کرده است و مردم برای استفاده از آن محصول رغبت دارند.
حمایت از تولید داخلی با توجه به صادرات
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: حمایت از تولید منجر به تعادل و تنظیم بازار می‌شود که یکی از روش‌های حمایت از تولید توجه به صادرات است. اقداماتی نیز در این زمینه انجام شده که از جمله آن‌ها مراکز و پایانه‌های صادراتی ما است. ما در حال حاضر چندین پایانه صادراتی بزرگ را در کشور داریم. این پایانه صادراتی ما بر اساس همان تقاضا و بر اساس سلیقه مقصد، محصول را بسته‌بندی می‌کند. محصول را به عبارتی تست می‌کند و همان مسائل استانداردی را اعمال می‌کند.
وی افزود: در برخی از پایانه‌های ما کیو آر کدی که بر روی بسته‌بندی وجود دارد حتی نشان می‌دهد که این محصول از کدام باغ تامین شده، چه دوره مراقبتی را داشته، چه سمومی استفاده شده، چه زمانی سم قطع شده و چه مراقبت‌هایی در آن خصوص صورت گرفته است که این اتفاق ثمربخشی داشته و ما واقعاً توانسته‌ایم موفق باشیم.
پیمان پاک در پایان تاکید کرد: کشاورزی ما باید به سمت مدرن شدن و استفاده از فناوری‌های جدید حرکت کند. کشاورز، تولید کننده و صادر کننده ما باید به این جمع‌بندی برسد که مازاد تولید مصرف داخلی را صادرات نکند بلکه باید برای صادرات تولید کند، یعنی بر مبنای همان نیاز بازارهای مقصد تولید را برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کند و از ابتدا تولید برای بازارهای هدف صورت بگیرد. این وقتی اتفاق بیفتد دقیقاً تمام آن مسائل و استانداردها و آن شروط بازار مقصد از ابتدا از بذر گرفته تا بسته‌بندی رعایت می‌شود و این منجر به این می‌شود که واقعاً محصول ما بتواند با برند ایرانی با نشان ایرانی خودش را در بازار جا بیندازد و در کسب بازار استمرار داشته باشیم.
