اشتغال ناقص، اشتغالی است که در آن امکان بهکارگیری یا بهرهبرداری از تمامی استعدادها، ظرفیتها یا تواناییهای فرد فراهم نباشد و شامل اشتغال ناقص زمانی، اشتغال ناقص مهارتی و اشتغال ناقص درآمدی است.
شاغلانی که کارشان تماموقت نیست، خودشان میخواهند ساعات بیشتری کار کنند، اما کارفرما به هر دلیلی نمیخواهد یا نمیتواند به ساعت کاری آنها اضافه کند، در آمارِ اشتغال ناقص قرار میگیرند. برخی دیگر از شاغلان مهارتهایی دارند که در شغل فعلیشان بهطور کامل از آن استفاده نمیکنند، مثلاً رشته تحصیلی و شغلشان با هم مرتبط نیست یا مهارتها و سمت شغلیشان با هم انطباق ندارد، این شاغلان هم در آمار اشتغال ناقص قرار میگیرند. گروه آخر، شاغلانی هستند که آمادگی فعالیت در شغلی با درآمد بالاتر را دارند، اما پیشنهاد مناسبی برایشان وجود ندارد.
بررسی گزارش های آماری در بهار 99 حاکی از این که سهم اشتغال ناقص در بهار 99 حدود 7.9 درصد است.
بررسی سهم اشتغال ناقص جمعیت ١٥ ساله و بیشتر نشان میدهد که در بهار ١٣٩٩، ٧,٩ درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر و…) کمتر از ٤٤ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بودهاند. این در حالی است که ٣٣.٥ درصد از شاغلین ١٥ ساله و بیشتر، ٤٩ ساعت و بیشتر در هفته کار کردهاند.
یعنی حدود یک میلیون و 818هزار و 432 نفر اشتغال ناقص دارند که نسبت به بهار 98 این رقم کاهش یافته است. رقم اشتغال ناقص در بهار 98 حدود 2میلیون و 452هزار و 652 نفر بود.