با حکم آیت‌الله ابراهیم رئیسی سردار حسین دهقان وزیر اسبق دفاع به عنوان دبیر اجرایی شورای توسعه سواحل مکران منصوب شد.
نگاهی به مفاد حکم رییس جمهور
این حکم که از جانب رییس جمهور و بنا به پیشنهاد معاون اول رییس جمهور صادر شده، حاوی مجموعه نکاتی پیرامون برنامه ریزی برای توسعه سواحل مکران است که در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری صادر شده است و بر روحیه انقلابی، پاکدستی، فساد ستیزی و بهره‌گیری مطلوب از پتانسیل و ظرفیت‌های خدادادی در بهبود وضعیت اشتغال، رونق تولید، رفع فقر و محرومیت و فراهم نمودن زمینه‌های لازم برای توسعه زیرساخت‌های حیاتی منطقه، سازندگی و پیشرفت بخش‌های اقتصاد دریایی، صنعت نفت، تجارت خارجی، جاذبه‌های گردشگری و حمل و نقل از طریق جلب مشارکت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و استفاده از توانمندی نیروهای بومی و جوانان باانگیزه منطقه مجدانه تأکید دارد.
سواحل مکران کجاست؟
سواحل مکران در محدوده آب‌های ساحلی و اقیانوسی دریای عمان از ایستگاه‌های مهم و اصلی تجارت، اقتصاد و گردشگری ایران است و این منطقه از حوزه گواتر و پسابندر چابهار آغاز شده و تا منطقه میناب هرمزگان ادامه دارد که ۶۰ درصد سواحل مکران در استان هرمزگان قرار گرفته است.
انتصاب سردار حسین دهقان به عنوان چهره‌ای ملی و در تراز مدیریت کلان کشور می‌تواند افق روشنی را به روی اجرایی شدن تصمیمات کلان ملی و تحقق دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه توسعه سواحل مکران را به همراه داشته و دستگاه‌های مسؤول را در این باره به پای کار بیاورد. همچنین نظر به وجود محرومیت‌های گسترده در این منطقه که عمدتا ناشی از عدم انتقال متوازن زیرساخت به مناطق شرقی استان هرمزگان و جنوبی استان سیستان و بلوچستان رخ داده است، به میدان آوردن وزارتخانه‌های مختلف برای به فعلیت رساندن ظرفیت‌های منطقه‌ای از اهمیت فراوانی برخوردار است.
استقرار چندین ساله نیروی دریایی ارتش در سواحل مکران رهاورد امنیت پایدار
با تدابیر ویژه فرمانده معظم کل قوا در سال‌های اخیر، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران چند سالی است که به طور ویژه بر سواحل مکران متمرکز شده و بسیاری از مناطق و پایگاه‌های دریایی خود را به شهرستان‌های شرقی استان هرمزگان و جنوبی استان سیستان و بلوچستان منتقل کرده است و شهر جاسک به عنوان یکی از کانون‌های اصلی استقرار نیروی دریایی ارتش در سواحل مکران انتخاب شده که کمک بزرگی به تأمین امنیت منطقه‌ای و همچنین توسعه زیرساخت‌های متنوعی نظیر بیمارستان و مراکز درمانی، فرودگاه و بنادر و توسعه شهری شده است.
نگاهی به سوابق سردار حسین دهقان
سردار حسین دهقان دانش آموخته دکتری مدیریت و کارشناسی ارشد مهندسی متالورژی از دانشگاه تهران بوده است، او فعالیت نظامی خود را از سال 58 با عضویت در سپاه پاسداران آغاز کرده و در طول جنگ ایران و عراق از اعضای این نهاد بوده است؛ همچنین سردار دهقان از سال 65 تا 69 جانشین فرمانده نیروی هوایی سپاه، از 69 تا 70 فرمانده نیروی هوایی سپاه و از 71 تا 75 جانشین رئیس ستاد مشترک سپاه نیز بوده است.
گفتنی است او در دولت هفتم بعنوان قائم مقام وزیر دفاع و در دولت‌های هشتم و نهم به عنوان معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران فعالیت می‌کرده و در دولت یازدهم نیز وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بوده است، او اکنون نیز به عنوان مشاور فرمانده کل قوا در صنایع دفاعی فعالیت می‌کند.
سواحل مکران ظرفیت استقرار ۵ میلیون نفر را دارد
سردار حسین دهقان در 1 بهمن 1399 در نشست هم‌اندیشی توسعه پایدار سواحل مکران اظهار داشت: بی‌آبی و بی‌برقی و نبود امکانات اولیه زندگی در روستاها و شهرهای سیستان و بلوچستان به ویژه در بلوچستان و جنوب آن در سواحل راهبردی مکران دردآور است و اصلا در خور و شان نیست مردم این سرزمین بعد از سال‌ها هنوز آب و برق و یا امکانات اولیه زندگی نداشته باشند.
وی افزود: سواحل مکران ظرفیت استقرار 5 میلیون نفر را دارد و جمعیتی فعلی 400 هزار نفری این سواحل جمعیت پایینی است و لازم است مسولان شرایط سرمایه‌گذاری در این سواحل را تسهیل کنند؛ این سواحل ظرفیتی ویژه برای سرمایه‌گذاری دارد؛ هرچند اقدامات ارزشمندی برای توسعه این سواحل شده اما هم‌چنان عقب هستیم و لازم است فعالیت‌های عمرانی و اقتصادی و سرمایه‌گذاری گسترده تری صورت گیرد.
مشاور رهبر انقلاب در حوزه صنایع دفاعی و پشتیبانی نیروهای مسلح تصریح کرد: امنیت در سواحل مکران خوب است و مردم منطقه می‌توانند تضمین‌کننده امنیت این منطقه باشند و مرزهای آبی و خاکی به اقتصاد ملی، کشاورزی، گردشگری کمک می‌کند و نباید سرزمین خالی از سکنه داشته باشیم و باید در تمام طول سواحل براساس اقتصاد دریا محور برنامه‌ریزی شود. دهقان با اشاره به نقش طوائف سیستان و بلوچستان گفت: طوائف استان نقشی ویژه در توسعه دارند و اگر به گذشته و تاریخ این منطقه برگردیم واضح است که مردم منطقه با انسجام و همدلی توسعه را رقم زدند و لازم است در ادامه هم با تصمیمات درست محرومیت‌های بالای منطقه جبران شود.
وی خاطرنشان کرد: بندر راهبردی چابهار می‌تواند نقش ملی و منطقه‌ای و بین المللی بازی کند و برای توسعه زیرساخت‌های آن از هیچ کوشش و تلاشی نباید دریغ شود و لازم است حتما توسعه منطقه ملی_محلی توامان باشد و از نیروهای انسانی کارآمد منطقه نیز برای آبادانی استفاده شود چراکه این منطقه نیروهای نخبه و زحمتکش بسیاری دارد.
اشراف بر منابع و ظرفیت‌ها و اهمیت توجه به سرمایه‌های انسانی منطقه
نگاهی به سوابق و اظهارات سردار حسین دهقان که اکنون دبیر اجرایی شورای توسعه سواحل مکران است، نشان می‌دهد که او مدت‌ها است پیرامون سواحل مکران و ظرفیت‌های توسعه‌ای آن با توجه به جایگاه او در مشاور فرماندهی کل قوا و نیز یک چهره سیاسی فعال مطالعه داشته و اشراف خوبی بر منابع سرزمینی این منطقه دارد. منابعی که مهم‌ترین بخش همان طور که در متن حکم رییس جمهور نیز آمده، جوانان باانگیزه منطقه و منابع خدادادی آن هستند.
نگاهی به ظرفیت‌ها
سواحل مکران علاوه بر بهره‌مندی از مردمی نجیب و پر مهر و پرتوان و سخت‌کوش، دارای منابع خدادادی معدنی، ظرفیت‌های شیلاتی و بندری ویژه‌ای است که می‌تواند بستری برای رونق تولید ماهی و میگو در قالب طرح‌های پرورش در دریا و مزارع پرورش میگو باشد. همچنین وجود منطقه کوه مبارک که دومین پایانه صادراتی نفتی کشورمان است و وجود تأسیسات مهم در این منطقه می‌تواند میزبان شرکت‌های مختلف پالایشگاهی و پتروپالایشی برای ساخت مجموعه‌های جدید ارزش آفرین در حوزه نفت باشد.
در زمینه گردشگری نیز مناطق شرقی هرمزگان یکی از کانون‌های بکرترین نقاط گردشگری ایران بشمار می‌روند به طوری که طبیعت خاص این منطقه می‌تواند میزبان مقاصد جدید گردشگری برای کشور باشد. از سوی دیگر سد جگین در منطقه جاسک از معدود سدهای کشور است که از زمان ساخت آن تاکنون همواره پر آب و لبریز بوده و با ظرفیتی بیش از 250 میلیون متر مکعب، می‌تواند نیاز آبی هر اقدام توسعه‌ای در زمینه جمعیتی و یا کشاورزی را پاسخ دهد.
عمق آب در سواحل مکران نیز با توجه به بررسی‌های صورت گرفته از سوی سازمان بنادر ودریانوردی نشان می‌دهد که این منطقه می‌تواند میزبان برپایی یک بندر اقیانوسی در محدوده سیریک باشد و همه این مواهب خدادادی در منطقه به سرمایه‌گذاری‌های جدید نیاز دارد که برنامه‌ریزی برای آنها به شورای توسعه سواحل مکران سپرده شده است.
ضروری است تا سردار دهقان در این مسؤولیت کلیدی، توجه ویژه‌ای به توانمندسازی نیروی انسانی منطقه و جهت دهی مراکز دانشگاهی آن برای تربیت نیروی کار حرفه‌ای و متخصص برای توسعه آینده سواحل مکران داشته باشند تا مردم منطقه نیز از عواید توسعه بهره مند شده و در عین حال با احساس مشارکت در مسیر توسعه، همدلی بیشتری نیز در این منطقه حاکم شود.
