گروه استانها: هنوز مازندران از تبعات طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی خلاص نشده که زمزمه ساخت سد فینسک در سمنان، آرامش خزر را برهم زده و به کابوسی برای حاشیه نشینان این دریاچه تبدیل شده است.
دوستداران محیط زیست میگویند سد فینسک باعث وارد شدن صدمات اساسی بر پیکره محیط زیست گلستان و مازندران میشود و علاوه بر کاهش شدید منابع آبی در مبدا، کوه زدایی، فرسایش خاک، از بین رفتن توده جنگلی و غیره را دامن خواهد زد.
پس از شکست طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر در پی مخالفتهای سازمانهای مردم نهاد، اکنون نوبت به سرشاخههای رودخانههای تالار و تجن رسیده که با ساخت سد فینسک، از چرخه حیات حذف شوند. سد فینسک قرار است ۱۳ میلیون مترمکعب از آبهای مازندران را به فلات مرکزی کویر هدایت کند، طرحی که از آن به عنوان یک شوخی خطرناک یاد میشود.
یک دوستدار محیط زیست با انتقاد از سیاستهای غیرکارشناسی سدسازی برای قطع منابع آبی مازندران و انتقال آن به دیگر استانها میگوید: احداث سد فینسک و انتقال ۱۳ میلیون مترمکعب آب سبب کاهش ۱۰ درصدی ذخیره سد شهید رجایی میشود و این طرح زیست بوم شمال و خزر را نابود میکند.
احداث سد فینسک و انتقال ۱۳ میلیون مترمکعب آب سبب کاهش ۱۰ درصدی ذخیره سد شهید رجایی میشود و این طرح زیست بوم شمال و خزر را نابود میکند
حسن محبی دراظهار داشت: طرح انتقال آب بین حوزهای طرحی شکست خورده است و همواره در مناطق مختلف بر سر این موضوع اختلاف و دعواهای چندین ساله وجود دارد و منجر به تنشهای اجتماعی میشود.
وی ادامه داد: با اینکه طبق سند سیاستهای ملی آب کشور، انتقال آب بین حوضهای آخرین اقدام و صرفاً برای تأمین آب شرب مردم مجاز است، چگونه و بر چه اساسی برای تأمین آب کشاورزی طرحهایی نظیر انتقال آب خزر و احداث سد فینسک پیشنهاد میشود.
وی افزود: مافیای سدسازی روزی برای انتقال آب دریای خزر و شیرین سازی آن تلاش میکنند و اکنون طرحی با مختصات جغرافیایی دیگر ارائه میدهند و نتایج این طرحهای عجیب و غریب، نابودی جنگلهای باستانی و هیرکانی را رقم خواهد زد.
محبی، ساخت سد فینسک را خیانتی به مازندران و آن را نوعی غارت آب دانست و گفت: احداث این سد سرنوشتی تلخ برای تجن و حاشیه نشینان خزر ارمغان خواهد آورد.
فینسک منابع آبی تجن را غارت میکند
یک عضو سازمان مردم نهاد و دوستدار محیط زیست نیز با بیان اینکه ساخت سد فینسک و غارت منابع آبی از سرشاخههای تجن، سبب مرگ این رودخانه و خشکاندن رگههای آبی میشود، اظهار داشت: این درحالی است که تجن دومین رودخانه پرآب حوضه شمال محسوب میشود و از شریانهای حیاتی مازندران به شمار میرود.
علی اسلامی با اظهار اینکه باید از سرنوشت کارون و زاینده رود و دیگر دریاچهها و مردابهای کشور پند گرفت، ادامه داد: متولیان و طراحان ایده ساخت سد فینسک و انتقال آب دریای خزر باید از دست درازی به طبیعت شمال و مازندران دست بردارند.
این کارشناس با عنوان اینکه وزارت نیرو به عنوان کارفرمای طرحهای انتقال آب بین حوضهای باید نسبت به توقف ساخت سد فینسک تعجیل کند، تصریح کرد: همچنین باید از تخصیص منابع مالی برای اجرای چنین طرحهای جلوگیری شود.
نامه سرگشاده نمایندگاه مازندران
در روزها و ماه اخیر پویشهای مختلفی با عنوان نه به ساخت سد فینسک در شمال و مازندران شکل گرفت و تشکلهای سازمان نهاد، کنشگران و متخصصان، مسئولان مازندران و نمایندگان مردم در مجلس در نامههایی به مسئولان ملی و سران قوا خواستار جلوگیری از ساخت سد فینسک شدند.
نمایندگان مازندران در نامهای به رئیس قوه قضائیه خواستار دستور توقف عملیات اجرایی سد فینسک شدند و عنوان کردند: «استان مازندران به پشتوانه موهبت الهی آب و خاک حاصلخیز یکی از قطبهای اصلی کشور در بخش کشاورزی است و در تولید حداقل ۱۴ محصول زراعی و باغی از جمله تولید محصولات استراتژیک برنج و مرکبات حائز رتبه اول کشور است. اما متأسفانه مدتی است در امتداد برخی برنامههای غلط گذشته و بر پایه برخی نیازسنجیهای غیرفنی و مطالعاتی که اعتبار آن از منظر مراجع علمی و استانداردهای معتبر بینالمللی کاملاً مخدوش است، پروژههای انتقال آب بین حوضهای از محدوده حوضه هیدرولوژیک دریای خزر به سمت حوضه فلات مرکزی ایران آغاز شده است.
این در حالی است که مشورتهای گسترده با کارشناسان و اساتید فرهیخته بخش آب و محیط زیست نشان میدهد، ادامه روند حاضر، حیات بخش کشاورزی و محیطزیست استان مازندران را با چالشهای جدی مواجه میسازد و این مسئله علاوه بر خسارات جبرانناپذیری است که به زیستبوم شمال کشور و رونق و جهش تولید محصولات کشاورزی وارد میسازد. چنین ضایعهای قطعاً خلاف منویات اساسی مقام معظم رهبری و مسائل مورد اهتمام جدی تمامی دلسوزان کشور همچون حضرتعالی است و میتواند با گسترش پدیدههای شومی نظیر بیکاری، مهاجرت و… چالشهای جدی امنیتی و اجتماعی را در پی داشته باشد.
از جمله این پروژههای خسارتبار انحراف و انتقال آب میتوان به آغاز عملیات اجرای سد فینسک اشاره کرد که متأسفانه بهنظر میرسد در نتیجه فشارهای سیاسی از سال ۹۷ با شماره ردیف ۱۳۰۷۰۰۳۱۴۴ در پیوست قانون بودجه سال ۱۳۹۸ مصوبه قانونی نیز دریافت کرده و همین مساله بنابر اظهارات مسئولان استان سمنان، مقدمه آغاز عملیات اجرایی این پروژه در سال جاری شده است.»
ولی اله فرزانه نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس با اظهار مخالفت نسبت به ساخت سد فینسک میگوید: مجمع نمایندگان استان مخالف احداث این سد هستند و باید تدابیر لازم در این زمینه اتخاذ شود.
ساخت سد فینسک، سرشاخههای آبی مازندران را تهدید میکند از دولت و وزارت نیرو خواست تا به جای نظرات محلی، مطالعات کارشناسی را مدنظر قرار دهد.
وی با عنوان اینکه مجمع نمایندگان مازندران مخالف احداث چنین سدی است، یادآور شد: قرار است مسئولان برنامهای تهیه و طراحی شود تا به نتایج مدنظر مردم و کارشناسان برسیم.
نمایندگان کنونی با بهره گیری از نظر متخصصان و کارشناسان به این موضوع ورود پیدا کرده و این مسئله را پیگیری خواهیم کرد
همچنین منصورعلی زارعی نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس نیز درباره ساخت سد فینسک با اظهار اینکه در مجلس قبل ردیف اعتباری این سد مصوب شده بود، افزود: نمایندگان کنونی با بهره گیری از نظر متخصصان و کارشناسان به این موضوع ورود پیدا کرده و این مسئله را پیگیری خواهیم کرد.
وی با اظهار اینکه حق آبه فینسک مربوط به مازندران است، به سد شهید رجایی در پایین دست تجن اشاره کرد و گفت: ساخت سد فینسک آسیبهای جدیدی به طبیعت منطقه وارد میکند و به کشاورزی استان و ذخیره آب سد شهید رجایی لطمه خواهد زد.
وی ادامه داد: همچنین بخش زیادی از اراضی کشاورزی پایین دست با ساخت سد فینسک دچار تنش میشود، نمایندگان استان با جدیت از حقوق مردم استان در این زمینه دفاع خواهند کرد.
سد ۱۳.۵ میلیون متری فینسک، دشتهای سبز و بکر مازندران را مورد تهدید قرار میدهد و با توجه به هشدار کارشناسان این طرح سبب کمبود منابع آبی و بروز تنشهای آبی و آسیبهای جدی به جنگلهای هیرکانی خواهد شد و باید از ساخت آن جلوگیری کرد.
طرح انتقال آب دریای خزر نیز سالها به دغدغه فعالان محیط زیست و کارشناسان تبدیل شده است و به نظر میرسد اجرای این طرح و ساخت سد فینسک بیش از هر چیز، غارت منابع آبی مازندران را نشانه گرفته است. پس از آنکه دست فلات مرکزی کویر با طرح شیرین سازی به دریا نرسید، ساخت سد فینسک روی میز قرار گرفت تا طبیعت بکر و زیست بوم کرانه خزر را به نابودی کشاند.