مهمانپرست سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در گفت و گویی بیان داشت: حتما وزارت امور خارجه اشکالات فراوانی دارد و نیازمند اصلاحات زیادی است. با این وجود اولین مسئله این است که باید در تدوین برنامه ها، روابط با کشورها، همکاری های منطقه ای و یا برای حضور در مجامع بین المللی توازن ایجاد شود.
وی افزود: اینکه وزارت امور خارجه در یک مقطع روی سازمان های بین المللی و در یک مقطع روی روابط دوجانبه و یا همکاری های منطقه ای متمرکز شود شکل متناسبی برای فعالیت وزارت امور خارجه نیست. وزارت امور خارجه باید یک شکل متوزان، متناسب و هماهنگ برای حضور در مجموعه های مختلف داشته باشد.
مهمانپرست با بیان اینکه وزارت امور خارجه در مسائل دو جانبه و منطقه ای دچار غفلت شده، تصریح کرد: تصور دولت این بود که اگر مشکلات با آمریکا را از طریق برجام حل کند و تحریم ها رفع شود گشایشی ایجاد خواهد شد که در پی آن زمینه تحرک برای تمام وزارت خانه ها به وجود می آید؛ از این رو وزارت امور خارجه به عنوان مسئول تمام مشکلات کشور شناخته شد و همه انتظار داشتند تا این وزارتخانه کاری از پیش ببرد.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: دل بستن به مذاکره با آمریکا موجب غفلت از توان داخل شد؛ چون عده ای در دولت بر این باور بودند که عدم پیشرفت کشور به دلیل وجود تحریم ها و فشارها است و اگر این فشارها برطرف شود همه مشکلات حل خواهد شد.
وی با بیان اینکه بنده فکر می کنم حداکثر تاثیر تحریم ها روی اقتصاد کشور 20 درصد بوده و 80 درصد مشکلات به سوء مدیریت ها برمی گردد، افزود: یکی از اشکالات ما این است که می خواهیم نفت را به هر قیمتی بفروشیم به همین دلیل آمریکا به کشورهایی که تابع دستورات این کشور هستند ابلاغ می کند که نفت ما را نخرند. از طرفی برخی کشورها نیز نه تنها پول نفت ما را نمی دهند بلکه کارمزد هم می خواهند و یا به جای پول می خواهند کالاهایی را که خودشان می خواهند به ما بدهند و این در حالی است که وزارت امور خارجه می توانست به عنوان فرمانده دیپلماسی اقتصادی عمل کند تا ما بتوانیم از نفت برای ایجاد زیرساخت های اساسی کشور و انتقال تکنولوژی و دانش فنی استفاده کنیم.
مهمانپرست با تاکید بر اینکه برای خنثی کردن تحریم باید پایه های اقتصاد را تقویت کنیم و به اقتدار اقتصادی برسیم، افزود: ایران جزو معدود کشورهایی است که از طریق مرزهای آبی و خاکی با 15 کشور که از یک بازار 500 میلیون نفری برخوردار هستند همسایه است. با این وجود آیا می شود چنین کشوری را به راحتی تحریم کرد؟ به هر روی اگر روابط ما با کشورهای همسایه به صورت سنجیده طراحی می شد به گونه ای که می توانستیم همکاری های اقتصادی را با روابط سیاسی گره بزنیم این کشورها خود سراغ معافیت های تحریمی می رفتند.
وی با بیان اینکه وزارت امور خارجه در سیاست خارجی باید متوازن عمل کند، افزود: در سبد سیاست خارجه باید روابط دوجانبه، روابط با همسایگان، روابط با کشورهای آسیایی، روابط با کشورهای آمریکای لاتین، روابط با آفریقا و روابط با اروپا دیده شود و از طرفی ما نیازمند وزارت امور خارجه ای هستیم که بتواند به عنوان فرمانده دیپلماسی اقتصادی عمل کند؛ از این رو ما نیازمند به کارگیری نخبه ترین نیروها با دید اقتصادی در وزارت امور خارجه هستیم.
مهمانپرست با تاکید بر اینکه باید اقتدار وزارت امور خارجه به این وزارتخانه برگردد و این اتفاق زمانی می افتد که وزارت امور خارجه خود نشان دهد این قابلیت را دارد، اضافه کرد: وزارت امور خارجه اگر بتواند از تمام نیروهای باتجربه خود استفاده کند آن موقع ما می توانیم در رفع تحریم، خنثی کردن تحریم، در پیدا کردن بازار برای محصولات ایرانی و اعزام نیروی کار تخصصی موفق عمل کنیم.
وی تصریح کرد: عمراین دولت روبه پایان است و زمانی برای انجام اصلاحات در سیاست های آن باقی نمانده با این وجود ما باید فکر کنیم که چگونه می توانیم اشکالات موجود در سیاست خارجی در دولت های بعد را برطرف کنیم. معتقدم در سیاست خارجی باید به طور همزمان از سه ابزار روابط سیاسی اعم از دو جانبه و چند جانبه یا بین المللی، دیپلماسی اقتصادی و دیپلماسی عمومی استفاده کنیم.
مهمانپرست با تاکید بر اینکه دیپلماسی اقتصادی باید اساس تفکر و عملکرد وزارت امور خارجه در دولت آینده باشد، چون در حال حاضر دیپلماسی اقتصادی یکی از ضعف های بزرگ وزارت امور خارجه است، تصریح کرد: اگر منافع کشورها به روابط با کشور ما گره بخورد آنها به خاطر منافع خود در مسائل سیاسی با ما مدارا می کنند.
وی با بیان اینکه یک وزارت امور خارجه مقتدر می تواند جلوی ناهماهنگی ها در دیگر ارگان ها را بگیرد، اضافه کرد: معنی ندارد که وزارت نفت در یک کشور دیگر مذاکره کند و بعد از آن شرکت خارجی بخواهد که سفارت کشورمان در جریان این مذاکره قرار نگیرد و این یک اشکال است.
